Theo báo cáo của các nhà nghiên cứu từ Ngân hàng Thế giới, Trường Harvard Kennedy, AidData và Viện Kinh tế Thế giới Kiel, gần 80% các khoản cho vay của Trung Quốc được thực hiện từ năm 2016 đến năm 2021, chủ yếu dành cho các nước có thu nhập trung bình bao gồm Argentina, Mông Cổ và Pakistan.
Trung Quốc đã cho vay hàng trăm tỷ đô la để xây dựng cơ sở hạ tầng ở các nước đang phát triển, nhưng việc cho vay đã giảm dần kể từ năm 2016 do nhiều dự án không đem lại lợi nhuận.
Bà Carmen Reinhart, một trong những tác giả của nghiên cứu, cho biết: "Trung Quốc đang cố gắng giải cứu các ngân hàng của họ. Đó là lý do tại sao họ đã lao vào hoạt động cho vay cứu trợ quốc tế đầy rủi ro".
Nghiên cứu cho thấy các khoản cho vay của Trung Quốc đối với các quốc gia gặp khó khăn về nợ tăng từ dưới 5% trong danh mục cho vay ở nước ngoài vào năm 2010 lên 60% vào năm 2022.
Argentina nhận được nhiều nhất với 111,8 tỷ USD, tiếp theo là Pakistan với 48,5 tỷ USD và Ai Cập với 15,6 tỷ USD. Có 9 quốc gia khác nhận được ít hơn 1 tỷ USD.
Các dòng hoán đổi của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) chiếm 170 tỷ USD tài trợ, bao gồm cả ở Suriname, Sri Lanka và Ai Cập. Các khoản vay bắc cầu hoặc hỗ trợ cán cân thanh toán của các ngân hàng và công ty nhà nước Trung Quốc là 70 tỷ USD.
Brad Parks, một trong những tác giả của báo cáo, nhận định rằng hoạt động cho vay viện trợ của Trung Quốc là "không rõ ràng và không có sự phối hợp".
Chính phủ Trung Quốc đáp trả rằng các khoản đầu tư ở nước ngoài của nước này hoạt động trên "nguyên tắc cởi mở và minh bạch".
"Trung Quốc hành động theo quy luật thị trường và quy tắc quốc tế, tôn trọng ý chí của các quốc gia liên quan, chưa bao giờ ép buộc bất kỳ bên nào vay tiền, chưa bao giờ buộc bất kỳ quốc gia nào phải trả tiền, sẽ không gắn bất kỳ điều kiện chính trị nào vào các thỏa thuận cho vay và không tìm cách bất kỳ lợi ích chính trị nào," phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mao Ning cho biết trong một cuộc họp báo hôm thứ Ba.
Báo cáo mới nhất cho biết các khoản vay cứu trợ chủ yếu tập trung ở các nước có thu nhập trung bình, chiếm 4/5 khoản vay, do rủi ro mà chúng gây ra cho bảng cân đối kế toán của các ngân hàng Trung Quốc, trong khi các nước có thu nhập thấp được cung cấp thời gian ân hạn và gia hạn thời gian đáo hạn.
Trung Quốc đang đàm phán tái cơ cấu nợ với các quốc gia bao gồm Zambia, Ghana và Sri Lanka và đã bị chỉ trích vì trì hoãn quá trình này.