Hạt nhựa tí hon - sát thủ 'vô hình'

[Ngày Nay] - Microplastics - những hạt nhựa nhỏ có đường kính dưới 5mm gây ô nhiễm nhựa không chỉ tập trung ở một khu vực nhất định mà chúng đang nhanh chóng lan ra khắp nơi nhờ gió. Những hạt polymer bé xíu này xâm nhập hầu như khắp nơi, có lẽ chúng đang bao bọc cả Trái Đất.
Hạt nhựa tí hon - sát thủ 'vô hình'

Bất kỳ mẩu nhựa nào có đường kính nhỏ hơn 5mm đều được gọi là microplastics. Một sợi mì Ý có đường kính khoảng 2mm, một viên thuốc con nhộng có đường kính khoảng 14mm.

5mm không hề nhỏ nhưng rất ít người chú ý thấy chúng trong đồ ăn. Với kích cỡ đó, nhai phải chúng sẽ khá cộm miệng.

Chúng ta không có nhiều dữ liệu về kích cỡ trung bình của các mẩu microplastics trên toàn thế giới, nhưng phần lớn những mẩu mà chúng ta thấy trong thức ăn và nước uống có kích cỡ đến nanomet - là kích cỡ hiển vi. Một vài mẩu khác có kích cỡ lớn hơn, như các hạt nhựa trong các sữa rửa mặt tẩy da chết. Các nhà nghiên cứu tìm thấy microplastic ở khắp nơi: trong không khí, nước, ao hồ, đất, sông và cả những nơi sâu nhất ở đại dương. Ngoài ra, vi nhựa còn được tìm thấy trong thức ăn và đồ uống như nước máy, nước đóng chai, hải sản, bia và cả trong phân người – theo mẫu phân tích đầu tiên hồi tháng 10 năm ngoái, xác nhận rằng con người đã ăn vi nhựa. Nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Journal of Environmental Science and Technology (Mỹ), lấy dữ liệu từ 26 nghiên cứu trước đó, đo hạt vi nhựa trong cá, động vật có vỏ, đường, muối, bia, nước, và cả trong không khí ở những thành phố lớn. Sau đó, các nhà khoa học đã sử dụng hướng dẫn chế độ ăn uống của chính phủ Mỹ để tính toán lượng vi nhựa mà con người ăn trong một năm. Ước tính trung bình một người lớn ăn khoảng 50.000 hạt microplastic mỗi năm và khoảng 40.000 ở trẻ em.

Hạt nhựa tí hon - sát thủ 'vô hình' ảnh 1

Nghiên cứu mới, được công bố trên tạp chí Nature Communications, nghiên cứu đầu tiên cho thấy gió có thể khiến vi nhựa di chuyển qua những khoảng cách đáng kể. Nhóm nghiên cứu đã thu thập các mẫu từ độ cao lớn ở Pyrenees cách xa nguồn rác thải nhựa - ngôi làng gần nhất cách đó 6km, thị trấn gần nhất 25km và thành phố gần nhất 120km. Nhóm nghiên cứu cũng phát hiện cứ cách một mét vuông, trung bình có 365 hạt nhựa, sợi và sợi tơ xuất hiện mỗi ngày. Allen lo lắng về việc có rất nhiều hạt được tìm thấy. Các hạt vi nhựa phổ biến nhất được tìm thấy là polystyrene và polyethylen, cả hai được sử dụng rộng rãi trong bao bì và túi nhựa sử dụng một lần. Các hạt này được thu thập trong mùa đông và thậm chí nhiều hạt vi nhựa có thể xuất hiện vào mùa hè, khi thời tiết khô hơn đồng nghĩa rằng các hạt dễ dàng bị gió thổi bay hơn.

Các nhà khoa học chưa rõ điều gì sẽ xảy ra khi hít phải microplastic. Nghiên cứu mới đây cho thấy hầu hết hạt nhựa hít phải sẽ đi vào cơ thể chứ không bị ho và hắt hơi đẩy ra ngoài. Nghiên cứu cũng ước tính rằng lượng vi nhựa này sẽ tăng thêm hàng chục ngàn hạt mỗi năm. Dù chưa có nghiên cứu cho thấy vi nhựa tác động đến sức khỏe nhưng khi microplastic quá lớn đi vào cơ thể vẫn mang tính rủi ro cao, có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. “Các sợi nhựa đã được tìm thấy trong mô phổi của con người, và theo các nhà nghiên cứu, chúng là tác nhân lớn gây ung thư phổi” - Deonie Allen đến từ Viện nghiên cứu EcoLab nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà phát biểu chỉ đạo
Hoàn thiện cơ chế EPR thúc đẩy tái chế trong nước
(Ngày Nay) - Việc triển khai EPR sẽ hướng các doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu, người tiêu dùng tiếp cận các sản phẩm thân thiện hơn với môi trường, thông qua sự tham gia trực tiếp của nhà sản xuất, nhà nhập khẩu.
Quang cảnh diễn đàn
Gỡ rào cản cơ chế để tín dụng xanh "tăng tốc"
(Ngày Nay) - Trong tổng dư nợ toàn nền kinh tế Việt Nam hiện khoảng 18,2 triệu tỷ đồng, dư nợ tín dụng xanh mới chỉ đạt khoảng 750.000 tỷ đồng đến dưới 1 triệu tỷ đồng, chiếm tỷ trọng còn rất khiêm tốn. Đặc biệt, một trong những rào cản lớn là đặc thù nguồn vốn.
Chính sách phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử
Chính sách phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử
(Ngày Nay) - Chính phủ ban hành Nghị định số 331/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Năng lượng nguyên tử về phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử. Trong đó, Nghị định nêu rõ một số chính sách đầu tư, phát triển nguồn nhân lực lĩnh vực năng lượng nguyên tử.
Tháo gỡ vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai
Tháo gỡ vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai
(Ngày Nay) - Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký chứng thực Nghị quyết số 254/2025/QH15 quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai. Nghị quyết bổ sung trường hợp Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh làm cơ sở cai nghiện ma túy do lực lượng vũ trang nhân dân quản lý.
Đại uý, ThS Lê Tuấn Anh (ở giữa) cùng các học viên tại Trường Sĩ quan Lục. (Ảnh: Phương Anh)
Sáng tạo trong giáo dục quân đội: Tương lai của thế hệ chiến sĩ trẻ
(Ngày Nay) - Sáng tạo trong giáo dục quân đội là chìa khóa nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Từ đổi mới phương pháp giảng dạy đến ứng dụng công nghệ, các cơ sở đào tạo đang từng bước khẳng định sự đổi mới toàn diện để tạo ra thế hệ chiến sĩ trẻ vừa “hồng”, vừa “chuyên”.