Không chồng vẫn có… đàn con

Những ngôi nhà chỉ có mẹ là điểm tựa

Sáng nào, mẹ Trần Kim Oanh cũng thức dậy thật sớm, lo bữa sáng cho khoảng chục đứa trẻ trong nhà. Chị đã gắn bó vai trò bảo mẫ trong làng trẻ SOS Quy Nhơn, Bình Định được 5 năm. Người phụ nữ gần 50 tuổi đến từ thị xã An Nhơn có dáng vẻ gầy gò, nhỏ thó. Chị không khỏi rớt nước mắt khi kể về lần đầu nghe lũ trẻ gọi “Mẹ”.

“Nghe tụi nó gọi Mẹ lần đầu bỡ ngỡ lắm. Chúng gọi mẹ cũng khóc, mà nghe xưng con cũng rung rưng không à… Bây giờ mà phải xa chúng nó thì chỉ có chết khô, chết héo vì nhớ thương mà thôi” – chị nói.

Bố mẹ chị qua đời sớm, chị Oanh ở chung nhà với anh chị. Ngày chị quyết định bỏ việc thủ kho tại một xưởng gỗ gần nhà để “đầu quân” vào làng trẻ mồ côi SOS, nhiều người bảo: “Thân nuôi chưa xong thì nuôi ai hả giời”, nhưng chị vẫn muốn. Chị tự nhủ: “Cứ thử xem thế nào”.

Cuộc thử nghiệm ấy hóa ra dài hơn chị nghĩ, kéo đến bây giờ. Lúc đầu chị nhận nuôi 6 đứa trẻ, sau nhận thêm 1 em bé bị bỏ rơi ở cổng làng, còn bế ẵm. Rồi cứ thế, hơn 30 đứa đã được mẹ Oanh chăm sóc, nuôi dưỡng.

“Trước giờ chưa bao giờ ẵm em bé nào, thế mà giờ phải ẵm, tắm rửa, cho chúng ăn uống, tất tần tật mọi thứ... trong khi chưa lập gia đình, chưa có con, chưa biết gì hết trơn…” – chị vừa lau  nước mắt nhớ lại, vừa nghẹn ngào kể. Chị hạnh phúc vì có lần bế đứa trẻ còn bé xíu, chăm sóc ngay từ lúc lọt lòng, đặt tên con theo họ Trần như chị, hạnh phúc vô cùng! “Không phải máu mủ nhưng khi mình nắm tay nó, mình tắm cho nó, mình sắm sửa quần áo, sách bút cho nó, bỗng nghĩ khó khăn cỡ nào cũng phải nuôi tụi nó, không thể buông bỏ”. Trong ngôi nhà hơn chục đứa trẻ chạy ngược chạy xuôi, chị nhớ tên từng đứa, từ 6 đứa đầu tiên đến những đứa trẻ hiện tại. Chị chỉ vào đống ảnh treo tường nói vanh vách: “Thằng Quốc tình cảm lắm, thương mẹ nhất nhà, giỏi nhất nhà…”.

Làng trẻ em SOS Quy Nhơn được xây dựng cách trung tâm thành phố Quy Nhơn khoảng 5km về phía Bắc. Nơi đây là không gian sinh sống của 14 nhà ở gia đình có khả năng nuôi dưỡng thường xuyên 120-140 cháu.

Mỗi mẹ nuôi khoảng chục đứa trẻ trong một ngôi nhà...

Mỗi bà mẹ ở làng SOS Quy Nhơn có trên dưới 10 đứa con như chị Oanh. Các em là những đứa trẻ có hoàn cảnh khác nhau, em thì mồ côi cha, em mồ côi mẹ, có em mồ côi cả cha lẫn mẹ, nghèo khổ nên mới phải nương tựa vào làng. Khi vào ngôi nhà chung, nhiều đứa trẻ vẫn còn đỏ hỏn. Tất cả sống quây quần trong những ngôi nhà mang tên các loài hoa, hoa hồng, hoa thủy tiên… Ngôi nhà hoa hồng nhưng cuộc sống không trải hoa hồng. Lúc nào các mẹ cũng phải suy tính, chi li từng khoản tiền một để quán xuyến tiền học, tiền ăn cho lũ trẻ.  

Hơn chục bà mẹ trong làng SOS chưa một lần lấy chồng sinh con, phần lớn họ là những phụ nữ ở các vùng quê trên địa bàn tỉnh Bình Định, tuổi từ 40-50, sức khỏe tốt, tự nguyện hy sinh phần đời còn lại cho trên dưới 10 đứa trẻ. Những người mẹ này có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục trẻ em, chuẩn bị các điều kiện để trẻ có thể hòa nhập, tự lập khi đến tuổi trưởng thành. Tựa như bao bà mẹ khác, họ còn là người tạo lập mối quan hệ tình cảm ruột thịt, đoàn kết giữa các thành viên trong gia đình, giữa các gia đình trong làng.

