Lễ hội Ok-Om-Bok là một lễ hội của người Khmer, Ok-Om-bok theo tiếng Khmer có nghĩa là lễ cúng trăng. Lễ hội được người đồng bào dân tộc Khmer tổ chức với mục đích tạ ơn trời đất và cầu cho mùa màng tươi tốt.
Chuẩn bị cho lễ cúng trăng |
Theo quan niệm tín ngưỡng của người Khmer thì Mặt trăng là vị thần cai quản thời tiết và mùa màng. Lễ hội thường được tổ chức vào ngày rằm tháng 10 âm lịch. Lễ cúng trăng thường được tổ chức tại phum sóc diễn ra ở sân chùa hay khuôn viên nhà theo nghi thức được quy đinh nghiêm ngặt. Đầu tiền để chuẩn bị cho lễ cúng trăng, người Khmer thường làm một chiếc cổng bằng tre có trang trí hoa lá, trên cổng giăng một dây trầu gồm 12 lá trầu cuốn tròn tượng trưng cho 12 tháng trong năm và một dây cau gồm 7 trái chẻ vỏ ra như hai cánh con ong, tượng trưng cho 7 ngày trong tuần. Dưới cổng đặt 1 cái bàn gồm các sản vật như: chuối, dừa, khoai, cốm dẹp… (Sản vật cúng trăng tùy theo khả năng của mỗi gia đình nhưng không thể thiếu cốm dẹp).
Đúng vào đêm rằm tháng 10 âm lịch, trước khi trăng lên đỉnh đầu, mọi người trong phum sóc tập trung tại khuôn viên chùa hay khuôn viên nhà - nơi không có bóng cây che khuất mặt trăng. Khi trăng lên cao tỏa sáng, người chủ lễ (thường là người giá trong bản) bắt đầu thắp nhang, nến, rót trà khấn vái bày tỏ lòng biết ơn của họ đối với vị thần Mặt trăng, cầu cho mưa thuận gió hòa, phum sóc bình yên, mọi người khỏe mạnh, ấm no…
Cùng với Sóc Trăng, Trà Vinh là địa phương tập trung đồng bào dân tộc Khmer đông nhất trên cả nước. Qua nhiều nghiên cứu, khảo sát về lễ hội, UBND tỉnh Trà Vinh đã quyết định đề nghị Bộ VHTTDL công nhận Lễ hội Ok-Om-Bok của đồng bào người Khmer là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Việc này không chỉ là hình thức tôn vinh mà còn giúp nâng cao nhận thức của đồng bào trong việc bảo tồn, phát huy giá trị của di sản.