Những dấu ấn trong năm học 2023-2024
Năm học 2023-2024 đánh dấu nhiều cột mốc quan trọng, như tổng kết 10 năm triển khai Nghị quyết 29, thực hiện Nghị quyết 686 về đổi mới chương trình, sách giáo khoa. Đây là thời điểm ngành giáo dục tập trung sức lực để giải quyết những “bài toán” lớn, hướng tới một nền giáo dục chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của thời đại.
Nhờ sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, định hướng “học thật, thi thật, nhân tài thật” và phương châm “nhà trường là nền tảng, thầy cô là động lực, học sinh là trung tâm”, cùng với sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành và địa phương, sự ủng hộ nhiệt tình của phụ huynh, toàn ngành giáo dục đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ năm học 2023-2024. Sự cố gắng không ngừng của thầy cô, cán bộ quản lý giáo dục và các em học sinh, sinh viên đã mang lại nhiều kết quả đáng ghi nhận, góp phần tăng cường niềm tin của xã hội vào sự phát triển của ngành.
Năm học vừa qua, toàn ngành giáo dục đã tập trung triển khai 8 nhiệm vụ trọng tâm, quyết tâm đưa giáo dục Việt Nam sánh vai cùng các cường quốc. Tại Hội nghị “Tổng kết năm học 2023-2024, triển khai nhiệm vụ năm học 2024-2025”, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh, mục tiêu của chúng ta là xây dựng một nền giáo dục tiên tiến, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước, hướng tới tầm nhìn trở thành quốc gia có giáo dục hàng đầu châu Á vào năm 2030 và thế giới vào năm 2045.
 |
Quang cảnh Hội nghị “Tổng kết năm học 2023-2024, triển khai nhiệm vụ năm học 2024-2025”. |
Để hiện thực hóa mục tiêu đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã không ngừng hoàn thiện khung pháp lý, tạo điều kiện thuận lợi cho đổi mới giáo dục. Nhiều nghị định, nghị quyết, đề án quan trọng đã được ban hành. Đồng thời, Bộ cũng đang tích cực xây dựng Dự án Luật Nhà giáo, nhằm nâng cao vị thế và vai trò của đội ngũ giáo viên.
Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng cho biết, các Sở Giáo dục và Đào tạo địa phương đã chủ động triển khai các chính sách phù hợp với tình hình thực tế, góp phần vào sự phát triển chung của ngành.
Các địa phương đã tập trung mọi nguồn lực để đẩy mạnh công tác phổ cập giáo dục, đặc biệt quan tâm đến trẻ em có hoàn cảnh khó khăn và trẻ em khuyết tật. Mạng lưới trường lớp được củng cố, các điểm trường nhỏ lẻ được sáp nhập để nâng cao chất lượng dạy và học. Đồng thời, các địa phương cũng chú trọng đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho học sinh đến trường.
Tại Hà Nội, quy mô giáo dục tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ với hơn 2,3 triệu học sinh. Thành phố đang tập trung đầu tư vào các mô hình trường học hiện đại, ứng dụng công nghệ thông tin và hợp tác quốc tế. Tuy nhiên, tình trạng thiếu giáo viên vẫn là một thách thức lớn. Để giải quyết vấn đề này, thành phố đã kiến nghị Chính phủ điều chỉnh định mức biên chế giáo viên cho phù hợp với các địa phương có quy mô lớn như Hà Nội.
Bên cạnh đó, các địa phương cũng không ngừng nỗ lực để đảm bảo mọi trẻ em đều được đến trường. Đặc biệt quan tâm đến trẻ em có hoàn cảnh khó khăn và trẻ em khuyết tật, các địa phương đã tạo điều kiện thuận lợi nhất để các em được tiếp cận với giáo dục mầm non, tiểu học và trung học cơ sở.
Học sinh Việt Nam đã tỏa sáng rực rỡ trên đấu trường quốc tế trong năm học 2023-2024. Với 10 Huy chương Vàng, 14 Huy chương Bạc, 9 Huy chương Đồng và 1 Bằng khen, các đội tuyển Việt Nam đã khẳng định vị thế hàng đầu trong khu vực và thế giới. Đặc biệt, thành tích của đội tuyển Hóa học và Sinh học đã làm rạng danh nền giáo dục Việt Nam. Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024 diễn ra an toàn, nghiêm túc và công bằng.
