Đi ngủ đúng giờ: Từ 1-6 tuổi
Việc tạo được thói quen đi ngủ với trẻ nhỏ là vô cùng quan trọng. Kể cả người lớn không phải ai cũng có thói quen đi ngủ đúng giờ, nó tạo thói quen xấu khiến sức khỏe bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Lúc con bạn mới biết đi (khoảng 1 tuổi) chính là lúc bạn nên dạy chúng tuân theo một thói quen đi ngủ có trình nhất quán vào mỗi tối như: đánh răng, đọc sách rồi đi ngủ.
Cha mẹ nên thường xuyên nhắc nhở trẻ để chúng ngủ đủ 8 tiếng mỗi đêm. Đến khi trẻ được 6 – 7 tuổi, chúng đã có thể có được thói quen đi ngủ một cách đúng giờ. Tuy nhiên, khi trẻ ở độ tuổi dậy thì, cha mẹ cũng cần lưu ý đến thói quen đi ngủ của trẻ để chúng không tự biến mình thành những “con cú đêm”.
Tập bơi: Từ 1-6 tuổi
Trẻ em có thể thoải mái tận hưởng nước ở mọi lứa tuổi, nhưng Hiệp hội Nhi khoa Mỹ (AAP) khuyến cáo phụ huynh nên đợi cho đến khi trẻ ít nhất 1 tuổi trước khi học bơi. Không phải tất cả trẻ em từ 1 đến 4 tuổi đều phải học bơi, chuyên gia AAP cho biết, nhưng cha mẹ hãy cân nhắc các bài học dựa trên các yếu tố như mức độ thường xuyên trẻ nghịch nước.
Biểu đồ kỹ năng bơi lội và an toàn dưới nước của Hội Chữ thập đỏ Mỹ (PDF) cho biết từ 6 tháng đến khoảng 3 năm, trẻ nhỏ có thể học các kỹ năng cơ bản (Cấp độ 1 và 2) như lặn dưới nước, tập nổi và trượt nước.
Trẻ mẫu giáo (4 - 5 tuổi) đã học được các kỹ năng cấp độ 1 và 2 có thể học thêm các kỹ năng cấp độ cao hơn đòi hỏi phải phối hợp tay chân của mình.
Hội Chữ thập đỏ Mỹ đề xuất thêm ba cấp độ kỹ năng cho trẻ em từ 6 tuổi trở lên, đó là: phát triển đột quỵ, cải thiện đột quỵ và sàng lọc đột quỵ. Về cơ bản, đó là các kỹ năng phối hợp tay và chân để di chuyển dưới nước để trẻ có thể tự tin bơi lội mà không cần phụ huynh bên cạnh.
Nấu ăn cơ bản: 2 tuổi trở lên
Con bạn có thể không phải là MasterChef Junior tiếp theo, nhưng có được các kỹ năng nấu ăn cơ bản sẽ là một sự trợ giúp lớn trong cuộc sống sau này. Biết nấu nước, trẻ có thể hình thành thói quen ăn uống lành mạnh và thử ăn nhiều thức ăn mới hơn (ít kén ăn hơn khi thụ động ăn các món mẹ nấu).
Trẻ mẫu giáo có thể đo lường thành phần, khuấy bột và giúp cha mẹ trang trí bánh pizza. Trẻ em từ 6 đến 8 tuổi có thể sử dụng các thiết bị và dụng cụ như lò vi sóng, lò nướng bánh khi cha mẹ dạy chúng cách sử dụng chúng một cách an toàn. Trẻ vị thành niên có thể bắt đầu học các kỹ năng dùng dao cơ bản và nấu ăn dưới sự giám sát của cha mẹ và đến tuổi thanh thiếu niên, con bạn đã có thể chuẩn bị tốt một bữa ăn cho gia đình.
Đi xe đạp 2 bánh: Trẻ từ 3-8 tuổi
Hầu hết trẻ em có thể đi xe ba bánh lúc 3 tuổi và học cách đi xe hai bánh vào khoảng 5 tuổi. Đạp xe tạo cơ hội cho trẻ làm quen với việc sử dụng chân để đạp xe mà không bị ngã.
Thế nhưng điều đó dường như không cần thiết. Nhiều chuyên gia Mỹ cho rằng việc đạp xe với bánh xe hỗ trợ sẽ khiến trẻ cảm thấy khó khăn hơn khi tập đi xe đạp 2 bánh. Trên thực tế, trẻ có thể tập đi xe đạp 2 bánh từ lúc 3 tuổi. Bác sĩ nhi khoa Vincent Iannelli ở Mỹ cho biết, ngoài việc phát triển kỹ năng, trẻ cần có một không gian an toàn để đi xe và việc quen biết những người đi xe đạp là những yếu tố sẽ ảnh hưởng khi trẻ học cách đạp xe.
Tự đánh răng: 6-8 tuổi
Các kỹ năng và thói quen quan trọng mà chúng ta có thường được hình thành sớm trong cuộc sống, và điều đó bao gồm chăm sóc nha khoa tốt. Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ luôn khuyến nghị cha mẹ đánh răng cho trẻ em khi trẻ nhỏ hơn 3 tuổi và giám sát việc đánh răng của trẻ từ 3-6 tuổi. Sau 6 tuổi, con bạn có thể tự đánh răng.
Tự buộc dây giày: 6-8 tuổi
Nghe có vẻ buồn cười nhưng bạn có biết buộc dây giày cũng là một nghệ thuật? Thời nay, giày của trẻ thường là giày thể thao với quai dán để trẻ có thể xỏ vào một cách dễ dàng hơn. Chính vì thế mà phụ huynh có thể đã quên mất việc phải dạy cho con mình cách buộc dây giày một cách chắc chắn và đẹp nhất.
