Paris, một thoáng áo dài

Ngày 22/8/2025, tại trụ sở UNESCO Paris, trong khuôn khổ Hội nghị quốc tế “Bảo tồn di sản và Phát triển công nghiệp văn hóa” do Liên hiệp các Hội UNESCO Thế giới (WFUCA) và Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam (VFUA) tổ chức, bộ sưu tập áo dài “Lúa” của nhà thiết kế Lê Thanh Danh đã để lại dấu ấn sâu sắc, trở thành cầu nối đưa văn hóa Việt Nam vươn ra thế giới.

___________________

Buổi trình diễn mở đầu bằng một thước phim đầy cảm xúc, đưa khán giả vào khung cảnh làng quê Việt Nam với những cánh đồng lúa chín vàng trải dài bất tận dưới ánh nắng tháng Tám. Tiếng gió thổi qua đồng lúa, tiếng chim ca và hình ảnh người nông dân tảo tần hiện lên sống động, hòa quyện cùng giọng đọc trầm ấm, mộc mạc của nhà thiết kế Lê Thanh Danh – một người con của đất Đồng Nai. Những thước phim đẹp đẽ, gợi nhớ quê hương ấy đã khiến khán giả tại hội trường Room II – đặc biệt là những người Việt xa quê hương không khỏi xao xuyến, như được chạm vào linh hồn của làng quê Việt.

Những hình ảnh từ thước phim ấy đã được thu lại thành những hoa văn đặt lên vạt áo, lên cánh tay, lên đôi vai của những người người mẫu thong dong bước dọc theo lối đi của hội trường và tiến về sân khấu. Trên nền nhạc “Giấc mơ trưa” - giọng hát Thùy Chi da diết, từng thiết kế hiện lên như những bức tranh sống động, tái hiện cánh đồng lúa, những giọt mồ hôi và niềm hy vọng của người nông dân. Nhà thiết kế Lê Thanh Danh, người từng mang áo dài Việt đến các sân khấu quốc tế tại Berlin, Washington D.C., Tokyo, đã dệt nên những câu chuyện quê hương qua từng đường kim, mũi chỉ. Anh chia sẻ: “Tôi vô cùng vinh dự khi được gửi gắm những cảm xúc tinh khôi về cây lúa, những khoảnh khắc giản dị trên đồng ruộng, nơi thấm đẫm mồ hôi và lòng kiên trì của người nông dân. Được góp mặt trong sự kiện tại Trụ sở UNESCO là vinh hạnh, là cơ hội quý báu đối với Thanh Danh cũng như toàn bộ ekip biểu diễn.”

Mỗi tà áo dài trong bộ sưu tập “Lúa” là một câu chuyện sống động, dệt nên từ những hình ảnh thân thuộc của làng quê Việt Nam. Có chiếc áo dài với họa tiết đan caro, gợi nhớ cái sàng lúa rung lên trong niềm vui của vụ mùa năng suất. Một thiết kế áo đen con trai, mang hơi thở của những đêm mót lúa dưới ánh trăng, nơi chiếc giỏ cói thân quen kề vai người làm thuê. Một chiếc áo xám đan caro lưới liếp hiện lên, như tái hiện cảnh người nông dân ngụp lặn trong mưa lũ, cố sức cắt vác lúa giữa dòng nước xám xịt tràn ngập cánh đồng. Áo dài trắng đen hai vai kể câu chuyện về ngày và đêm miệt mài cấy trồng, nơi ánh sáng và bóng tối hòa quyện trong sự tảo tần. Màu đỏ trên hai vai ám chỉ nắng đổ lửa bỏng cháy cả vai người nông dân trên đồng. Hình ảnh hàng rào tre thấp cắm xéo trước sân nhà, bên những khóm hồng, giờ đây ngập trong màu xám của lũ, cũng được tái hiện tinh tế trên từng tà áo. Mỗi thiết kế không chỉ là một tác phẩm thời trang, mà là một mảnh ký ức về sự cần cù, chịu khó chịu thương của chính những bà con nông dân quê anh. Như Thanh Danh từng chia sẻ trong bài phỏng vấn trên Ngày Nay (9/4/2025): “Tôi không chỉ làm áo dài, tôi muốn kể chuyện, muốn mang cả làng quê theo mình.” Từ một thầy giáo ở Đồng Nai, anh mày mò học may, từng đốt đèn khâu vá dưới ánh đèn, để rồi đưa áo dài Việt đến những sân khấu quốc tế như Nhà Trắng (2018), lễ hội di sản châu Á tại NASA (2023), Berlin (2024), và giờ là UNESCO Paris (2025).

Chứng kiến màn trình diễn, bà Anoa Suzzanne Dussol Perran, Đại sứ Du lịch Việt Nam tại Cộng hòa Pháp đã bày tỏ sự ấn tượng trước màn trình diễn “Lúa” cũng những thiết kế tinh tế, đẩy bản sắc Việt. Bà cũng cho biết sẽ diện một thiết kế trong bộ sưu tập “Lúa” trong Lễ đón Trung thu diễn ra tại Paris.

Buổi trình diễn có sự góp mặt của những người mẫu đặc biệt, là bà Đặng Bích Lan - Hoa hậu Áo dài Phu nhân Châu Âu 2018 cùng các thành viên của Câu lạc bộ Di sản Áo dài – Liên hiệp Hội Phụ nữ Cộng hòa Liên bang Đức, những người đã tự bỏ thời gian, công sức và cả tiền bạc để có thể đến góp phần lan tỏa tinh thần dân tộc.

