Ngày 19/12, Cơ quan Cảnh sát điều tra (Bộ Công an) ra kết luận và đề nghị VKSND Tối cao truy tố ông Đinh La Thăng (cựu chủ tịch Tập đoàn Dầu khí Việt Nam - PVN) cùng sáu bị can với cáo buộc gây thiệt hại 800 tỷ đồng trong vụ án cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế, gây hậu quả nghiêm trọng và lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản.
Theo cơ quan điều tra, ông Thăng trong lần gặp đầu tiên vào năm 2008 với ông Hà Văn Thắm (Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Đại Dương - OceanBank) đã thống nhất chủ trương PVN góp 800 tỷ đồng vào OceanBank. Tiền góp vốn chia làm ba đợt.
Lần thứ nhất, khi chưa có ý kiến của Thủ tướng, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước, ngày 1/10/2008 ông Thăng ký Nghị quyết thống nhất chủ trương tham gia góp vốn mua cổ phần trong đợt phát hành tăng vốn điều lệ năm 2008 của OceanBank từ 1.000 lên 2.000 tỷ đồng. Trong đó, PVN góp 400 tỷ đồng (20% vốn điều lệ) và cán bộ công nhân viên của PVN góp 200 tỷ đồng (10%).
Ngày 14/10/2008, Bộ Tài chính đề nghị PVN báo cáo rõ tình hình hoạt động của OceanBank. Đặc biệt, xác định giá trị thực cổ phiếu của OceanBank để tránh rủi ro trước khi quyết định việc đầu tư… Nhưng khi nhận được công văn này, PVN không thực hiện nội dung chỉ đạo, không báo cáo Thủ tướng.
Ngày 25/12/2008, một tuần sau khi được Thủ tướng đồng ý, 400 tỷ đồng từ tài khoản của PVN được chuyển sang OceanBank để hoàn tất việc mua 20% vốn điều lệ.
Lần góp vốn thứ hai vào giữa năm 2010 khi ngân hàng xin tăng vốn điều lệ lên 5.000 tỷ đồng. Ngày 31/5/2010, ông Vũ Khánh Trường, thành viên HĐQT PVN (được ủy quyền của ông Đinh La Thăng) ký Nghị quyết về việc chấp thuận phương án tăng vốn điều lệ năm 2010 của OceanBank và PVN sẽ góp vốn bổ sung để duy trì việc nắm giữ 20%.
Cơ quan điều tra cáo buộc, dù đã thông qua Nghị quyết tăng vốn góp vào OceanBank nhưng ngày 6/8/2010 ông Đinh La Thăng mới trình Thủ tướng xem xét việc này.
Ngày 7/10/2010, Phó thủ tướng có công văn chỉ đạo PVN rà soát cân đối nguồn vốn, nếu gặp khó khăn thì không nhất thiết nắm giữ 20% vốn điều lệ Ngân hàng OceanBank.... PVN sau đó vẫn bổ sung vốn vào OceanBank với số tiền 300 tỷ đồng. Tiền được chuyển vào cuối tháng 10/2010.
Ông Thắm vào tháng 9/2017 bị TAND Hà Nội tuyên án tù chung thân do phạm 4 tội trong vụ đại án xảy ra tại OceanBank. |
Lần thứ ba, ngày 9/5/2011 ông Hà Văn Thắm ký văn bản gửi PVN với nội dung báo cáo về tình hình đăng ký tăng vốn điều lệ, đề nghị PVN tiếp tục hỗ trợ và tăng vốn điều lệ ở mức tối đa 20% vào OceanBank. Số vốn ông Thắm đề nghị tăng thêm là 500 tỷ đồng và PVN được đề nghị góp tiếp 100 tỷ đồng.
Từ ngày 10/5/2011 đến ngày 18/6/2011, ông Thăng đi công tác nhưng trước khi đi còn ký sẵn quyết định giao cho bà Vũ Thị Thanh Hương làm người đại diện phần vốn góp 20% của PVN tại OceanBank với số tiền 100 tỷ đồng.
Sau đợt góp vốn thứ ba, tổng số vốn góp của PVN là 800 tỷ đồng, tương đương 20% vốn điều lệ mới (4.000 tỷ) của OceanBank.
Kết luận điều tra khẳng định các lần góp vốn đợt 1 và 2, PVN ban hành Nghị quyết triển khai thực hiện trước khi có ý kiến của Thủ tướng. Với đợt 3, PVN không có văn bản báo cáo xin ý kiến Thủ tướng và Bộ Tài chính.
Khi OceanBank có sai phạm, Ngân hàng Nhà nước mua bắt buộc lại toàn bộ vốn góp của các cổ đông OceanBank với giá 0 đồng thì PVN phải ghi nhận khoản lỗ tương đương 800 tỷ trên sổ sách kế toán.