Để giải quyết tình trạng thiếu giáo viên cục bộ, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chủ động phối hợp với Bộ Nội vụ để bổ sung 27.826 biên chế mới trong năm học 2023-2024. Nhờ đó, các địa phương đã tuyển dụng được 19.474 giáo viên, góp phần ổn định đội ngũ nhà giáo và nâng cao chất lượng giáo dục.
Toàn ngành giáo dục đạt được những bước tiến đáng kể trong việc chuyển đổi số. Công tác quản lý, chỉ đạo điều hành và hoạt động dạy học đã được số hóa toàn diện. 100% cơ sở dữ liệu của ngành, từ cấp mầm non đến phổ thông, đã được xây dựng và kết nối với các hệ thống dữ liệu quốc gia.
Bên cạnh những thành tựu đạt được, việc triển khai kế hoạch năm học 2023-2024 vẫn còn một số tồn tại đáng chú ý. Cụ thể, hiệu lực quản lý nhà nước về giáo dục chưa cao, tình trạng thiếu giáo viên vẫn diễn ra ở một số địa phương, phân bố mạng lưới trường lớp chưa hợp lý và chất lượng đào tạo đại học chưa đáp ứng được nhu cầu nhân lực của thị trường.
9 nhiệm vụ cụ thể để nâng cao chất lượng giáo dục
Từ những bài học kinh nghiệm rút ra, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đưa ra 9 nhiệm vụ và giải pháp cụ thể, thiết thực để ngành Giáo dục tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo trong năm học 2024-2025, góp phần xây dựng một đất nước giàu mạnh, văn minh.
 |
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Hội nghị “Tổng kết năm học 2023-2024, triển khai nhiệm vụ năm học 2024-2025”. Ảnh: Bộ Giáo dục và Đào tạo. |
Thứ nhất, cần chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cho năm học mới như cơ sở vật chất, sách giáo khoa, đảm bảo vệ sinh, an toàn và tổ chức Lễ khai giảng trang trọng. Đặc biệt, cần tập trung nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công tác giảng dạy.
Thứ hai, tập trung triển khai hiệu quả Kết luận 91 của Bộ Chính trị. Bộ Giáo dục và Đào tạo cần sớm xây dựng và trình Chính phủ phê duyệt Kế hoạch hành động trong quý III/2024.
Thứ ba, rà soát kỹ lưỡng và kịp thời sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật liên quan đến giáo dục để tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho việc đổi mới. Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ tập trung xây dựng dự án Luật Nhà giáo, trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 8 và xây dựng Chiến lược phát triển giáo dục dài hạn, đồng thời hoàn thiện các quy hoạch giáo dục, đào tạo.
Thứ tư, tổng kết, đánh giá toàn diện việc đổi mới chương trình, sách giáo khoa và tiếp tục hoàn thiện chương trình giáo dục phổ thông. Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ báo cáo Thủ tướng Chính phủ những vấn đề vượt thẩm quyền."
Thứ năm, năm 2025 là năm đầu tiên tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT theo chương trình mới. Bộ Giáo dục và Đào tạo cần chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tổ chức kỳ thi bảo đảm chất lượng, an toàn, nghiêm túc và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho học sinh.
Thứ sáu, đẩy mạnh tự chủ đại học, nâng cao chất lượng đào tạo, tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là trong lĩnh vực vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo.
Thứ bảy, tạo môi trường thuận lợi thu hút đầu tư vào giáo dục, đảm bảo công bằng giữa khu vực công và tư, thúc đẩy hợp tác công tư và giáo dục phi lợi nhuận. Tiếp tục thực hiện lộ trình giá thị trường phù hợp với tình hình hiện tại.
Thứ tám, xây dựng một hệ thống chính sách đãi ngộ giáo viên hợp lý, hấp dẫn, nhằm thu hút và giữ chân người tài. Đồng thời, cần điều chỉnh cơ cấu đội ngũ giáo viên sao cho phù hợp với nhu cầu thực tế của từng địa phương, từng trường học, khắc phục tình trạng thừa thiếu giáo viên, đảm bảo đủ giáo viên chất lượng đứng lớp.
Thứ chín, rà soát và quy hoạch lại mạng lưới cơ sở giáo dục các cấp, đảm bảo đáp ứng nhu cầu học tập của người dân, nhất là trong bối cảnh đô thị hóa và dịch chuyển dân số. Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng các bộ, ngành, địa phương cần đặc biệt chú trọng đến việc quy hoạch và bảo đảm quỹ đất để xây dựng trường, lớp học mới.
