Lời đáp cho bí ẩn nửa thế kỷ về Mặt trời

(Ngày Nay) - Các nhà khoa học của NASA đã phần nào lý giải được nguyên nhân gây ra nhiệt độ bất thường ở bầu khí quyển bên ngoài Mặt trời.
Những tản nhật hoa có nhiệt độ gấp 500 lần bề mặt Mặt trời.
Những tản nhật hoa có nhiệt độ gấp 500 lần bề mặt Mặt trời.

Theo logic thông thường, càng xa tâm Mặt trời, nhiệt độ càng phải giảm. Tuy nhiên, từ những năm 1940 đến nay, các nhà khoa học luôn đau đầu trước việc bầu khí quyển bên ngoài (tán nhật hoa) nóng hơn bề mặt Mặt trời đến 500 lần.

Cụ thể, bề mặt Mặt trời thường có nhiệt độ khoảng 6.000 độ C, trong khi bầu không khí bên trên có thể nóng đến 1 tới 3 triệu độ C.

Wired ngày 12/12 cho biết dựa vào hình ảnh thu được từ Máy chụp quang phổ Bề mặt chung Khu vực (IRIS), NASA đã giải thích được bí ẩn này.

Trước đây, giới nghiên cứu đã thống nhất rằng các tán nhật hoa có thể được đốt nóng bằng nhiều cách khác. Giả thiết thứ nhất là các sóng plasma từ Mặt trời sẽ di chuyển ra ngoài, đến các tán nhật hoa rồi phát nổ và sinh ra năng lượng. Plasma là dạng trạng thái thứ tư của vật chất (ngoài trạng thái lỏng, rắn và khí).

Một giả thiết khác là bom nhiệt, tức những vụ nổ xảy ra khi các trường từ tính bên trong tán nhật hoa va chạm nhau. Hình ảnh từ IRIS đã bổ sung bằng chứng cho giả thiết này.

"Hai khả năng này rất khác nhau nhưng lại rất khó để quan sát được những điểm khác biệt này", nhà nghiên cứu Bart De Pontieu của Trạm quan sát Thiên thể và Mặt trời Lockheed Martin, một nhóm nghiên cứu hợp tác chặt chẽ với NASA, cho hay.

IRIS giúp các nhà nghiên cứu theo dõi khu vực chuyển tiếp giữa bề mặt Mặt trời và các tán nhật hoa, nhiệt độ và sự di chuyển của các luồng khí gas ở đây. Các nhà đã thấy vật chất di chuyển lên xuống trong các trường từ tính ở những tán nhật hoa thấp.

Khi các trường này va chạm nhau, "bom nhiệt" phát nổ và sức nóng lan tỏa nhanh chóng ra các tán nhật hoa.

Các tán nhật hoa bên ngoài Mặt trời được ví như những "máy sinh nhiệt khổng lồ" và các nhà khoa học không loại trừ khả năng còn nhiều cơ chế sinh nhiệt khác khiến cho các tán nhật hoa nóng đến vậy.

IRIS là thiết bị quan sát Hệ Mặt trời được NASA đưa lên không gian vào năm 2013. Mục đích chính của IRIS là phục vụ việc nghiên cứu về nhiệt độ trong không gian.

Theo Zing
Chính sách phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử
Chính sách phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử
(Ngày Nay) - Chính phủ ban hành Nghị định số 331/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Năng lượng nguyên tử về phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử. Trong đó, Nghị định nêu rõ một số chính sách đầu tư, phát triển nguồn nhân lực lĩnh vực năng lượng nguyên tử.
Tháo gỡ vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai
Tháo gỡ vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai
(Ngày Nay) - Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký chứng thực Nghị quyết số 254/2025/QH15 quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai. Nghị quyết bổ sung trường hợp Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh làm cơ sở cai nghiện ma túy do lực lượng vũ trang nhân dân quản lý.
Đại uý, ThS Lê Tuấn Anh (ở giữa) cùng các học viên tại Trường Sĩ quan Lục. (Ảnh: Phương Anh)
Sáng tạo trong giáo dục quân đội: Tương lai của thế hệ chiến sĩ trẻ
(Ngày Nay) - Sáng tạo trong giáo dục quân đội là chìa khóa nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Từ đổi mới phương pháp giảng dạy đến ứng dụng công nghệ, các cơ sở đào tạo đang từng bước khẳng định sự đổi mới toàn diện để tạo ra thế hệ chiến sĩ trẻ vừa “hồng”, vừa “chuyên”.
Siết chặt kinh doanh pháo hoa dịp cuối năm
Siết chặt kinh doanh pháo hoa dịp cuối năm
(Ngày Nay) - Sáng 24/12, Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (Công an thành phố Hà Nội) tổ chức tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật đối với các cơ sở kinh doanh pháo hoa của Bộ Quốc phòng trên địa bàn. Đây là chương trình nằm trong kế hoạch cao điểm tuyên truyền, vận động, thu hồi và phòng ngừa vi phạm pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo, góp phần bảo đảm an ninh, trật tự dịp Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán 2026.
Người gieo chữ bằng yêu thương ở làng Hữu Nghị
Người gieo chữ bằng yêu thương ở làng Hữu Nghị
(Ngày Nay) - Làng Hữu nghị Việt Nam được biết đến là nơi cưu mang những nạn nhân chất độc da cam. Ở đó, suốt 13 năm qua, cô giáo Nguyễn Thị Loan đã kiên nhẫn gieo từng con chữ, từng kỹ năng sống và từng niềm hy vọng cho những đứa trẻ mang nhiều khiếm khuyết nhưng luôn khao khát được lớn lên như bao người khác.
Khoảng trống nhận thức về HPV ở nam giới
Khoảng trống nhận thức về HPV ở nam giới
(Ngày Nay) - Từ năm 2026, Chính phủ chính thức đưa vắc xin HPV vào chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia. Trong bối cảnh đó, việc phòng ngừa các bệnh do virus HPV gây ra không chỉ là câu chuyện của nữ giới còn là mối quan tâm chung của cả cộng đồng. Tuy nhiên, trên thực tế, nam giới - nhóm đối tượng cũng chịu nhiều nguy cơ từ HPV - vẫn đang đứng ngoài các chiến lược truyền thông và phòng bệnh.