Tại cơ quan điều tra, ông Thăng khai việc ký Nghị quyết trước khi có ý kiến của Thủ tướng là để thống nhất trong HĐQT, để ban hành chủ trương, sau khi báo cáo Thủ tướng và được đồng ý bằng văn bản thì mới chuyển tiền mua cổ phần. Đến thời điểm thực hiện chuyển tiền góp vốn ngày 25/10/2008 đã có ý kiến của Thủ tướng, vì thế ông không sai phạm.
Tuy nhiên, cơ quan điều tra cho rằng có đủ căn cứ kết luận hai lần góp vốn đầu, ông Thăng vi phạm khoản 3, điều 27 quy chế quản lý tài chính của PVN và công văn số 3780 ngày 6/6/2008 của Văn phòng Chính phủ về việc phải báo cáo Thủ tướng phê duyệt chủ trương đầu tư vào lĩnh vực ngân hàng và đầu tư ra ngoài PVN.
Với việc góp đợt ba, tại cơ quan điều tra, ông Đinh La Thăng trình bày việc góp vốn bổ sung số tiền 100 tỷ theo Nghị quyết của Tập đoàn. Tuy nhiên, do bận đi công tác, ông ủy quyền điều hành Hội đồng thành viên cho ông Nguyễn Xuân Thắng. Do vậy, ông không liên quan việc ban hành Nghị quyết góp vốn đợt ba.
Trong khi đó, bị can Nguyễn Xuân Thắng và một số người khai sau khi ông Thăng đi công tác về đã báo cáo về việc ký Nghị quyết góp vốn nhưng ông Thăng không có chỉ đạo gì mà đồng ý để thực hiện. Tài liệu thu thập được tại PVN cũng thể hiện bộ phận thư ký Hội đồng thành viên đã gửi bản chính Nghị quyết để báo cáo cho ông Thăng biết.
"Xuyên suốt từ khi ký thỏa thuận tham gia góp vốn với Hà Văn Thắm, ông Đinh La Thăng không thông qua HĐQT; đồng ý chủ trương, ký ban hành Nghị quyết thực hiện các lần góp vốn, bổ sung vốn góp khi chưa có ý kiến của Thủ tướng; làm trái chỉ đạo của Thủ tướng... Các vi phạm nêu trên của ông Thăng đã gây thiệt hại cho PVN 800 tỷ đồng", kết luận điều tra xác định.
Ông Thăng ép 165 đơn vị thành viên sử dụng dịch vụ của OceanBank
Khi PVN trở thành cổ đông chiến lược, ông Thăng với vai trò là Chủ tịch Hội đồng quản trị/ Hội đồng thành viên đã ký hai văn bản mang tính chỉ đạo, yêu cầu các đơn vị thành viên PVN và các nhà thầu dầu khí mở tài khoản, sử dụng dịch vụ ngân hàng của OceanBank.
Thực hiện chỉ đạo của ông Thăng, trong giai đoạn năm 2009-2014 có 165 đơn vị thành viên thuộc PVN thực hiện việc gửi tiền vào ngân hàng này, với doanh số tiền gửi không kỳ hạn (số dư trên tài khoản thanh toán) trung bình là 2.543 tỷ và 74 triệu USD mỗi tháng. Doanh số tiền gửi có kỳ hạn từ khoảng 16.000 đến 18.000 tỷ đồng và 100 triệu USD.
Theo cơ quan điều tra, sau khi ký các văn bản chỉ đạo, ông Thăng không yêu cầu các đơn vị báo cáo kết quả thực hiện, cũng không có biện pháp kiểm tra, đánh giá, chấn chỉnh kịp thời là dấu hiệu của động cơ cá nhân và là tình tiết tăng nặng của hành vi làm trái nêu trên.
"Hành vi của ông Thăng đã phạm vào tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng", theo điều 165 Bộ luật Hình sự 1999.
Quá trình làm việc với cơ quan điều tra, ông Thăng bị đánh giá "khai báo chưa thành khẩn, né tránh trách nhiệm, hợp thức hóa tài liệu không đúng bản chất sự việc để đối phó, gây cản trở việc điều tra".
Ông Đinh La Thăng liên quan hai vụ ánđược hoàn tất kết luận điều tra chỉ sau 11 ngày ông bị khởi tố, bắt giữ. Hai vụ án xảy ra tronggiai đoạnông Thăng làm Chủ tịch Hội đồng quản trị, Chủ tịch Hội đồng thành viên PVN.
-Vụ án gây thất thoát 800 tỷ đồng tại PVN: Ông Thăng bị đề nghị truy tố về tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng (điều 165 Bộ luật Hình sự 1999). Vụ án có 6 bị can khác gồm: 2 cựu phó tổng giám đốc và 4 cựu thành viên Hội đồng thành viên của PVN.
-Vụ án cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng và tham ô tài sản xảy ra tại PVN và Tổng công ty Cổ phần xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC):ÔngThăng cũng bị đề nghị truy tố theo điều 165 Bộ luật Hình sự. Vụ án do Cơ quan An ninh điều tra (Bộ Công an) thụ lý, có 22 bị can.