Khuyến nghị về Đạo đức AI của UNESCO (Phần 9): Truyền thông và Thông tin – Sức mạnh của Sự thật trong Kỷ nguyên Số

0:00 / 0:00
0:00
(Ngày Nay) - Trí tuệ nhân tạo (AI) đang định hình cách chúng ta tiếp cận thông tin, nhưng làm thế nào để đảm bảo nó phục vụ sự thật và tự do? Trong Khuyến nghị về Đạo đức AI, UNESCO dành Lĩnh vực Chính sách 9: Truyền thông và Thông tin để định hướng các quốc gia sử dụng AI nhằm tăng cường quyền tiếp cận tri thức, bảo vệ tự do ngôn luận và chống lại thông tin sai lệch. Đây là cam kết để AI trở thành đồng minh của sự minh bạch và công bằng. 
Khuyến nghị về Đạo đức AI của UNESCO (Phần 9): Truyền thông và Thông tin – Sức mạnh của Sự thật trong Kỷ nguyên Số

Mở rộng tri thức: AI là cầu nối thông tin

UNESCO kêu gọi các quốc gia tận dụng AI để cải thiện việc tiếp cận thông tin cho nhà báo, học giả, nhà phát triển và công chúng. Chính sách này nhấn mạnh việc dùng AI để thúc đẩy tự do ngôn luận, tự do học thuật và quyền tiếp cận thông tin, đồng thời khuyến khích công khai dữ liệu chính thống. Ví dụ, AI có thể hỗ trợ phân tích dữ liệu lớn, giúp nhà báo đưa tin nhanh chóng và chính xác hơn, mang tri thức đến gần mọi người.

Bảo vệ tự do: Minh bạch trong quản lý nội dung

AI không được phép bóp méo tiếng nói con người. UNESCO yêu cầu các quốc gia đảm bảo những người vận hành AI tôn trọng tự do ngôn luận và quyền tiếp cận thông tin khi tạo, kiểm duyệt hay quản lý nội dung. Các khung pháp lý cần buộc các nền tảng trực tuyến minh bạch về quy trình xử lý nội dung, thông báo kịp thời lý do xóa bài và cung cấp cơ chế kháng cáo. Điều này giúp người dùng tiếp cận đa dạng quan điểm mà không bị kiểm soát ẩn.

Chống thông tin sai lệch: Nâng cao hiểu biết số

Thông tin sai lệch và phát ngôn thù địch lan tràn trong kỷ nguyên số là thách thức lớn. UNESCO kêu gọi đầu tư vào kỹ năng hiểu biết kỹ thuật số và truyền thông, giúp công chúng phát triển tư duy phản biện để nhận diện cách AI hoạt động, từ thuật toán gợi ý đến nội dung tự động. Chính sách này nhấn mạnh cần hiểu cả lợi ích và rủi ro của AI để giảm thiểu tác động tiêu cực, bảo vệ sự thật trong dòng chảy thông tin.

Trao quyền cho truyền thông: Báo chí đạo đức với AI

UNESCO khuyến khích các quốc gia tạo điều kiện để báo chí sử dụng AI một cách có đạo đức, đồng thời đảm bảo các cơ quan truyền thông có đủ nguồn lực để đưa tin về lợi ích và tác hại của công nghệ này. Từ việc phân tích dữ liệu đến phát hiện tin giả, AI có thể nâng cao chất lượng báo chí, nhưng phải đi đôi với trách nhiệm và sự minh bạch để duy trì lòng tin của công chúng.

Truyền thông trong kỷ nguyên AI: Sự thật là trọng tâm

Chính sách truyền thông và thông tin của UNESCO là lời cam kết biến AI thành công cụ của tri thức và tự do, thay vì kiểm soát hay lừa dối. Từ mở rộng tiếp cận thông tin, bảo vệ quyền ngôn luận, đến chống thông tin sai lệch, đây là bước đi để đảm bảo truyền thông trong kỷ nguyên số phục vụ con người một cách công bằng và đáng tin cậy.

