Bí ẩn nào đã giúp những người săn bắn hái lượm Trung Quốc thời kỳ đầu chinh phục thành công Gobi khắc nghiệt? Theo một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí khoa học Journal of Archaeological Science, chìa khóa nằm ở hai yếu tố then chốt: công nghệ mài dao và khả năng thích nghi sản xuất.
Người dân sống quanh sa mạc Gobi đã sử dụng những lưỡi dao đá thô sơ được chế tác tinh xảo với lưỡi sắc bén và đầu nhọn, đóng vai trò như công cụ đa năng trong đời sống. Chúng được sử dụng để săn bắn, đánh bắt cá, thậm chí khai phá rừng trong các chuyến đi hái lượm.
Các nhà nghiên cứu viết: “Sa mạc Gobi, là tập hợp của các bồn địa xói mòn với thảm thực vật thưa thớt, tàn tích hồ cũ, đồng bằng sỏi đá, các cánh đồng cát và thảo nguyên sa mạc. Mùa đông khắc nghiệt kết hợp với lượng sinh khối thực vật thấp, đặt ra những thách thức đặc biệt cho những người săn bắn hái lượm thời tiền sử.”
Khoảng 11.700 đến 12.900 năm trước, Trái đất phải đối mặt với giai đoạn lạnh giá nhất sau Kỷ Băng hà. Trong thời kỳ này, sa mạc Gobi trở thành môi trường sống vô cùng khắc nghiệt, khiến con người gặp nhiều khó khăn trong việc sinh tồn.
Tuy nhiên, bằng trí tuệ và khả năng thích nghi phi thường, con người đã biến vùng đất khô cằn này thành nơi sinh sống và phát triển thịnh vượng.
Các nhà nghiên cứu viết: "Để đối phó với điều kiện khắc nghiệt này, những người tiền sử dường như đã áp dụng cách tiếp cận thâm canh đối với khai thác nguyên liệu thô, có thể do nhu cầu tối ưu hóa tài nguyên trong thời kỳ khắc nghiệt."
Núi Chim Bồ câu, vùng tự trị Ninh Hạ, là nơi lưu giữ những bí ẩn về cuộc sống của người tiền sử cách đây từ 11.000 đến 15.000 năm tại Gobi. Qua quá trình khai quật từ năm 2013 đến năm 2017, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra những công cụ bằng đá vô cùng tinh xảo, hé lộ khả năng thích nghi phi thường của con người trước môi trường khắc nghiệt.
Điều nổi bật là những lưỡi dao đá được chế tác từ nguyên liệu thô có nguồn gốc tại địa phương, bao gồm thạch anh, sa thạch. Điều này cho thấy con người thời đó không mang theo công cụ theo mình khi di chuyển, mà thay vào đó, họ linh hoạt tận dụng nguồn tài nguyên sẵn có để chế tạo công cụ phù hợp với nhu cầu của bản thân tại từng thời điểm.