Ý nghĩa của mâm ngũ quả cổ truyền ngày Tết

(Ngày Nay) - Mâm ngũ quả ngày Tết tượng trưng cho thành quả của gia chủ làm ăn vất vả cả năm và ước muốn của gia chủ cho năm mới xuân về. Trải qua thời gian với nhiều biến đổi của văn hoá xã hội, tập tục này vẫn luôn được lưu truyền trong từng gia đình Việt bởi ý nghĩa tốt đẹp của nó.

Ý nghĩa nhân văn của mâm ngũ quả ngày Tết

Mâm ngũ quả là mâm bày năm loại quả với năm màu sắc khác nhau, tượng trưng cho quy luật đất trời theo ngũ hành Kim (màu trắng), Mộc (màu xanh), Thủy (màu đen), Hỏa (màu đỏ), Thổ (màu vàng). Bên cạnh đó, “ngũ” còn tượng trưng với những ước nguyện của gia chủ về một cuộc sống sung túc, viên mãn: Phúc (may mắn); Quý (Giàu có, sang trọng), Thọ (sống lâu), Khang (khỏe mạnh), Ninh (bình yên).

Từ Bắc vào Nam, các loại quả dùng để bày trên mâm ngũ quả đa dạng, với những biểu tượng về điều cầu ước của từng gia đình. Mâm ngũ quả truyền thống thường có những loại quả như: Chuối - Tượng trưng cho gia đình sum vầy, quây quần, đầm ấm, bao bọc và chở che; Phật thủ - Bàn tay phật che chở cho cả gia đình; Bưởi - Cầu ước sự an khang, thịnh vượng; Thanh long - Rồng mây hội tụ, thể hiện sự phát tài phát lộc; Đu đủ - Thịnh vượng, đủ đầy.

Ý nghĩa của mâm ngũ quả cổ truyền ngày Tết ảnh 1

Mâm ngũ quả có thể được chọn lựa theo 2 miền.

Nét đặc trưng mâm ngũ quả của từng vùng miền

Ở mỗi vùng miền trong cả nước, người dân lại có phong tục chọn các loại quả và bài trí mâm khác nhau tuỳ thuộc vào khí hậu, sản vật và quan niệm từng vùng.

Các loại quả không thể thiếu khi bày mâm ngũ quả miền Bắc có thể kể đến chuối, bưởi, cam, quất, đào, hồng, táo, lựu… Cách trình bày truyền thống thường phải theo ngũ hành, trước hết là nải chuối đặt ở dưới cùng để đỡ lấy toàn bộ những loại quả khác. Chính giữa nải chuối xanh thẫm là quả bưởi tròn căng mọng hoặc quả phật thủ có màu vàng đẹp mắt. Những quả nhỏ hơn như cam, quất, hồng…sẽ xếp xen kẽ xung quanh. Sự sắp xếp khá tinh tế và chi tiết giữa màu sắc và kích thước của các loại quả sẽ mang lại sự hài hòa đẹp mắt.

Ý nghĩa của mâm ngũ quả cổ truyền ngày Tết ảnh 2

Mâm ngũ quả của người miền Bắc.

Người miền Nam bày mâm ngũ quả theo mong muốn “Cầu sung vừa đủ xài” ước mong năm mới đủ đầy, sung túc, tương ứng với 5 loại quả: Mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài. Bên cạnh đó, nhiều gia đình còn bày thêm quả thơm (dứa) để cầu ước cho một năm con cháu đầy nhà, hay cầu ước nhiều may mắn với một cặp dưa hấu xanh vỏ đỏ lòng. Về cách bài trí, mâm ngũ quả của người miền Nam thể hiện rõ tính bình dị, dân dã và hóm hỉnh. Mỗi người một cuộc sống và mong muốn khác nhau nhưng cũng chỉ cần ước muốn được “đủ” mà thôi.

