Những trang viết đậm chất văn pha chất báo
Buổi ra mắt bộ ba cuốn sách của nhà thơ, nhà báo Lê Xuân Sơn do NXB Hội Nhà văn ấn hành đã được tổ chức trang trọng và ấm cúng tại trụ sở báo Tiền Phong, nơi ông đã có 30 năm gắn bó, vào sáng 9/10.
![]() |
| Ba cuốn sách của nhà báo Lê Xuân Sơn ra mắt bạn đọc ngày 9/10. |
“Mây trắng còn bay” là tập bút ký, chân dung văn học về hơn 20 nhà văn, nhà thơ, họa sĩ, nhạc sĩ… từ Trịnh Công Sơn, Phú Quang, Quang Dũng, Hữu Loan, Dương Bích Liên, Tô Ngọc Vân, Điềm Phùng Thị, Lê Bá Đảng, Tô Hoài, Tố Hữu… đến Hồ Xuân Hương, Đặng Trần Côn. Tác giả cố gắng vén mở chút gì đó về những tinh túy của các tài hoa đất Việt, về những tác phẩm như trầm tích văn hóa quý báu mãi còn với non sông, đất nước. Những giá trị như mây trắng, mãi mãi còn bay.
Tập bút kí “Như nước dòng Mê” dày 330 trang là những ghi chép giàu chất văn học và tư liệu về 11 trong số những đất nước mà tác giả đã có dịp đặt chân, trải dài qua các châu lục. Tác giả tập trung vào bề sâu văn hóa, lịch sử các nước và mối quan hệ của họ với đất nước Việt Ban, đặc biệt là những ân tình, điều gợi lên và để lại những cảm xúc lắng đọng. Những tiêu đề của các phần (tương đương với một nước, hoặc một nhóm nước được liên kết bằng một chuyến đi của tác giả) thể hiện chiều sâu của cảm nhận hoặc những tình cảm da diết của tác giả đối với những miền đất mình được đặt chân tới. Đó là: “Nhật Bản đại hòa hồn”, “Nước Nga thương mến”, “Ecuador - người mới gặp”, “Cuba - miền đất ân tình và lãng mạn”, “Nước Mỹ và những dấu ấn Việt”, “Nước Anh cựu và tân”, “Nước Đức mắt bồ câu”, “Pháp, Bỉ, Hà Lan một chuyến độc hành”, “Như nước dòng Mê”. Trong mỗi phần như thế thường có từ hai đến bốn bút ký, phóng sự.
Cuốn sách còn lại - “Đã từ lâu tôi là người thành phố” - là tập thơ gồm 49 bài dày 100 trang và có phụ bản tranh. Một phần quan trọng trong tập thơ là hoài niệm của một người nông thôn đã đi xa gốc rễ của mình với khoảng thời gian rất lâu. Bên cạnh đó là những bài thơ lấy cảm hứng từ các vấn đề đương đại như biển đảo Tổ quốc, môi trường sống, dịch bệnh… Chủ đề cuốn sách khá đa dạng từ tình yêu nam nữ, quê hương, đất nước, đến gia đình, những suy tư, trăn trở về những biến động làm thay đổi tận gốc rễ cuộc sống hôm nay. Về kết cấu tập thơ, thấy khá rõ nhà thơ Lê Xuân Sơn bắt đầu bằng những nhớ nhung về gốc rễ, quê hương mà những thay đổi đã gợi nên những suy tư, lo lắng. Tiếp đó là tình cảm gia đình; tình yêu đôi lứa; những vấn đề nhân tình, thế thái; cảm hứng công dân…
![]() | |
|
Tình yêu và vốn sống dồn cả vào trang viết
Mặc dù làm công tác quản lý trong nhiều năm liền, nhà báo Lê Xuân Sơn không ngừng viết. Những chuyến công tác của ông thường được ghi dấu ấn bằng những tác phẩm báo chí mà đa phần trong đó là những bút ký, phóng sự, ghi chép đậm chất văn học. Ông có thể viết nhiều thể loại, từ tin tức đến ký, tường thuật, phỏng vấn, tùy bút, tản văn, chính luận… và cả sáng tác thơ. Việc kiên trì viết và không dễ dãi với ngòi bút của mình khiến ông tích tụ được một khối lượng tác phẩm đáng kể đứng được với thời gian. Nhờ đó, ông tập hợp được bản thảo một số cuốn sách mà ba tác phẩm được giới thiệu đến bạn đọc lần này là đợt xuất bản đầu tiên.
Đọc bộ sách mới ra của tác giả Lê Xuân Sơn, thấy ông thuộc những cây bút nằm trong tập hợp giao thoa giữa báo chí và văn học, khi mà sự kiện và sự vật trên mỗi bước đi của người viết được nhìn nhận qua lăng kính của văn hóa, lịch sử và gạn lọc bằng một tâm hồn dễ rung cảm và cộng hưởng.
![]() |
| Tác giả Lê Xuân Sơn tại lễ ra mắt 3 cuốn sách mới. |
Nhà văn Nguyễn Quang Thiều chia sẻ: Lê Xuân Sơn là một nhà báo chính hiệu nhưng tôi vẫn muốn gọi ông là nhà thơ bởi những gì ông cảm nhận, những gì ông viết, và điều quan trọng là những gì chứa đựng trong những dòng chữ của ông đã hé lộ tâm hồn ông. Phẩm chất của một nhà báo đã mang cho ông khả năng phát hiện và chọn lựa những chi tiết đời sống để mang vào tác phẩm của mình những gì cần thiết và sau đó thiết lập một cấu trúc hiện đại trong mỗi bài viết. Chi tiết đã giúp ông dựng lên những chân dung nhân vật một cách vừa khác biệt lại vừa gần gũi, vừa mang tính khái quát con người nhân vật lại vừa khắc hoạ cá tính và các tầng lớp phức tạp của tâm hồn nhân vật. Chi tiết giúp ông dựng lên một cách thuyết phục những vùng đất, những vùng văn hoá mà ông đã trải nghiệm. Đọc kỹ hai cuốn bút ký và du ký của ông tôi thấy rõ điều đó.
PGS. TS. Nhà văn Nguyễn Thế Kỷ thì cảm nhận rất rõ sự pha trộn chất văn pha chất báo trong hai tác phẩm bút kí. Riêng tập thơ “Đã từ lâu tôi là người thành phố” để lại cho ông nhiều dư âm hơn cả, nó hiện rõ một nhà thơ Lê Xuân Sơn của thôn quê, đồng ruộng, phong tục, tập quán xứ Thanh, dù lên thành phố từ lâu vẫn không phai lạt được hồn quê, tình quê, nỗi khắc khoải về quê hương, mẹ cha, bạn bè, đời sống nghèo khó nơi thôn dã.
“Ba cuốn sách, ba thể loại, có bài đã đăng, bài chưa đăng đã lặng lẽ, khiêm nhường giới thiệu với bạn đọc về nhà báo, nhà thơ Lê Xuân Sơn ở nhiều góc độ, nhiều cung bậc cảm xúc, suy nghĩ, sự chân thành, tính nhân văn rất đáng yêu, đáng quý”, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ khẳng định.


