Nhấn mạnh những thách thức phổ biến mà nam giới độc thân ở vùng nông thôn Trung Quốc phải đối mặt, một cuộc khảo sát gần đây bao gồm 119 ngôi làng ở 26 tỉnh cho thấy 42,7% cán bộ thôn và 46,1% hộ gia đình đã chỉ ra nhiều trở ngại đáng kể trong việc tìm được vợcho nhóm đối tượng này.
Nghiên cứu được thực hiện tại 1.785 hộ gia đình ở nông thôn và cũng tiết lộ rằng vấn đề đặc biệt nghiêm trọng ở các tỉnh miền Trung, bao gồm Hà Nam, Hồ Bắc và An Huy, nơi các yếu tố văn hóa và kinh tế đã làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng hôn nhân.
Là một phần của nghiên cứu thường niên về các vấn đề nông thôn được khởi xướng từ năm 2006, dự án này đã tập trung cụ thể hơn vào việc xây dựng gia đình ở vùng nông thôn Trung Quốc.
Giáo sư Huang Zhenhua từ Viện Nghiên cứu Nông thôn Trung Quốc thuộc Đại học Sư phạm Trung ương Trung Quốc, cho biết rằng cuộc khủng hoảng hôn nhân đối với những người độc thân lớn tuổi ở nông thôn - được định nghĩa là nam giới trên 30 tuổi - đã gia tăng trong thập kỷ qua.
Các nhà chức trách đã đưa ra một loạt chính sách nhằm hỗ trợ những người gặp khó khăn trong việc tìm kiếm bạn đời trong những năm gần đây, bao gồm cải cách phong tục đám cưới và thúc đẩy mai mối.
Nhưng bất chấp những nỗ lực này, các chuyên gia cảnh báo rằng những biện pháp của chính quyền địa phương vẫn chưa đủ để giải quyết cơ bản các vấn đề.
Vào năm 2023, giáo sư Lü Dewen từ Trường Xã hội học thuộc Đại học Vũ Hán đã thực hiện một cuộc khảo sát tương tự trên toàn quốc, trong đó hơn 65% người làm khảo sát từ khu vực nông thôn cho biết tỷ lệ nam giới chưa kết hôn trong làng của họ vượt quá 10%.
Theo giáo sư Lü, vô số thách thức mà đàn ông độc thân lớn tuổi phải đối mặt ở những khu vực nông thôn, bao gồm sự chênh lệch giới tính, những rào cản kinh tế do phong tục hôn nhân truyền thống đặt ra và những thay đổi xã hội rộng lớn hơn theo hướng đô thị hóa.
Một yếu tố quan trọng làm phức tạp hôn nhân ở nông thôn Trung Quốc là sự chênh lệch giữa dân số nam và nữ. Giáo sư Lü nói: “Sự mất cân bằng này đã hạn chế các lựa chọn tìm bạn đời của nam giới".
Dữ liệu từ Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc công bố ngày 29/2 cho thấy đến cuối năm 2023, nước này sẽ "thừa" 30 triệu đàn ông.
“Dân số trong độ tuổi kết hôn ngày nay được sinh ra trong thời kỳ cao điểm thực thi chính sách một con", giáo sư Lü chỉ ra và nói thêm rằng sự mất cân bằng này thậm chí còn rõ rệt hơn ở khu vực nông thôn do truyền thống thích đẻ con trai.
Năm 2020, cứ 100 phụ nữ sinh ra ở nông thôn Trung Quốc thì có 108 nam giới, so với tỷ lệ giới tính ở thành thị chỉ dưới 103 nam trên 100 nữ.
Giáo sư Lü cho rằng sự khác biệt giữa các vùng trong vấn đề chênh lệch giới tính là do sự di cư ồ ạt của lao động từ nông thôn ra thành thị.
“Ngoại trừ một số khu vực phát triển, hầu hết nam giới độc thân ở các vùng nông thôn miền Trung và miền Tây Trung Quốc đều chịu áp lực từ cạnh tranh hôn nhân”, vị học giả cho biết.
Dữ liệu chính thức chỉ ra rằng, vào năm 2022, có 171,9 triệu lao động Trung Quốc sinh sống xa quê. Khoảng 30% số người di cư này là nữ và gần 70% có nguồn gốc từ miền Trung hoặc miền Tây. Xu hướng này tiếp tục diễn ra vào năm 2023, với số lượng lao động nhập cư vượt quá 176 triệu người.
Từ chính quyền trung ương, cấp tỉnh cho đến chính quyền làng xã, Trung Quốc đã thực hiện một loạt chính sách nhằm giảm bớt những thách thức đối với vấn nạn độc thân của nam giới.
Ví dụ, chính quyền trung ương đã ủng hộ việc loại bỏ các phong tục cưới hỏi tốn kém, bao gồm cả tiền hồi môn và thúc đẩy các cải cách nhằm thúc đẩy “văn hóa hôn nhân lành mạnh hơn” và giảm bớt căng thẳng kinh tế cho các cặp vợ chồng trẻ.
Ngoài ra, chính quyền địa phương đã đưa ra các sáng kiến nhằm khuyến khích hôn nhân ở vùng nông thôn Trung Quốc, chẳng hạn như tạo ra các nền tảng và sự kiện mai mối, đưa ra các ưu đãi cho người mai mối và áp đặt giới hạn về tiền hồi môn.
Mặc dù giáo sư Lü thừa nhận tiềm năng của những chính sách này trong việc thay đổi phong tục hôn nhân truyền thống trong giới trẻ nông thôn, nhưng ông cảnh báo rằng chỉ những biện pháp đó thôi thì không đủ để giải quyết khoảng cách giới tính 30 triệu người hiện có.
Theo ông, đô thị hóa là chìa khóa để giải quyết tình thế tiến thoái lưỡng nan, bằng cách thu hẹp sự chênh lệch giữa khu vực nông thôn và thành thị, đặc biệt là về dịch vụ công và chất lượng lối sống.
“Khi nền kinh tế phát triển và quá trình đô thị hóa tiến triển, thanh niên nông thôn sẽ tìm thấy điều kiện sống tốt hơn ở các thành phố, mở ra nhiều cơ hội hơn cho tương lai của họ”, giáo sư Lü nói.