Nobel Kinh tế cho nghiên cứu về lý thuyết hợp đồng

Giải Nobel Kinh tế 2016 được trao cho nhà kinh tế học các nhà khoa học Oliver Hart và Bengt Holmström cho "lý thuyết về hợp đồng".
GS Bengt Holmstrom. Ảnh: CMEGroup.
GS Bengt Holmstrom. Ảnh: CMEGroup.

Theo Ủy ban Nobel, các đóng góp về lý thuyết của Oliver Hart của Đại học Harvard và Bengt Holmström của Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) "có giá trị giúp hiểu các hợp đồng và thể chế" trong đời sống kinh tế hiện đại. 

“Kinh tế hiện đại được cấu thành bởi vô số hợp đồng,” thông báo của Ủy ban Nobel viết. Các hợp đồng này có thể bao gồm mối quan hệ giữa những cổ đông và lãnh đạo hàng đầu, giữa công ty bảo hiểm với chủ sở hữu xe...

Những mối quan hệ này thường kéo theo mâu thuẫn lợi ích và các hợp đồng cần được thiết kế phù hợp để đảm bảo mỗi bên sẽ đưa ra các quyết định mà các bên đều có lợi. 

Các nhà khoa học năm nay đã phát triển lý thuyết về hợp đồng, khung nghiên cứu toàn diện, phân tích nhiều vấn đề đa dạng trong thiết kế hợp đồng như việc tính chi trả theo hiệu quả lao động cho các lãnh đạo tập đoàn, chính sách khấu trừ và đóng góp của bảo hiểm, hay việc tư nhân hoá. 

Vào cuối những năm 1970, Bengt Holmström thể hiện cách người chủ nên thiết kế hợp đồng lý tưởng thế nào cho người làm thuê. Nguyên tắcinformativeness principle của Holmström nói chính xác hợp đồng nên được kết nối thế nào dựa trên hiệu quả của người làm.

Dùng mô hình người uỷ quyền – người thừa hành (principal-agent model) này, ông chỉ ra cách hợp đồng lý tưởng nên cân đối giữa yếu tố rủi ro với các biện pháp khích lệ.

Vào giữa những năm 1980, ông Oliver Hart có thêm những đóng góp quan trọng mới với lý thuyết hợp đồng cho các trường hợp hợp đồng không đầy đủ (incomplete contracts).

Điều này bởi vì không phải hợp đồng nào cũng có thể đưa ra được cái kết quả cuối cùng của thoả thuận. 

Nobel Kinh tế cho nghiên cứu về lý thuyết hợp đồng ảnh 1
GS Oliver Hart. Ảnh:Harvard.edu.

Giáo sư Oliver Hart, người gốc Anh, là nhà kinh tế học và đang giảng dạy, nghiên cứu về kinh tế tại ĐH Harvard. Ông là chuyên gia trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt về lý thuyết hợp đồng, lý thuyết về doanh nghiệp, tài chính doanh nghiệp, luật kinh tế. Các nghiên cứu của ông chủ yếu xoay quanh vai trò về cấu trúc sở hữu và thỏa thuận hợp đồng trong quản trị doanh nghiệp.

"Tôi đã thức dậy từ 4h và tự hỏi năm nay tôi có cơ hội hay không. Và thật may mắn là chuông điện thoại đã reo. Sau khi hay tin đoạt giải, tôi đã ôm chầm lấy vợ, đánh thức con trai và nói chuyện với những chủ nhân giải Nobel khác", giáo sư Hart nói.

Giáo sư Bengt Holmstrom là nhà kinh tế Mỹ gốc Phần Lan, hiện là giáo sư kinh tế tại trường MIT. Lĩnh vực nghiên cứu của ông tập trung vào lý thuyết hợp đồng và ưu đãi. Ông cũng đóng góp lớp vào những nghiên cứu lý thuyết về doanh nghiệp, quản trị tập đoàn, gần đây là cung - cầu của thanh khoản và mối quan hệ của nó với khủng hoảng tài chính.

Một trong những nội dung của lý thuyết hợp đồng đặt ra các vấn đề như: Liệu giáo viên, nhân viên y tế và cai ngục nên nhận lương cố định hay dựa trên hiệu quả làm việc; Liệu những nhóm cung cấp các dịch vụ công, như trường học, bệnh viện, nhà tù, nên theo chế độ sở hữu công hay tư?

