Theo báo cáo của cơ quan chức năng, tình hình cháy nổ do sang chiết và sử dụng gas lậu đã giảm so với những năm trước nhưng những tai nạn cháy nổ do gas, gây nguy hiểm đến tính mạng con người vẫn còn tồn tại. Việc sang chiết gas lậu tại nhà riêng, vỏ bình gas không đạt chất lượng hay gian lận trong sản xuất để trục lợi luôn tiềm ẩn những hiểm họa cháy nổ khôn lường.
Hiện nay, vẫn còn nhiều chủ hộ nhỏ lẻ đang lén lút thực hiện sang chiết gas trái phép dưới các hình thức ngày một tinh vi, tại nhà riêng hoặc những nơi xa thành phố, xa trung tâm hay thậm chí ở cả những cánh đồng nên việc phát hiện và bắt quả tang rất khó.
Kinh doanh trên lưng tử thần
Ngày 24/3, phóng viên đã có cuộc khảo sát tại xã Đồng Phú - Chương Mỹ - Hà Nội. Trong vai một người mua gas về bán và sử dụng với số lượng lớn, PV được người dân đang sinh sống tại đây chỉ đường, dẫn lối vào những chủ hộ riêng lẻ đang ngày ngày sang chiết gas bán về Hà Nội.
Trong thôn, một bà cụ cho biết: "Ở đây có mấy hộ bán, bà hỏi mua nhiều hay mua ít?. Một ngày ở đây làm được 3-4 quả để san sang những bình gas nhỏ đem về Hà Nội giao bán". Sau khi nói tên chủ hộ, bà chỉ tay về phía những nhà được cho là sang chiết gas với số lượng nhiều để liên hệ mối bán.
Tại ngôi nhà đầu tiên PV tiếp cận, các bình gas to nhỏ được đổ đống dưới nền nhà. Khi thấy người lạ, chủ nhà tên Mai vội vàng xua tay, lắc đầu và thẳng thừng từ chối "Không bán!" khi biết người khách lạ vào mua gas.
Tuy nhiên, sau khi bị thuyết phục, chị Mai bật mí: "Nhà em có người đặt trước, không bán ra ngoài. Những bình gas lớn nhỏ kia là những bình thủng chỉ để bán đồng nát". Nếu theo như chị này nói thì những bình gas lớn màu xanh còn bọc nguyên đai nguyên kiện giống như mới cũng được chủ hộ ở đây quy về bình thủng chỉ để bán đồng nát?!
Tiếp tục tìm hiểu, tại ngôi nhà tiếp theo, PV ghi nhận một thanh niên tên Tuấn đang sang chiết gas để tiêu thụ. Khi thấy người lạ, chủ hộ tỏ ý nghi ngờ và liên tục đặt những câu hỏi liên quan tới ý định mua bình gas nhỏ về sử dụng tại quán lẩu của chúng tôi.
Sau khi nhận được câu trả lời, chủ hộ vẫn tiếp tục nghi ngờ và lấp liếm: "Nhà anh chỉ buôn bán sắt vụn, mua vỏ rồi lựa vỏ để bán lại cho người ta. Vỏ to thì bán cho gas to, vỏ nhỏ bán cho gas nhỏ".
Loạt bình gas lớn.
Theo quan sát nhanh của phóng viên, những bình gas to nhỏ cũ nhèm, hoen rỉ được phân loại ở một góc khuất, trong đó những bình gas lớn được bọc ni lông, có những bình gas nhỏ hoàn toàn mất nhãn mác.
Tiếp tục bao biện, chủ nhà cho biết: "Nhiều nhà đưa cho mình bình cũ, mình về lọc để bán sắt vụn. Còn lại những bình mới mình mua rồi bán lại cho người ta... Ở đây phải hơn 1 tạ bình ga cũ, hoen rỉ. Loại này bán theo cân, nghìn rưỡi một cân” (tức 1.500 đồng/kg - PV).
Bình gas cũ, hoen rỉ bên cạnh bình gas lớn đang được phủ kín túi nilong với đoạn dây loằng ngoằng.
Khi chúng tôi tiện dừng chân tại một quán chuyên kinh doanh đồ phụ tùng, tạp hóa, chủ quán cho biết: "Nhà cô có đứa cháu nó cũng đang sang chiết gas, nếu lấy nhiều thì để cô gọi điện đặt cho. Vừa nói, cô vừa hồ hởi bấm máy tới số của người cháu: “Có khách đang muốn hẹn gặp để mua khoảng 100 bình gas đấy, có bán không?”. Sau một hồi lâu trao đổi với người cháu, cô này quay ra lắc đầu "Không bán!".
Bình gas nhỏ, hậu quả lớn
Chia sẻ về việc kinh doanh gas tại địa phương, ông Nguyễn Văn Bái - Phó chủ tịch UBND xã Đồng Phú, Chương Mỹ, Hà Nội thừa nhận: "Trước kia xã vài lần bắt được mấy hộ đang sang chiết gas lậu và đã mời họ đến UBND xã để làm thủ tục cam kết không sang chiết gas trái phép tại địa phương. Hầu hết người dân đã có ý thức chấp hành. Từ năm 2015 sau khi có nhiều vụ nổ lớn xảy ra dẫn tới 2 người tử vong thì người dân đang dần chuyển nghề làm nông nghiệp, xây dựng,…"
Tuy nhiên, ông Bái nhận định: "Khả năng là vẫn còn những hộ đang lén lút sang chiết gas tại các địa phương khác hoặc đi thuê địa điểm xa địa phương để làm".
Lý giải cho việc khó phát hiện các cơ sở sang chiết gas trái phép, ông Bái cho rằng: "Đời sống của nhân dân ngày một cải thiện, nhà nào nhà nấy đóng kín cổng cao tường nên khi mình vào cũng có thể họ giấu đi nên mình không biết được".
Bỏ mặc sự an toàn, nhiều chủ hộ kinh doanh có thể tiến hành sang chiết gas ngay tại quán Internet có đông người qua lại.
Hiện nay, dù biết nguy hiểm nhưng vẫn còn một số gia đình tiếp tục làm vì lợi ích kinh tế, vì kế sinh nhai. Họ dùng mọi thủ đoạn để sang chiết gas trái phép nên các cơ quan chức năng gặp khó khăn trong việc phát hiện và đã để lọt, ông Bái thừa nhận.
Nói về sang chiết gas lậu tại địa phương, ông Nguyễn Ngọc Chính - Trưởng công an xã Đồng Phú cho rằng, các chủ hộ bị phát hiện tương đối nhiều, xã cũng đã tịch thu hàng trăm bình gas lớn nhỏ. Trung bình mỗi một hộ kinh doanh có khoảng 200-300 bình nhỏ, 3-4 bình gas lớn để họ sang chiết gas gia công. Tuy nhiên, người dân không nên đưa những vật liệu dễ cháy nổ về địa phương, chúng tôi cương quyết thực hiện theo đúng quyền và nghĩa vụ để đảm bảo an sinh xã hội cho dân.
Thanh Tuyền