Ý nghĩa của mâm ngũ quả cổ truyền ngày Tết ảnh 3

Nếu mâm ngũ quả hai miền Nam Bắc có sự khác biệt thì mâm ngũ quả miền Trung lại có sự giao thoa của hai vùng miền này. Các loại quả thường được bày rất đa dạng phong phú, bao gồm: chuối, bưởi, xoài, dưa hấu, cam, táo, nho, sung, dứa, mãng cầu. Cách bày cũng đơn giản theo hình thức quả to và nặng đặt ở dưới làm đế, tiếp đó là những quả có trọng lượng nhỏ hơn được chèn bên trên hoặc xen kẽ vào chỗ trống. Nhiều gia đình còn cài xen kẽ những bông hoa cúc vàng tươi vào mâm ngũ quả để cho đẹp mắt hơn.

Ý nghĩa của mâm ngũ quả cổ truyền ngày Tết ảnh 4

Mâm ngũ quả của người miền Trung.

Trái chanh leo – sắc vàng tươi rực rỡ mang theo nhiều tài lộc

Với nhịp sống hiện đại, giờ đây mâm ngũ quả không chỉ có những loại quả truyền thống mà gia chủ đã có nhiều lựa chọn đa dạng hơn trong khi vẫn đảm bảo lưu giữ những ý nghĩa tập tục phù hợp với chủ nhà. Một trong những loại trái cây được ưa chuộng trong ngày Tết gần đây chính là quả chanh leo với  giá trị tâm linh không phải ai cũng biết đến: màu vàng tươi rói tượng trưng cho tài lộc, ngoài ra cũng lành tính và không kị tuổi nào. Những hạt chanh leo màu vàng thơm mát trào ra giống như những hạt vàng kết hợp cùng màu hồng may mắn đem lại cảm giác sung túc, no đủ.

Ý nghĩa của mâm ngũ quả cổ truyền ngày Tết ảnh 5

Bên cạnh hình thức đẹp để đặt lên mâm ngũ quả ngày Tết, đây cũng là sản phẩm trái cây có giá trị dinh dưỡng cao để bồi bổ sức khoẻ của bạn. Dù xuân tới không phải mùa chanh leo, nhưng người tiêu dùng có thể cân nhắc sự lựa chọn thay thế hoàn hảo khác - chính là sản phẩm nước ép trái cây Pushmax Chanh Leo.

Ý nghĩa của mâm ngũ quả cổ truyền ngày Tết ảnh 6

Sản phẩm được chiết xuất từ cốt chanh leo tươi với hàm lượng Vitamin C vượt trội, Pushmax chanh leo mang đến hương vị tự nhiên, đặc trưng của trái chanh leo, giúp giải nhiệt, đẹp da và tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Màu hồng tím trên bao bì gợi tả màu vỏ quả chanh leo, đồng thời cũng là màu của sự tài lộc, may mắn. Tết này, Pushmax Chanh Leo với bao bì ấn tượng  cùng giá trị dinh dưỡng chính là món quà sẽ đem “lộc theo về nhà" cho bạn. 

