Cảnh báo khí hậu khi các con sông trên thế giới có tốc độ cạn kiệt nhanh nhất trong 30 năm qua

(Ngày Nay) - Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) cảnh báo tình trạng nước trên toàn cầu đang dần cạn kiệt và kêu gọi hành động khẩn cấp.
Một tàu kéo di chuyển qua các bãi cát giữa mực nước thấp trên sông Mississippi. Ảnh: Gerald Herbert/AP
Một tàu kéo di chuyển qua các bãi cát giữa mực nước thấp trên sông Mississippi. Ảnh: Gerald Herbert/AP

Theo WMO, năm 2023 ghi nhận tình trạng các con sông cạn kiệt với tốc nhanh nhất trong ba thập kỷ qua, đe dọa nguồn cung cấp nước của toàn cầu. Trong 5 năm qua, mực nước của các hồ chứa luôn ở mức thấp, còn ở các con sông trên thế giới ở mức thấp hơn trung bình. Năm 2023, hơn 50% lưu vực sông toàn cầu trong tình trạng bất thường, phần lớn là thiếu hụt nước, tương tự năm 2022 và 2021.

Các khu vực đối mặt với hạn hán nghiêm trọng và mực nước sông thấp bao gồm phần lớn lãnh thổ Bắc, Trung và Nam Mỹ. Điển hình như sông Amazon và sông Mississippi đều ghi nhận mực nước thấp kỷ lục. Còn ở phía bên kia địa cầu, tại châu Á và châu Đại Dương, các lưu vực sông lớn như sông Hằng, Brahmaputra và Mekong cũng chứng kiến tình trạng thiếu nước trên gần như toàn bộ lưu vực.

Biến đổi khí hậu dường như đang thay đổi cách thức phân bố nước, gây ra các hiện tượng lũ lụt và hạn hán cực đoan. Năm 2023 được ghi nhận là năm nóng nhất trong lịch sử, với tình trạng sông cạn và nhiều quốc gia đối mặt hạn hán, đồng thời xảy ra nhiều trận lũ lụt tàn khốc trên khắp thế giới.

Những hiện tượng cực đoan này cũng chịu ảnh hưởng của sự chuyển đổi từ La Niña sang El Niño vào giữa năm 2023. Đây là những hiện tượng thời tiết tự nhiên, trong đó El Niño là hiện tượng nhiệt độ mặt biển tăng cao ở khu vực Đông và trung tâm xích đạo Thái Bình Dương, còn La Niña là hiện tượng giảm nhiệt độ tại những vùng này. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho rằng biến đổi khí hậu đang làm trầm trọng thêm tác động của những hiện tượng thời tiết này và khiến việc dự báo trở nên khó khăn hơn.

Một số khu vực phải đối mặt với lũ lụt nghiêm trọng bao gồm bờ biển phía Đông châu Phi, đảo Bắc của New Zealand và Philippines.

Tại Vương quốc Anh, Ireland, Phần Lan và Thụy Điển, lưu lượng nước sông được ghi nhận cao hơn mức bình thường (được đo bởi lượng nước chảy qua dòng sông trong một thời điểm).

Bà Celeste Saulo, Tổng Thư ký của WMO, nhấn mạnh thực trạng nước đang gióng lên hồi chuông cảnh báo về biến đổi khí hậu, "chúng ta đang nhận được những tín hiệu báo động dưới dạng mưa cực đoan, lũ lụt và hạn hán ngày càng nhiều, gây thiệt hại nặng nề về người, hệ sinh thái và nền kinh tế. Sự tan chảy của băng, sông băng đe dọa an ninh nguồn nước dài hạn của hàng triệu người."

Những điều kiện nước cực đoan này đang đe dọa nguồn cung cấp nước toàn cầu. Theo Báo cáo của UN Water, hiện có 3,6 tỷ người phải đối mặt với tình trạng thiếu nước ít nhất một tháng mỗi năm và dự kiến con số này sẽ tăng lên hơn 5 tỷ người vào năm 2050.

Theo số liệu sơ bộ của WMO từ tháng 9/2022 đến tháng 8/2023, các sông băng đã mất hơn 600 tỷ tấn nước, con số cao nhất trong 50 năm qua. Các dãy núi ở miền Tây Bắc Mỹ và dãy Alps ở châu Âu chứng kiến hiện tượng tan băng nghiêm trọng, riêng dãy Alps ở Thụy Sĩ, thể tích băng còn lại đã mất khoảng 10% chỉ trong 2 năm qua.

Theo The Guardian
Học sinh Sedbergh Vietnam - BCIS trao đổi, chia sẻ chủ đề học tập cùng nhau.
Câu chuyện truyền cảm hứng của thế hệ tinh anh từ Sedbergh Vietnam - BCIS
(Ngày Nay) - Kỷ nguyên công nghệ mang đến cho học sinh nhiều lợi thế, không chỉ về khả năng tiếp cận thông tin mà còn là môi trường thuận lợi để theo đuổi đam mê. Nhờ đó, nhiều tài năng trẻ được tìm thấy từ các sân chơi, học bổng từ môi trường giáo dục uy tín khắp cả nước. Điển hình như chương trình Học bổng Tài năng của Sedbergh Vietnam - BCIS, mở ra cơ hội để học sinh Việt Nam trải nghiệm môi trường học tập quốc tế và nuôi dưỡng tài năng.
“Chàng Đam San” say tiếng cồng Tây Nguyên
“Chàng Đam San” say tiếng cồng Tây Nguyên
(Ngày Nay) - Lo ngại những giá trị văn hóa truyền thống dần bị mai một, R’com Bus, một người con của Tây Nguyên đại ngàn đã chọn cách gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Gia Rai bằng chính tài năng và nhiệt huyết của mình.