Lời cảnh báo gay gắt từ phía Washington được đưa ra sau khi Hải quân Mỹ công bố một video về cái mà họ gọi là "sự tương tác không an toàn" ở eo biển Đài Loan, trong đó một tàu chiến Trung Quốc đi ngang qua phía trước một tàu khu trục của Mỹ.
Vụ việc xảy ra khi cả hai nước đổ lỗi cho nhau về việc không tổ chức các cuộc đàm phán quân sự.
Nó cũng diễn ra sau sự cố ngày 26/5, khi một máy bay chiến đấu của Trung Quốc đã thực hiện điều mà phía Mỹ gọi là hành động "gây hấn không cần thiết" gần một máy bay quân sự của nước này trên Biển Đông trong không phận quốc tế.
Người phát ngôn Nhà Trắng John Kirby phát biểu trước báo giới rằng: "Đáng buồn thay, đây chỉ là một phần của sự hung hăng ngày càng tăng của Trung Quốc mà chúng tôi đang đối phó và sẵn sàng giải quyết".
“Tôi chắc chắn muốn nghe Bắc Kinh biện minh cho những gì họ đang làm", ông Kirby nói. "Các vụ đánh chặn trên không và trên biển xảy ra mọi lúc. Sự khác biệt là khi chúng tôi cảm thấy cần phải làm điều đó, nó được thực hiện một cách chuyên nghiệp".
Tại Bắc Kinh, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân lại cho rằng "các biện pháp mà quân đội Trung Quốc thực hiện là hoàn toàn hợp lý, hợp pháp, chuyên nghiệp và an toàn".
"Mỹ đã gây rắc rối và khiêu khích trước, trong khi Trung Quốc giải quyết vấn đề này theo luật pháp và các quy định sau đó", ông Uông nói trong một cuộc họp báo hôm thứ Hai.
Đáp lại, ông John Kirby cho biết nếu Trung Quốc muốn đưa ra thông điệp rằng Mỹ không được chào đón trong khu vực hoặc họ muốn máy bay và tàu của Mỹ ngừng bay và đi thuyền để ủng hộ luật pháp quốc tế, thì điều đó sẽ không thành công.
Bất chấp căng thẳng gia tăng, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Vedant Patel nói rằng chính quyền của Tổng thống Joe Biden đang "tìm cách tiếp tục duy trì mối quan hệ có thể đoán trước được với Trung Quốc".
“Tổng thống Biden đã nói rõ rằng chúng tôi không tìm kiếm bất kỳ hình thức Chiến tranh Lạnh mới nào và sự cạnh tranh của chúng tôi không được dẫn đến xung đột", ông Patel nói với các phóng viên.
Quân đội Mỹ cho biết tàu khu trục Chung-Hoon của nước này và tàu khu trục nhỏ Montreal của Canada đang tiến hành quá cảnh "thường lệ" qua eo biển Đài Loan vào thứ Bảy thì tàu Trung Quốc cắt ngang phía trước tàu Mỹ, hai tàu chỉ cách nhau trong phạm vi 137 m.
Trong đoạn video do Hải quân Mỹ công bố, có thể thấy tàu Trung Quốc đang băng qua đường đi của tàu Chung-Hoon trong vùng nước lặng, tàu khu trục của Mỹ sau đó không thay đổi hướng di chuyển.
Một số nhà phân tích độc lập cho biết những sự cố mới nhất cho thấy quân độiTrung Quốc đang thay đổi chiến thuật mạnh mẽ hơn trước những gì họ coi là sự xâm lấn của Mỹ và các lực lượng đồng minh.
Derek Grossman, nhà phân tích quốc phòng cấp cao tại RAND Corporation, một tổ chức tư vấn của Mỹ, cho biết: “Trung Quốc chỉ đang gia tăng cơ hội tính toán sai lầm, cụ thể là tàu hoặc máy bay vô tình va chạm, sau đó có thể dẫn đến xung đột vũ trang”.