Ai được quyền nhập lúa giống?
Bà Trần Thị Hoa - giáo viên trường THCS V.D. (huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau) bỗng dưng có nguy mất trắng số tiền 450.000.000 đồng. Theo lời kể, ngoài thời gian đi dạy, bà Hoa mua bán lúa giống nhằm cải thiện thu nhập đời sống.
Để có được số tiền vốn, bà Hoa phải đi vay mượn khắp nơi. Bà Hoa quen biết với ông Phan Sơn Cường (xã Vĩnh Thuận, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang). Ông Cường nói với bà Hoa là ông sẽ nhập được lúa giống F-lai Ấn Độ về bán cho bà Hoa.
Ông Cường luôn khẳng định đã ký hợp đồng với công ty nước ngoài và đặt cọc từ lâu vì lúa giống này cho năng suất rất cao, rất quý hiếm nên giá thành của nó rất mắc, số lượng lại không có nhiều. Ông Cường nói đã cọc cho công ty nước ngoài số lượng 7 tấn giống lúa F-lai Ấn Độ.
Do đó, ông Cường chia lại cho bà Hoa 3 tấn, giá thành là 150.000.000 đồng/1 tấn. Nếu bà Hoa lấy 3 tấn thì có giá 450.000.000 đồng.
Sau nhiều lần chuyển khoản và đưa tiền mặt, ngày 10/7/2024, bà Hoa và ông Cường cùng ký biên nhận về việc giao tiền lúa. Theo đó, ông Cường nhận của bà Hoa số tiền là 450.000.000 đồng. Trong vòng 25 ngày, ông Cường sẽ giao bà Hoa 3 tấn giống F-lai Ấn Độ.
Tuy nhiên, sau đó nhiều tháng, ông Cường vẫn không giao lúa giống như đã thỏa thuận. Sinh nghi, bà Hoa tự đi tìm hiểu thì phát hiện ông Cường không hề ký hợp đồng mua lúa từ nước ngoài. Bà Hoa biết chắc chắn là mình đã bị lừa nên đã đến cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an huyện Vĩnh Thuận (tỉnh Kiên Giang) tố giác ông Cường.
Tại cơ quan điều tra, ông Cường thừa nhận đã nhận tiền của bà Hoa nhưng nói là đã đưa lại cho “ông Phong” nào đó 360.000.000 đồng để thu mua lúa giống. Thế nhưng, do lúa giống này không rõ nguồn gốc nên bị người dân trả lại.
Vì vậy, cơ quan điều tra Công an huyện Vĩnh Thuận cho rằng đây chỉ là tranh chấp dân sự nên hướng dẫn bằng miệng cho bà Hoa là khởi kiện vụ việc ra tòa. Bà Hoa không đồng ý với hướng dẫn của cơ quan điều tra nên khiếu nại.
Quận 1 (TP.HCM) không có tên đường Hoàng Hoa Thám
Ngày 23/8/2024, cơ quan điều tra Công an huyện Vĩnh Thuận đã có Công văn số 264/CQĐT-ĐTTH trả lời đơn khiếu nại của bà Hoa. Nội dung cụ thể như sau: “Một là, vụ việc bà Trần Thị Hoa tố giác ông Phan Sơn Cường về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản, có căn cứ rõ ràng vụ việc trên không có dấu hiệu của của tội phạm hình sự, mà chỉ là vụ việc tranh chấp hợp đồng giao dịch dân sự nên việc cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Vĩnh Thuận không thụ lý, giải quyết tố giác tội phạm đối với vụ việc nêu trên là đúng quy định của pháp luật.
Hai là, việc hướng dẫn có thể thực hiện bằng lời nói hoặc bằng văn bản nên việc Điều tra viên hướng dẫn cho bà Hoa khởi kiện ra Tòa án dân sự có thẩm quyền là không sai với quy định”
Bà Hoa cho rằng, ông Cường có lời khai với cơ quan điều tra không trung thực và không có căn cứ. Ông Cường khai “đã đưa 360.000.000 đồng cho ông Nguyễn Văn Phong (cũng ngụ xã Vĩnh Thuận, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang) đặt mua 03 tấn lúa giống F-lai Ấn Độ. Tuy nhiên, sau đó Phong mua về giống lúa B-TE1, được đóng gói bao bì của Công ty TNHH BTF 1R, địa chỉ: 272/50 Hoàng Hoa Thám, Quận 1, TP.HCM, giao cho ông Cường bán cho bà con nông dân”.
“Đến ngày 31/7/2024 Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Kiên Giang kiểm tra thì nguồn lúa giống mà ông Cường với ông Phong đem về bán lại cho bà con nông dân không rõ nguồn gốc xuất xứ, bà con nông dân không nhận lúa giống mà trả lại cho ông Cường, nên Cường không thể thu hồi vốn để trả lại tiền cho bà Hoa theo thỏa thuận giữa hai bên”.
 |
Hàng tấn lúa giống giả tung hoành (lúa giả gạch chéo đỏ). |
Việc mua về giống lúa B-TE1 về bán lại cho “bà con nông dân” sau đó “bà con nông dân không nhận lúa giống mà trả lại cho ông Cường, nên Cường không thể thu hồi vốn để trả lại tiền cho bà Hoa theo thỏa thuận giữa hai bên” chỉ là lời khai của ông Cường và hoàn toàn không liên quan gì đến việc thỏa thuận giữa bà Hoa và ông Cường.
Hơn nữa, trên thực tế, không có công ty nào tên là Công ty TNHH BTF 1R và không hề tồn tại địa chỉ 272/50 Hoàng Hoa Thám, Quận 1, TP.HCM. Tại quận 1, TP HCM, không có tên đường nào là Hoàng Hoa Thám. Bà Hoa khẳng định, cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Vĩnh Thuận cần phải xác minh lại để làm rõ những lời khai trên để tránh việc bỏ lọt tội phạm (nếu có).
Bà Hoa đúc kết vấn đề, việc giao ông Cường nhận 450.000.000 đồng để nhận về 3 tấn lúa giống lai Ấn Độ là có thật và được thỏa thuận bằng văn bản giữa hai bên. Nhưng ông Cường không có chức năng nhập lúa giống và sau đó không hề nhập lúa về. Ông Cường đã có dấu hiệu của hành vi lừa bà Hoa để lấy tiền nhằm chiếm đoạt tài sản cá nhân.
Luật gia Trần Nguyên Đán – Thành viên Hội Luật gia Việt Nam phân tích, theo quy định tại Điều 144 Bộ luật tố tụng hình sự về “Tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố” thì khi người dân phát hiện mình bị kẻ gian lừa đảo chiếm đoạt tài sản đã đến trình báo cho cơ quan tố tụng để giải quyết thì đó là cá nhân phát hiện và tố cáo hành vi có dấu hiệu tội phạm với cơ quan có thẩm quyền.
Nếu Thủ trưởng Cơ quan điều tra không khởi tố vụ án, thì phải có thông báo trả lời cho người tố giác tội phạm biết rõ lý do theo quy định tại Điều 158 của Bộ luật Tố tụng hình sự quy định.
Như vậy Công văn số 264/CQĐT-ĐTTH ngày 23/08/2024 của Cơ quan điều tra không thể thay thế văn bản tố tụng: Quyết định không khởi tố vụ án hình sự, Thông báo không khởi tố vụ án...
