'Chủ quyền' đàn bầu

(Ngày Nay) - Trong rất nhiều thứ chúng ta đang lo lắng mất chủ quyền thì vừa qua đã diễn ra hội thảo khoa học “Đàn bầu và vai trò của nó trong nền văn hóa Việt Nam” do Viện Âm nhạc Việt Nam (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) tổ chức tại Hà Nội.
'Chủ quyền' đàn bầu

Lo lắng mất chủ quyền văn hóa với cây đàn bầu. Theo một số nghệ sỹ và nhà nghiên cứu văn hóa như NSND Thanh Tâm, Giáo sư - Tiến sỹ Tô Ngọc Thanh… thì việc lập hồ sơ đề nghị UNESCO công nhận cây đàn bầu là di sản văn hóa của Việt Nam là việc cấp thiết, bởi nguy cơ đã treo lơ lửng “càng để lâu chúng ta càng mất chủ quyền với cây đàn bầu” (Giáo sư- Tiến sỹ Tô Ngọc Thanh). Theo lời NSND Thanh Tâm, gần đây ở tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc) đã đưa đàn bầu vào dạy trong các trường phổ thông. Giáo sư Trần Quang Hải tiết lộ thêm, những năm trở lại đây tại Trung Quốc đã diễn ra những festival dân tộc có màn biểu diễn đàn bầu của hàng trăm người chơi v.v..

Khi câu chuyện chủ quyền đàn bầu được khơi ra, nhiều bạn đọc đã phẫn nộ chỉ trích kẻ nhận vơ đàn bầu: Sao cái gì cũng nhận vơ được, chán ngán luôn! Rất nhiều ý kiến đồng tình,  phải làm hồ sơ ngay và luôn để UNESCO khẳng định “độc quyền” đàn bầu của người Việt. Có người thở dài: Ước chi giáo sư Trần Văn Khê còn sống, có đủ tư liệu, đủ uy tín đề chứng minh đàn bầu là của Việt Nam. Nhưng không hẳn việc chứng minh đàn bầu là của Việt Nam sẽ giúp cho chúng ta khẳng định vững chắc chủ quyền văn hóa với đàn bầu. Ý kiến của một độc giả khác đáng suy nghĩ: “Vẫn là bệnh thành tích, suốt ngày lo đi chứng minh danh hiệu, sáng chế, phát minh mà không lo chơi cho giỏi. Hữu xạ tự nhiên hương. Lo chơi cho hay, sáng tạo nhiều chương trình đặc sắc. Đi biểu diễn khắp thế giới. Chơi hay tự khắc thế giới công nhận”. Độc giả này hỏi: Tại sao cần UNESCO cấp giấy công nhận trong khi chính chúng ta đang không thừa nhận bằng cách lãng quên?

Một thực tế đang diễn ra không chỉ ở nước ta mà ở cả các nước khác, âm nhạc truyền thống ngày càng mất dần đất sống trước sức tấn công mạnh mẽ của thị hiếu thời đại. Đàn bầu nói riêng và nhạc cụ dân tộc nói chung đã từ lâu không còn “hot” trong các trường đào tạo âm nhạc ở ta. Trước khi chờ đợi  UNESCO, chỉ còn cách tự cứu mình. Những người làm âm nhạc truyền thống đã nói đến việc đàn bầu được đưa vào giảng dạy ở nước bạn, tại sao ngay tại nơi sinh ra đàn bầu, chúng ta lại chưa làm điều này? Tiến sỹ So Inhwa, người Hàn Quốc, trong một hội thảo về âm nhạc cổ truyền dân tộc trong bối cảnh toàn cầu hóa, cách đây nhiều năm đã công nhận: Đưa âm nhạc truyền thống vào nhà trường là sự lựa chọn hợp lí nhất. Tại Hàn Quốc, có thể thấy rõ nỗ lực gia tăng nội dung về âm nhạc truyền thống trong các sách giáo khoa phổ thông. Hay trên sóng truyền hình, phát thanh chúng ta đã có ưu tiên đặc biệt nào cho âm nhạc dân tộc? v.v..

Dân gian có câu: “Mất bò mới lo làm chuồng”. Biết đâu vì nguy cơ sắp “mất bò” mà tiếng đàn bầu tìm lại được vị thế của mình, trước khi UNESCO “dán nhãn” công nhận?

