Tại cuộc tranh luận kéo dài 90 phút hôm thứ Năm tuần trước, ông Trump, 78 tuổi, lặp lại một loạt những tuyên bố vô căn cứ, bao gồm cả tuyên bố rằng ông thực sự đã thắng cuộc bầu cử năm 2020.
Tổng thống Biden, 81 tuổi, đã không thể bác bỏ những tuyên bố của đối phương. Những biểu hiện lóng ngóng của ông Biden đã làm dấy lên làn sóng từ các đảng viên Dân chủ yêu cầu vị tổng thống này chấm dứt nỗ lực tranh cử nhiệm kỳ thứ hai và yêu cầu dàn trợ lý tranh cử “tự vấn lương tâm” hoặc từ chức.
“Yêu cầu duy nhất của tôi là đảm bảo ông ấy được nghỉ ngơi trước cuộc tranh luận, nhưng ông ấy đã kiệt sức. Ông ấy không khỏe”, một người quen biết với đội ngũ trợ lý của ông Biden cho biết. "Thật là một quyết định tồi tệ khi để ông ấy ra ngoài với vẻ ốm yếu và kiệt sức".
Luật sư John Morgan, nhà gây quỹ lớn của ông Biden tại bang Florida, cho biết: “Tôi tin rằng ông ấy đã được luyện tập quá mức. Và tôi tin rằng trợ lý cấp cao Anita Dunn đã đưa ông ấy vào thế có lợi cho Trump chứ không phải cho ông ấy”.
Ông Morgan cho rằng bà Dunn và các trợ lý khác nên "bị sa thải vĩnh viễn và không bao giờ được phép quay lại chiến dịch tranh cử".
Chiến lược tranh luận của Tổng thống Biden đã được chủ tịch chiến dịch tranh cử Jen O'Malley Dillon thông qua. Chính bà Dillon là người đã giúp ông Biden giành chiến thắng vào năm 2020.
Bà Anita Dunn, một trợ lý lâu năm của Biden và cựu chiến lược gia chiến dịch tranh cử của ông Barack Obama, đã ủng hộ chiến lược tranh luận này.
Sự tự tin của phía ông Biden đã lên rất cao trước thềm cuộc tranh luận. Ông Trump bị bồi thẩm đoàn ở New York kết tội làm giả tài liệu vào ngày 31/5, trong khi ông Biden liên tục tổ chức các chuyến thăm châu Âu.
Trước sự ngạc nhiên của một số trợ lý của Tổng thống Biden, số phiếu thăm dò tín nhiệm thấp một cách "bền bỉ" của nhà lãnh đạo Mỹ bắt đầu tăng lên trên toàn quốc trong những tuần sau đó.
Các cố vấn đã thiết lập một lịch trình nghiêm ngặt để chuẩn bị cho cuộc tranh luận, mà theo nhiều nguồn tin ông Biden đã "đóng quân" tại căn cứ Trại David suốt 6 ngày.
Một nhóm cố vấn thân cận cũng tề tựu ở căn cứ này. Những cái tên bao gồm Ron Klain, chánh văn phòng Nhà Trắng đầu tiên của ông Biden, vợ chồng Bob Bauer và Anita Dunn,..
Các chuyến đi nước ngoài của Biden, đặc biệt là tới Pháp hồi đầu tháng 6, đã nhằm xây dựng hình ảnh ông là một nhà lãnh đạo mạnh mẽ trên trường quốc tế.
Biden đã bay tới Pháp, trở lại Mỹ, đi Ý dự hội nghị G7 và bay về Bờ Tây nước Mỹ trong vòng 2 tuần, trước khi được nghỉ phép vài ngày ở quê nhà Delaware.
Khi Biden và các trợ lý của ông tề tựu tại Trại David 6 ngày trước cuộc tranh luận, các trợ lý cho rằng ông còn rất nhiều nhiệm vụ phải hoàn thành. Rảnh rang hơn đối thủ, ông Trump chỉ cần tập trung phàn nàn về chính quyền hiện tại, trong khi ông Biden cần phải chuẩn bị những thông tin đáp trả.
Nhiều chuyên gia chính trị hiện cho rằng đội ngũ cố vấn nên tập trung vào tầm nhìn lớn hơn mà Tổng thống Biden cần truyền tải cho đất nước, thay vì vắt kiệt sức nhà lãnh đạo này sau hàng loạt chuyến công du nước ngoài.
Các nhà phê bình cho rằng kết quả là ứng cử viên Biden ra tranh luận thời điểm tồi tệ nhất. Ông xuất hiện trên sân khấu với khuôn mặt nhợt nhạt, tóc xõa xuống cổ và giọng khàn khàn.
Michael LaRosa, cựu trợ lý đặc biệt của Tổng thống Biden và thư ký báo chí của đệ nhất phu nhân Jill Biden, cho biết: “Tôi chưa bao giờ thấy ông ấy xuất hiện theo cách đó trước đây”.
Chiến dịch tranh cử của Biden hôm thứ Sáu cho biết rằng sẽ không có sự biến động nhân sự nào.
Trong email gửi tới những người ủng hộ ông Biden hôm thứ Bảy, bà O'Malley Dillon cho biết các cuộc thăm dò nội bộ cho thấy không có thay đổi nào trong quan điểm của cử tri ở các bang chiến trường sau cuộc tranh luận.
"Những câu chuyện bị thổi phồng quá mức trên phương tiện truyền thông có thể khiến số phiếu trong các cuộc thăm dò tạm thời sụt giảm”, bà O'Malley Dillon chỉ ra.
Đầu năm nay, một số trợ lý của Tổng thống Biden đã thảo luận về việc liệu ông có nên tranh luận với Trump hay không.
Sau đó, chính ông Biden, trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 4, đã đưa ra quyết định tranh luận với Trump, điều này khiến một số cố vấn ngạc nhiên.
Chứng kiến màn trình diễn nghèo nàn của ông Biden, nội bộ Đảng Dân chủ cũng có đang có những thảo luận về một ứng cử viên mới cho cuộc bầu cử năm 2024.
Hôm Chủ nhật, Nghị sĩ Jamie Raskin của bang Maryland trả lời phỏng vấn trên đài MSNBC: "Có những cuộc trò chuyện rất trung thực, nghiêm túc diễn ra ở mọi cấp độ trong đảng của chúng tôi, bởi vì đó là một đảng chính trị và chúng tôi có những quan điểm khác biệt".