Cũng giống với đánh răng, trẻ có thể học được cách tự buộc dây giày của chúng từ khi 6 tuổi. Bạn hãy thử sử dụng những đoạn dây dài hơn để dạy con bạn cách buộc dây cơ bản. Khi trẻ lớn hơn, chúng có thể tự tìm hiểu them những cách thắt nút mà chúng yêu thích.
Quản lý tiền: 6 tuổi trở lên
Ngay khi con bạn đủ tuổi để nhận trợ cấp và biết cách tiêu tiền, chúng đã có thể bắt đầu học được các kỹ năng quản lí tài chính. Trẻ em từ 6 đến 10 tuổi có thể học được cách so sánh giá tiền khi đi mua sắm cùng cha mẹ. Đến tuổi vị thành niên, trẻ nên tìm hiểu về cách thức hoạt động của thẻ tín dụng và lớn hơn nữa, chúng có thể tự đầu tư tài chính bằng những khoản tiền mà chúng kiếm được từ các công việc làm thêm.
Tự giặt quần áo: 8-12 tuổi
Trẻ nhỏ có lẽ không thể tự chạy máy giặt mà không có sự giám sát của cha mẹ nhưng chắc chắn chúng có thể giúp đỡ bố mẹ bằng cách tự giặt quần áo. Từ khi trẻ nhận thức được, phụ huynh có thể dạy trẻ gấp khăn, tự chọn trang phục. Đó là một khởi đầu tốt để đến khi lơn hơn một chút, trẻ có thể tự giặt được quần áo của mình. Mama’s Laundry Talk - một trang web chuyên về việc giặt ủi - có hướng dẫn về “độ tuổi giặt là” và nói rằng trẻ em từ 11 đến 12 tuổi có thể chịu trách nhiệm cho việc giặt đồ của cả gia đình.
Jessica Fisher – blogger nổi tiếng của Blog Life as a Mom nói rằng tất cả đứa trẻ từ 8 tuổi trở lên trong gia đình cô đều có thể vận hành tốt máy giặt và làm tốt công việc giặt giũ của gia đình. Cô cũng gợi ý cha mẹ nên ghi chú thích vào các nút bấm trên máy giặt để bọn trẻ luôn biết cài đặt nào là phù hợp.
Sử dụng bản đồ: 6-13 tuổi
Trẻ em Nhật Bản từ 6 đến 7 tuổi có thể tự mình di chuyển bằng các phương tiện công cộng. Tại Hoa Kỳ, có một số ý kiến cho rằng trẻ em dưới 13 tuổi không nên đứng đợi xe buýt một mình ở trạm và trẻ em dưới 9 tuổi không nên đi tàu điện ngầm một mình. Tất nhiên, Nhật Bản là một nơi rất khác so với Mỹ, nhưng Trung tâm Quốc gia về An toàn đường đến trường ở Mỹ nói rằng, trẻ em dưới 10 tuổi không nên tự băng qua đường một mình. Cho dù cha mẹ có thể tin tưởng để con mình đi bộ hay đi xe buýt một mình nhưng ngay khi trẻ học trung học, hãy dạy chúng cách đọc bản đồ và tìm đường. Khi chở con bạn đi trên đường, hãy dạy chúng cách quan sát và lựa chọn hướng đi tiếp theo. Vài lần như vậy, trẻ sẽ nhận ra những mốc quan trọng trên đường đi và sẽ dễ dàng xách định được phương hướng.
Chăm sóc vật nuôi: 6 tuổi trở lên
Vật nuôi có thể là bạn đồng hành tuyệt vời với trẻ, nhưng chúng có thể không phải lúc nào cũng đối xử “dịu dàng” với nhau, đó là lý do tại sao bác sĩ thú y Tiến sĩ Butch Schroyer và Hội Nhân loại Lexington khuyến cáo rằng cha mẹ nên đợi cho đến khi đứa trẻ được 6 tuổi mới nên nuôi một con thú cưng. Cha mẹ có thể cho con bắt đầu nuôi một con cá nhỏ, rồi sau đó chuyển sang chó hoặc mèo. Và tất nhiên, việc chăm sóc vật nuôi này vẫn cần có sự giám sát của cha mẹ.
10 kỹ năng trên sẽ giúp ích rất nhiều cho sự trưởng thành của con bạn, tất nhiên, đó không phải là các kỹ năng bắt buộc mà bạn “ép” con phải học. Hãy theo sát con và ghi nhớ sự phát triển từng ngày của con trẻ, dạy chúng cách nhận biết nước nóng nước lạnh, nhận biết cháy nguy hiểm ra sao, biết ngủ đúng giờ mỗi ngày… Từng chút một, đến ngày nào đó, bạn có thể sẽ bất ngờ khi phát hiện ra rằng con bạn có thể làm được nhiều hơn nữa ở độ tuổi sớm hơn bạn nghĩ nếu chúng có cơ hội.
Jan Bushing – Trưởng khoa sư phạm Đại Học Tennessee - Chuyên gia giáo dục nổi tiếng và là tác giả của bộ sách “Teaching with the Brain in Mind”, người đã chỉ ra được sự liên kết quan trọng giữa sự phát triển của não bộ và quá trình tiếp thu kiến thức khẳng định: “Người ta tin rằng môi trường có thể ảnh hưởng đến mỗi người… Bạn không thể biến một người có chỉ số thông minh 70 thành một người có chỉ số thông minh 150, nhưng bạn có thể thay đổi chỉ số thông minh của con cái bằng nhiều cách, có thể lên tới 20 điểm, tùy vào môi trường sống…”