Theo Tiền Phong
Đổi mới sáng tạo mở rộng cơ hội tiếp cận dịch vụ y tế cho người dân
Đổi mới sáng tạo mở rộng cơ hội tiếp cận dịch vụ y tế cho người dân
(Ngày Nay) - Ngày 14/12, tại Công viên Thống Nhất (Hà Nội), Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) phối hợp với Trung ương Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam, Đại học Bách khoa Hà Nội và AstraZeneca Việt Nam tổ chức Lễ mít tinh với chủ đề “Tiếp cận y tế toàn diện thông qua đổi mới sáng tạo trong y tế”.
Nhật Bản diễn tập ứng phó tấn công mạng quy mô lớn
Nhật Bản diễn tập ứng phó tấn công mạng quy mô lớn
(Ngày Nay) - Chính phủ Nhật Bản dự định tổ chức cuộc diễn tập, với sự tham gia của chính quyền thủ đô Tokyo và các doanh nghiệp hạ tầng chủ chốt, nhằm chuẩn bị cho nguy cơ xảy ra sự cố hạ tầng quy mô lớn do tấn công mạng và các nguyên nhân khác.
Người cao tuổi Mỹ thiệt hại hàng tỷ USD do lừa đảo tài chính
Người cao tuổi Mỹ thiệt hại hàng tỷ USD do lừa đảo tài chính
(Ngày Nay) - Các vụ lừa đảo nhắm vào người trên 60 tuổi ở Mỹ trong năm 2024 đã gây thiệt hại 2,4 tỷ USD, tăng 26,3% so với năm 2023 và cao gấp 4 lần so với năm 2020. Đây là kết quả báo cáo thường niên của Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC) công bố mới đây.
SEA Games 33: Ngày tưng bừng của Điền kinh và võ thuật Việt Nam
SEA Games 33: Ngày tưng bừng của Điền kinh và võ thuật Việt Nam
(Ngày Nay) - Đoàn Thể thao Việt Nam tiếp tục duy trì phong độ thi đấu thăng hoa trong ngày 13/12 khi giành thêm 6 HCV, qua đó nâng tổng số HCV lên 30 sau bốn ngày tranh tài tại SEA Games 33. Dấu ấn nổi bật nhất đến từ Điền kinh với những chiến thắng kèm kỷ lục, bên cạnh một ngày rực rỡ của Karate và Taekwondo – các môn võ truyền thống luôn là thế mạnh của Thể thao Việt Nam.
Nghi lễ cưới Jirtig – Sức sống bền bỉ của di sản văn hóa giữa xung đột
Nghi lễ cưới Jirtig – Sức sống bền bỉ của di sản văn hóa giữa xung đột
(Ngày Nay) - Nghi lễ cưới Jirtig truyền thống của Sudan đã chính thức được UNESCO ghi vào Danh sách đại diện Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại ngày 12/12, tại kỳ họp lần thứ 20 của Ủy ban liên chính phủ về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể. Quyết định này được đánh giá có ý nghĩa đặc biệt trong bối cảnh Sudan đang chìm trong xung đột, gây thương vong lớn, di dời diện rộng và đe dọa nghiêm trọng tới các giá trị văn hóa, di sản của đất nước.
Techfest Việt Nam 2025: Tạo đột phá cho nông nghiệp địa phương
Techfest Việt Nam 2025: Tạo đột phá cho nông nghiệp địa phương
(Ngày Nay) - Ngày 13/12, tại Hà Nội, trong khuôn khổ Ngày hội Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia (Techfest 2025), Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) phối hợp Viện Nghiên cứu quản lý phát triển bền vững tổ chức hội thảo “Kết nối các khu ứng dụng công nghệ cao nông nghiệp để phát triển khởi nghiệp sáng tạo của địa phương, thúc đẩy phát triển nông nghiệp bền vững”.
Bộ trưởng Ngoại giao Lê Hoài Trung tiếp Đại sứ Nepal tại Việt Nam
Bộ trưởng Ngoại giao Lê Hoài Trung tiếp Đại sứ Nepal tại Việt Nam
(Ngày Nay) - Chiều 13/12, tại Trụ sở Bộ Ngoại giao, Bí thư Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Hoài Trung đã tiếp Đại sứ Dhan Bahadur Oli - Đại sứ không thường trú của Cộng hòa Dân chủ liên bang Nepal tại Việt Nam nhân dịp Đại sứ sang trình Thư ủy nhiệm.