Công sinh không bằng nghĩa dưỡng

Mỗi mẹ đều có cả đàn con nên chuyện nuôi nấng, chăm sóc của mỗi gia đình cũng khó năm bảy đường. Đến nhà mẹ Tám khi mẹ đang chuẩn bị cơm trưa, dăm ba lũ trẻ ê a học bài, mới thấy hết những mái ấm chỉ có mẹ và con, mẹ Tám nhanh miệng kêu các con lấy nước mời khách, mẹ rửa tay vô liền.

Ban đầu mẹ Tám e ngại, mặc cảm và nghĩ chưa làm được nhiều cho các con nên chẳng dám chia sẻ gì. Nhưng rồi người phụ nữ quê thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định cởi mở nói: “Mình thèm có con, trong khi nhiều bà mẹ sinh con ra không có điều kiện chăm sóc buộc phải gửi con vào làng SOS. Mình tình nguyện vào đây chăm trẻ và luôn cố gắng bù đắp cho các con thật nhiều”.

Các mẹ dạy con học, dạy con chơi

Mẹ Kiều Dung -  một bà mẹ khác trong làng chia sẻ với chúng tôi: Thương chúng nhiều lắm, đứa nào có vấn đề gì mình rành hết. Nhưng tụi nó còn nhỏ, lại ham chơi, mình nói, có con chỉ nghe phần nào, có con bướng bỉnh cãi lại. Khi lũ trẻ trách móc, thậm chí hờn dỗi mẹ, mình lại buồn, ngồi khóc. Những lần như thế, mình lại tự an ủi bản thân, lau nước mắt đến nhẹ nhàng nói chuyện giúp con hiểu chuyện”.

Áp lực làm mẹ của một đàn con không hề đơn giản, 5 năm qua, đã có 4 bà mẹ xin thôi việc vì mệt mỏi. Những ai đủ kiên trì và đủ lòng yêu thương mới có thể trụ lại. Những đêm trắng trông con ốm, trông con ôn thi hay những lần mẹ con bất đồng quan điểm… đều là chất xúc tác khiến tình cảm mẹ con trong mỗi ngôi nhà thêm sâu sắc, gắn bó. Nhiều bà mẹ từ lâu đã quên rằng mình đang nhận lương làm việc.

Không phải bà mẹ nào cũng có kỹ năng dạy dỗ trẻ em, cũng không mẹ nào từng… làm mẹ nên trước khi về làng, các mẹ đều phải trải qua một lớp đào tạo ở Hà Nội. Những người phụ nữ vốn quen lam lũ, trình độ văn hóa có hạn không tránh khỏi những lúng túng với việc học hành. Nhiều mẹ vốn chỉ quen cầm cuốc, trồng rau, giặt giũ… nay phải cầm bút, chong đèn đọc sách, tìm hiểu kiến thức. Nhưng được sự động viên của cán bộ ở làng, tất cả đã vượt qua để sẵn sàng làm… mẹ.

Ông Nguyễn Xuân Cương, Giám đốc Làng trẻ em SOS Quy Nhơn, Bình Định cho biết: “Từ điểm chung là khao khát tình mẫu tử của người phụ nữ không có con và đứa trẻ không có gia đình, những mái ấm đã được hình thành tại làng trẻ em SOS Quy Nhơn một cách tự nhiên và . Các chị em đã vượt qua khó khăn riêng, hoàn cảnh riêng để chăm lo các con một cách đầy đủ, tận tâm nhất. Mỗi gia đình là một tổ ấm yêu thương dành cho các cháu mồ côi…”.

Không cần hỏi chuyện nhiều, chỉ cần quan sát, nhìn vào những ngôi nhà yêu thương ấy, những bà mẹ làm điểm tựa nấu những món ăn ngon, dạy con đánh vần những bài học vỡ lòng mới, nhẹ nhàng gấp áo quần xếp ngay ngắn vào tủ… là đủ để thấy được tình yêu thương chân thành của những phụ nữ đơn thân này. Họ đã gói ghém cả một trời yêu thương lòng mẹ vào ngôi nhà, vào những công việc tỉ mỉ, ân cần chăm sóc con – những hành động nhỏ bé nhưng nặng tình mẫu tử mà chỉ có người phụ nữ giàu lòng yêu thương mới có thể làm được.