Kết quả nghiên cứu chất lượng nguồn tin trên bách khoa toàn thư Grokipedia

0:00 / 0:00
0:00
(Ngày Nay) - Ngày 14/11, một nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ cho biết Grokipedia, bách khoa toàn thư sử dụng trí tuệ nhân tạo do tỷ phú Elon Musk phát triển, chứa hàng nghìn trích dẫn từ các nguồn “đáng ngờ” hoặc “gây tranh cãi”, làm dấy lên lo ngại về độ tin cậy của công cụ này.
Grokipedia là bách khoa toàn thư sử dụng trí tuệ nhân tạo do tỷ phú Elon Musk phát triển. Ảnh: AFP
Grokipedia là bách khoa toàn thư sử dụng trí tuệ nhân tạo do tỷ phú Elon Musk phát triển. Ảnh: AFP

Grokipedia được công ty xAI của ông Musk ra mắt tháng trước nhằm cạnh tranh với Wikipedia – kho dữ liệu do cộng đồng biên soạn mà tỷ phú Musk và một số nhân vật tại Mỹ nhiều lần cáo buộc có thành kiến về tư tưởng.

Theo báo cáo của các nhà nghiên cứu thuộc Cornell Tech, “các hàng rào kiểm soát nguồn thông tin hầu như đã bị gỡ bỏ tại Grokipedia”, dẫn đến việc sử dụng nhiều nguồn thiếu tin cậy và tỷ lệ cao các nguồn có vấn đề. Nghiên cứu đã phân tích hàng trăm nghìn bài viết của Grokipedia, cho biết hiện tượng này đặc biệt phổ biến trong các chủ đề liên quan đến quan chức được bầu cử và các vấn đề chính trị nhạy cảm. Bài viết trên Grokipedia về “Clinton body count” – thuyết âm mưu đã bị bác bỏ rộng rãi cáo buộc vợ chồng cựu Tổng thống Bill Clinton liên quan đến cái chết của nhiều người – đã trích dẫn InfoWars, một trang nổi tiếng với các thông tin sai lệch.

Báo cáo cũng phát hiện nhiều bài viết khác trích dẫn các trang chống nhập cư, bài Do Thái, bài Hồi giáo, cũng như các trang bị cáo buộc lan truyền giả khoa học và thuyết âm mưu. Báo cáo nêu rằng “Grokipedia trích dẫn các nguồn này mà không đánh giá hay nêu rõ mức độ tin cậy”. Nghiên cứu cũng phát hiện nhiều bài viết của Grokipedia chứa “các đoạn văn giống y hệt” Wikipedia, nền tảng mà Grokipedia đặt mục tiêu vượt qua. Trong khi các bài trên Grokipedia không dựa vào Wikipedia có nguy cơ trích dẫn nguồn bị cộng đồng Wikipedia tiếng Anh xếp loại “không đáng tin cậy” cao hơn 3,2 lần. Wikipedia có quy trình cộng đồng đánh giá và phân loại độ tin cậy của nguồn tin, qua đó hạn chế sử dụng các nguồn kém uy tín.

Tỷ phú Elon Musk trước đó từng khẳng định Grokipedia hướng đến “sự thật, toàn bộ sự thật và không gì ngoài sự thật”. Ngày 13/11, Musk cho biết ông dự định đổi tên Grokipedia thành “Encyclopedia Galactica” khi sản phẩm “đạt chất lượng đủ tốt”. Ông Musk và đảng Cộng hòa Mỹ thường cáo buộc Wikipedia có thành kiến chống lại các quan điểm cánh hữu. Năm ngoái, ông Musk kêu gọi 200 triệu người theo dõi trên X ngừng quyên góp cho Wikipedia, gọi nền tảng này là “Wokepedia”.

Trong cuộc phỏng vấn gần đây với podcast BBC Science Focus, nhà sáng lập Wikipedia Jimmy Wales bác bỏ cáo buộc về tư tưởng chính trị, cho rằng điều này “sai sự thật”, dù thừa nhận vẫn còn những điểm cần cải thiện trong cộng đồng tình nguyện viên.

Bà Selena Deckelmann, Giám đốc sản phẩm và công nghệ của Wikimedia Foundation, cho rằng trái với Grokipedia – vốn dựa vào nội dung do AI tạo ra nhanh với mức độ minh bạch và kiểm soát hạn chế – Wikipedia có quy trình mở, được cộng đồng giám sát và yêu cầu trích dẫn nguồn rõ ràng trong mọi bài viết.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà phát biểu chỉ đạo
Hoàn thiện cơ chế EPR thúc đẩy tái chế trong nước
(Ngày Nay) - Việc triển khai EPR sẽ hướng các doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu, người tiêu dùng tiếp cận các sản phẩm thân thiện hơn với môi trường, thông qua sự tham gia trực tiếp của nhà sản xuất, nhà nhập khẩu.
Quang cảnh diễn đàn
Gỡ rào cản cơ chế để tín dụng xanh "tăng tốc"
(Ngày Nay) - Trong tổng dư nợ toàn nền kinh tế Việt Nam hiện khoảng 18,2 triệu tỷ đồng, dư nợ tín dụng xanh mới chỉ đạt khoảng 750.000 tỷ đồng đến dưới 1 triệu tỷ đồng, chiếm tỷ trọng còn rất khiêm tốn. Đặc biệt, một trong những rào cản lớn là đặc thù nguồn vốn.
Chính sách phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử
Chính sách phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử
(Ngày Nay) - Chính phủ ban hành Nghị định số 331/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Năng lượng nguyên tử về phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử. Trong đó, Nghị định nêu rõ một số chính sách đầu tư, phát triển nguồn nhân lực lĩnh vực năng lượng nguyên tử.
Tháo gỡ vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai
Tháo gỡ vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai
(Ngày Nay) - Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký chứng thực Nghị quyết số 254/2025/QH15 quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai. Nghị quyết bổ sung trường hợp Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh làm cơ sở cai nghiện ma túy do lực lượng vũ trang nhân dân quản lý.
Đại uý, ThS Lê Tuấn Anh (ở giữa) cùng các học viên tại Trường Sĩ quan Lục. (Ảnh: Phương Anh)
Sáng tạo trong giáo dục quân đội: Tương lai của thế hệ chiến sĩ trẻ
(Ngày Nay) - Sáng tạo trong giáo dục quân đội là chìa khóa nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Từ đổi mới phương pháp giảng dạy đến ứng dụng công nghệ, các cơ sở đào tạo đang từng bước khẳng định sự đổi mới toàn diện để tạo ra thế hệ chiến sĩ trẻ vừa “hồng”, vừa “chuyên”.
Siết chặt kinh doanh pháo hoa dịp cuối năm
Siết chặt kinh doanh pháo hoa dịp cuối năm
(Ngày Nay) - Sáng 24/12, Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (Công an thành phố Hà Nội) tổ chức tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật đối với các cơ sở kinh doanh pháo hoa của Bộ Quốc phòng trên địa bàn. Đây là chương trình nằm trong kế hoạch cao điểm tuyên truyền, vận động, thu hồi và phòng ngừa vi phạm pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo, góp phần bảo đảm an ninh, trật tự dịp Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán 2026.