Kinh tế là hạng mục thứ 5 trong các ngành, lĩnh vực được vinh danh tại giải Nobel. Hôm 3/10, mùa giải Nobel 2016 chính thức khởi động với giải Nobel Y sinh, rồi đến Vật lý, Hóa học và Hòa bình.

Trước đó, giải Nobel Kinh tế 2015 được trao cho nhà kinh tế học Angus Deaton vì những phân tích của ông về "tiêu dùng, tình trạng nghèo đói và phúc lợi".

Từ năm 1969 đến năm 2016, giải Nobel Kinh tế đã được trao 48 lần. Người trẻ nhất nhận giải là Kenneth J. Arrow năm ông 51 tuổi, còn người lớn tuổi nhất được trao giải là Leonid Hurwicz năm 90 tuổi.

Theo Vnexpress
Ông Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương
Ông Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương
(Ngày Nay) - Chiều 22/11, tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Bộ Chính trị về việc điều động, phân công, bổ nhiệm Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Thái Bình Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương.
Miễn vé tham quan Thành nhà Hồ trong Ngày Di sản văn hóa Việt Nam
Miễn vé tham quan Thành nhà Hồ trong Ngày Di sản văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 22/11, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ (huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) cho biết, nhân kỷ niệm Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11/2005 - 23/11/2024), Trung tâm sẽ miễn vé cho du khách trong nước và quốc tế đến tham quan, trải nghiệm tại di sản Thành nhà Hồ.
Kháng thuốc tăng nguy cơ lây lan bệnh, bệnh nặng và tử vong
Kháng thuốc tăng nguy cơ lây lan bệnh, bệnh nặng và tử vong
(Ngày Nay) - Ngày 22/11, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các đối tác quốc tế tổ chức mít tinh hưởng ứng “Tuần lễ Thế giới nâng cao nhận thức về kháng thuốc” từ ngày 18-24/11/2024 và Hội nghị triển khai Kế hoạch hành động phòng, chống kháng thuốc lĩnh vực y tế giai đoạn 2024 – 2025.
Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hồ An Phong.
Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg: Bước ngoặt quan trọng cho ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 21 và 22/11/2024, Bộ VH,TT&DL đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Hội nghị được kỳ vọng trở thành bước đột phá, đặt nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của ngành công nghiệp văn hóa. Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam cũng cử đại diện tham dự hội nghị nhằm học hỏi kinh nghiệm thực tiễn để thúc đẩy công nghiệp văn hóa gắn liền với hợp tác toàn cầu.
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
(Ngày Nay) - Các nhà khoa học quốc tế ngày 20/11 đã công bố bản thiết kế đầu tiên về sự phát triển của hệ xương người, đánh dấu bước tiến quan trọng trong dự án Bản đồ Tế bào con người (Human Cell Atlas), một nỗ lực lớn nhằm tạo ra bản đồ sinh học chi tiết của mọi loại tế bào trong cơ thể người.
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
(Ngày Nay) - Gia Lai hiện có hàng trăm ngôi chùa, trong đó có nhiều chùa đã qua trăm năm lịch sử. Nhưng chỉ duy nhất chùa Tân An (đường Nguyễn Thiếp, phường Tây Sơn, thị xã An Khê) được sự công nhận và ban tặng của hoàng gia nhà Nguyễn, gọi là sắc tứ.
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
(Ngày Nay) - Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký ban hành các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2025 của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, gồm: An Giang, Đồng Tháp, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, TP Hồ Chí Minh, Phú Thọ, Sơn La, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Trà Vinh, Vĩnh Phúc, giai đoạn 2023 – 2025.
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
(Ngày Nay) - Tối 21/11, tại hồ Nguyên Phi Ỷ Lan (thành phố Bắc Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức Chương trình nghệ thuật dân ca trên thuyền và giao lưu các miền di sản chủ đề "Sắc màu di sản".
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
(Ngày Nay) - Mối quan hệ làng xóm cũng có những nhiêu khê và phức tạp, nếu không khéo thì từ thâm tình lại hóa ra giận ghét, thậm chí là oán thù. Cho nên Đức Phật rất tinh tế khi dạy phải thân kính với bà con.