Bà Bích Lan, với các danh hiệu như Hoa hậu Áo dài Phu nhân Châu Âu 2018, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Di sản Áo dài Châu Âu, và Chủ tịch Hội Phụ nữ Việt Nam thành phố Dresden, xúc động chia sẻ: “Khi khoác lên mình tà áo dài thuộc bộ sưu tập “Lúa” giữa lòng Paris, tôi không chỉ đang mặc một bộ trang phục mà còn mang trên mình cả một linh hồn của dân tộc. Trên sàn diễn của UNESCO Paris – nơi tôn vinh những giá trị di sản nhân loại, áo dài không chỉ là thời trang mà còn là tiếng nói của bản sắc, là thông điệp sự giao thoa giữa truyền thống và hiện đại. Trước ánh mắt tán thưởng của bạn bè quốc tế, tôi thấy “Lúa” – biểu tượng của quê hương - không chỉ hiện hữu trong từng họa tiết, mà còn thấm đẫm trong từng nhịp tim, từng sải bước.”

Bà Đặng Bích Lan cũng bày tỏ niềm vui khi nhận được chứng nhận Sứ mệnh tiên phong trên Hành trình Di sản UNESCO 2025 từ Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam, ghi nhận sự đóng góp cho sự kiện và cho hành trình bảo tồn di sản: “Trái tim tôi như thắt lại vì hạnh phúc, vì xúc động, vì biết ơn. Không phải ai cũng có cơ hội đứng ở nơi này, và tôi biết mình đang sống trọn vẹn với sứ mệnh lan tỏa vẻ đẹp văn hóa quê hương.”

Các thành viên khác của Câu lạc bộ Di sản Áo dài – Liên hiệp hội Phụ nữ Cộng hòa Liên bang Đức cũng chia sẻ những cảm nhận sâu sắc. Chị Bùi Hồng Hoa nhấn mạnh: “Áo dài không chỉ là trang phục truyền thống, mà còn là linh hồn văn hóa Việt Nam. Để áo dài trở thành biểu tượng thời trang hiện đại được yêu thích toàn cầu, chúng ta cần kết hợp giữa giữ gìn bản sắc và đổi mới sáng tạo.”

Chị Bùi Thu Hiền bồi hồi: “Thật tự hào khi được khoác lên mình chiếc áo dài phụ nữ Việt Nam, duyên dáng và đáng yêu khi những tà áo dài đó lại được khoe sắc giữa trời Âu, gợi nhớ những cánh đồng lúa xanh và bát cơm thơm ngát mùi hương, nhớ cả đến hình ảnh mẹ cha tần tảo để cháu con được những bát cơm đầy. “

Chị Cao Thị Hiền khẳng định: “Ngay khi khoác lên mình áo dài, tôi lập tức cảm nhận được niềm tự hào dân tộc và sự kết nối với cội nguồn. Chính cảm xúc này thôi thúc tôi muốn chia sẻ và quảng bá áo dài đến với bạn bè quốc tế, để họ cảm nhận được văn hóa, lịch sử và tâm hồn người Việt.”

Trong khi đó, chị Trần Thị Loan tin tưởng rằng màn trình diễn bộ sưu tập “Lúa” của nhà thiết kế Lê Thanh Danh sẽ “như những hạt giống gieo và nẩy mầm trong từng thành viên Câu lạc bộ Áo dài Châu Âu cũng như khán giả tham dự Hội nghị”. Với các thành viên Câu lạc bộ Di sản Áo dài, buổi trình diễn chính là ngọn lửa thắp sáng tình yêu quê hương trong trái tim họ. Dù sống xa quê, mỗi bước chân trên sàn diễn, mỗi tà áo dài họ khoác lên là một lời nhắc nhở về cội nguồn, về những cánh đồng lúa, những buổi cơm chiều thơm mùi lúa mới, và cả những ký ức tuổi thơ gắn bó với làng quê: “Thật mong sẽ có những mùa vàng nối tiếp ở tương lai,” chị Loan bộc bạch.

Sự kiện tại Room II, Trụ sở UNESCO Paris là một cột mốc trong hành trình bảo tồn và phát triển di sản văn hóa Việt Nam. Hội nghị đánh dấu lần đầu tiên Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam tổ chức một sự kiện quốc tế tại không gian biểu tượng của UNESCO, nhân dịp kỷ niệm 80 năm thành lập UNESCO và 50 năm Việt Nam gia nhập tổ chức. Sự hiện diện của VFUA tại Room II phản ánh sự chủ động của Việt Nam trong việc đưa tiếng nói văn hóa ra thế giới, từ một quốc gia từng tìm kiếm hỗ trợ hậu chiến đến một tác nhân kiến tạo chính sách văn hóa quốc tế. Bộ sưu tập “Lúa” của nhà thiết kế Lê Thanh Danh và sự góp mặt của cộng đồng người Việt ở nước ngoài, đặc biệt là các thành viên Câu lạc bộ Di sản Áo dài, đã minh chứng cho sức sống của áo dài - không chỉ là một trang phục mà còn là biểu tượng của bản sắc, sự kiên cường và sáng tạo của người Việt.

Thiết kế: Trương Thư