Bình luận
Nghi thức rước kiệu về Đền Hùng tại Lễ Giỗ tổ Hùng Vương diễn ra tại Khu di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Đền Hùng (Phú Thọ). Ảnh: Quý Trung/TTXVN.
Giỗ Tổ Hùng Vương: Tạo điều kiện thuận lợi nhất cho du khách, đồng bào
(Ngày Nay) - Ngày 13/3, tại Hội nghị triển khai kế hoạch tổ chức Giỗ Tổ Hùng Vương và Tuần Văn hóa du lịch Đất Tổ năm Ất Tỵ - 2025, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ Nguyễn Huy Ngọc cho biết, dịp Giỗ Tổ Hùng Vương năm nay, dự kiến du khách về Phú Thọ rất đông, đặc biệt là trong những ngày từ mùng 8 - 9/3 âm lịch, do trùng vào ngày cuối tuần.
Bệnh tay chân miệng hiện nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu.
TP HCM: Số ca tay chân miệng tăng hơn 60%
(Ngày Nay) - Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP Hồ Chí Minh thông tin, trong tuần qua, Thành phố ghi nhận số ca mắc sởi và sốt xuất huyết đều giảm. Riêng số trường hợp mắc bệnh tay chân miệng đã tăng hơn 60% so với trung bình 4 tuần trước đó.
“Thế giới như là bản nháp”: Hành trình sáng tạo của Đỗ Thanh Lãng và Nguyễn Đức Đạt tại Hà Nội
“Thế giới như là bản nháp”: Hành trình sáng tạo của Đỗ Thanh Lãng và Nguyễn Đức Đạt tại Hà Nội
(Ngày Nay) - Hợp tác cùng Galerie Quynh, Manzi Art Space tổ chức “Thế giới như là bản nháp” – triển lãm mới của hai nghệ sĩ Đỗ Thanh Lãng và Nguyễn Đức Đạt, những thành viên cốt cán của nhóm nghệ thuật độc lập Sao La. Triển lãm sẽ khai mạc vào 18h30 tối thứ Sáu, ngày 14/3/2025, tại Manzi Exhibition Space (số 2 Ngõ Hàng Bún), và kéo dài từ ngày 15/3 - 13/4/2025, mở cửa miễn phí từ 11h00 đến 19h00 (thứ Ba đến Chủ Nhật).
Họa sĩ Huỳnh Phương Đông (1925-2015) và tác phẩm của ông
100 năm hành trình Huỳnh Phương Đông
(Ngày Nay) -Sáng 13/3, gia đình họa sĩ Huỳnh Phương Đông (1925-2015) đã có buổi gặp mặt báo đài tại TPHCM để thông tin về chuỗi sự kiện kỷ niệm 100 năm ngày sinh và 10 năm ngày mất của ông. Họa sĩ Huỳnh Phương Đông gắn bó cả đời với hai cuộc kháng chiến giữ nước và nền mỹ thuật Việt Nam hiện đại, nên chuỗi sự kiện này còn có ý nghĩa nhân dịp 50 năm Ngày Thống nhất đất nước (1975-2025) và 100 năm thành lập Trường Mỹ thuật Đông Dương (1925-2025).
Liên hoan Phim Pháp ngữ lần thứ 15 tại Việt Nam: Hành trình khám phá văn hóa qua điện ảnh
Liên hoan Phim Pháp ngữ lần thứ 15 tại Việt Nam: Hành trình khám phá văn hóa qua điện ảnh
(Ngày Nay) - Liên hoan Phim Pháp ngữ lần thứ 15 sẽ chính thức diễn ra tại Việt Nam từ ngày 21 - 27/3/2025, nhân dịp kỷ niệm Ngày Quốc tế Pháp ngữ 2025. Sự kiện do GADIF (Nhóm Đại sứ quán, Phái đoàn và Tổ chức Pháp ngữ tại Việt Nam) phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam cùng các đối tác văn hóa tổ chức, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong hành trình tôn vinh tiếng Pháp và sự đa dạng văn hóa, ngôn ngữ của các quốc gia thành viên Tổ chức Quốc tế Pháp ngữ (OIF).
Những công trình lãng phí ở TP.HCM - Bài 3: Tuyến đường triệu đô ở cửa ngõ phía đông 15 năm chưa về đích?
Những công trình lãng phí ở TP.HCM - Bài 3: Tuyến đường triệu đô ở cửa ngõ phía đông 15 năm chưa về đích?
(Ngày Nay) - Dự án mở rộng tuyến đường Xa lộ Hà Nội là dự án vô cùng quan trọng khi mang theo kỳ vọng góp phần giải quyết tình trạng ùn tắc giao thông, thúc đẩy phát triển kinh tế vùng cửa ngõ phía Đông thành phố. Thế nhưng sau 15 năm triển khai, dự án vẫn “bế tắc” khi chỉ còn hơn 4km.