***

Trong bài tiếp theo, chúng ta sẽ khám phá các chính sách còn lại trong khuyến nghị của UNESCO. Đây là lúc AI không chỉ thông minh, mà còn là người bạn của sự thật.

11 lĩnh vực chính sách áp dụng Khuyến nghị về Đạo đức AI của UNESCO:

1. Đánh giá tác động đạo đức

2. Quản trị và quản lý đạo đức

3. Chính sách dữ liệu

4. Mở rộng và hợp tác quốc tế

5. Môi trường và hệ sinh thái

6. Giới tính

7. Văn hóa

8. Giáo dục và nghiên cứu

9. Truyền thông và thông tin

10. Kinh tế và lao động

11. Sức khỏe và phúc lợi xã hội

Người gieo chữ bằng yêu thương ở làng Hữu Nghị
Người gieo chữ bằng yêu thương ở làng Hữu Nghị
(Ngày Nay) - Làng Hữu nghị Việt Nam được biết đến là nơi cưu mang những nạn nhân chất độc da cam. Ở đó, suốt 13 năm qua, cô giáo Nguyễn Thị Loan đã kiên nhẫn gieo từng con chữ, từng kỹ năng sống và từng niềm hy vọng cho những đứa trẻ mang nhiều khiếm khuyết nhưng luôn khao khát được lớn lên như bao người khác.
Khoảng trống nhận thức về HPV ở nam giới
Khoảng trống nhận thức về HPV ở nam giới
(Ngày Nay) - Từ năm 2026, Chính phủ chính thức đưa vắc xin HPV vào chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia. Trong bối cảnh đó, việc phòng ngừa các bệnh do virus HPV gây ra không chỉ là câu chuyện của nữ giới còn là mối quan tâm chung của cả cộng đồng. Tuy nhiên, trên thực tế, nam giới - nhóm đối tượng cũng chịu nhiều nguy cơ từ HPV - vẫn đang đứng ngoài các chiến lược truyền thông và phòng bệnh.
Độc lập và hạnh phúc trong các doanh nghiệp xã hội NICE
Độc lập và hạnh phúc trong các doanh nghiệp xã hội thuộc Mạng lưới NICE
(Ngày Nay) - Có bao giờ bạn tự hỏi liệu những người khuyết tật thật sự cần gì? Họ cần lòng thương cảm? Hay họ cần các món quà vật chất từ các chương trình cứu trợ? Đều không phải. Thứ người khuyết tật cần hơn cả là được nhìn nhận như những công dân bình thường. Họ không muốn bản thân mình trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội. Họ muốn được thể hiện bản thân, được cống hiến hết mình cho cuộc sống này, để được độc lập và hạnh phúc.
Triển khai bảo hiểm y tế bổ sung là tất yếu
Triển khai bảo hiểm y tế bổ sung là tất yếu
(Ngày Nay) - Hiện nay, quyền lợi của người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) mặc dù được đánh giá khá toàn diện so với mức đóng, tuy nhiên chưa đủ để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của toàn bộ người dân.
Ảnh minh hoạ.
Tạo môi trường pháp lý thuận lợi để phát triển giáo dục nghề nghiệp
(Ngày Nay) - Bộ Giáo dục và Đào tạo đang dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Giáo dục nghề nghiệp nhằm hướng dẫn các quy định mới của Luật Giáo dục nghề nghiệp, kiến tạo môi trường pháp lý thuận lợi để phát triển giáo dục nghề nghiệp, đáp ứng nhu cầu của người học, thị trường lao động.
Hoạt động nghiên cứu khoa học tại trường Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội (USTH). Ảnh: VGP.
Đầu tư khoa học cơ bản đúng hướng, hiệu quả được đo đếm rõ ràng
(Ngày Nay) - Sau hơn 5 năm triển khai, Chương trình 562 về phát triển khoa học cơ bản đã ghi dấu bằng những kết quả cụ thể: Số lượng và chất lượng công bố quốc tế tăng đều, nhiều nhóm nghiên cứu mạnh được hình thành, vị thế khoa học Việt Nam tiếp tục được củng cố trên bản đồ khu vực và thế giới.