Sự kiện đã thu hút đông đảo công chúng và các vị khách mời tham dự, trong đó có bà Vũ Thu Hà, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội; bà Lê Thị Hồng Vân, Tổng thư ký Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam; ông Jonathan Baker, Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam, ông Nguyễn Thanh Quang, Giám đốc Trung tâm Di sản thế giới Hoàng Thành Thăng Long; cùng đông đảo các chuyên gia, nhà nghiên cứu văn hóa.
Diễn ra vào ngày 23 tháng Chạp hằng năm, sự kiện mang đến những trải nghiệm đặc sắc về các lễ nghi cung đình trong dịp Tết Nguyên Đán, thể hiện khát vọng thịnh vượng cho đất nước, cầu mong bình an, no ấm cho nhân dân.
![]() |
Tái hiện Lễ Tiến lịch trong cung đình xưa |
Một trong những nghi lễ quan trọng của chương trình là nghi thức Tiến lịch. Đây không chỉ là một nghi lễ thiêng liêng trong đời sống cung đình và dân gian xưa, mà còn mang ý nghĩa gắn kết giữa quá khứ, hiện tại và tương lai. Lịch biểu tượng cho sự thuận theo mùa vụ và thời tiết, trở thành “sợi dây” kết nối giữa con người đương đại với văn hóa cổ xưa. Năm nay, nghi lễ Tiến lịch được tái hiện dưới hình thức sân khấu hóa, do Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội phối hợp thực hiện, mang đến không gian đầy tính nghệ thuật và lịch sử.
![]() |
Tiếp nối chương trình, nghi lễ thả cá chép tiễn Ông Công Ông Táo về trời thu hút sự chú ý của đông đảo công chúng. Đây là phong tục truyền thống của người Việt Nam, thể hiện lòng thành kính đối với các Táo quân, cầu mong bình an, thịnh vượng cho quốc gia và gia đình. Truyền thuyết về cá chép hoá rồng, biểu tượng cho ý chí kiên trì và sự may mắn, đã được phối dựng tinh tế nhằm bảo tồn một nét đẹp văn hóa đặc sắc của đất Thăng Long.
![]() |
Nghi lễ thả cá chép tiễn Ông Công Ông Táo về trời tại Khu di sản thế giới Hoàng thành Thăng Long |
Lễ Dựng nêu cũng đã được tái hiện trong khuôn khổ chương trình. Cây nêu – biểu tượng của sự xua đuổi tà ma và mong ước một năm mới an lành – đã mang lại không gian linh thiêng đầy sắc xuân. Qua nghi lễ Dựng nêu, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long đã tô đậm thêm giá trị văn hóa truyền thống, góp phần bảo tồn tinh hoa dân tộc.
Cuối cùng, nghi thức Đổi gác, một nghi lễ nghiêm ngặt trong cung đình Thăng Long, cũng được tái hiện trong dịp này. Việc canh gác và bảo vệ cung thành được các triều đại phong kiến tổ chức rất chặt chẽ. Đổi gác là một nghi thức quan trọng diễn ra hàng ngày trong cấm thành, và triều đại nhà Lê cũng không phải ngoại lệ. Ra vào cung phải có sắc chỉ của vua, chỉ khi có lệnh triệu triệu viên quan, quân hộ vệ mới mở cửa thành. Ban ngày, lệnh triệu được truyền bằng bài ngà và cờ lệnh, còn ban đêm sử dụng hổ phù và cờ lệnh. Để đảm bảo công tác canh giữ, quân lính phải đến đúng giờ, đủ quân số và chuẩn bị đầy đủ các công cụ hỗ trợ.
Sau một thời gian tìm hiểu kỹ lưỡng thông tin và tài liệu lịch sử còn lưu lại, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội giới thiệu màn tái hiện nghi thức đổi gác mang tính phỏng dựng và có yếu tố sáng tạo. Với mong muốn giới thiệu các nghi thức mang tính phi vật thể trong cung đình xưa, góp phần tạo nên sức sống trường tồn cho các di sản văn hóa lịch sử truyền thống, đem tới cho công chúng những trải nghiệm độc đáo trong không gian thiêng liêng của Hoàng thành Thăng Long.
Phát biểu tại sự kiện, ông Jonathan Baker, Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam, nhấn mạnh: "Lễ Tống cựu nghinh tân là một nét đẹp văn hóa truyền thống độc đáo của người Việt, giúp thắt chặt hơn sự gắn kết với tổ tiên và nhắc nhở về những phong tục truyền thống chào năm mới. Tôi hy vọng rằng Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long sẽ tiếp tục phát huy các sáng kiến này để giáo dục về di sản, gắn liền di sản với người dân và giúp cho thế hệ trẻ thêm yêu mến và trân trọng các giá trị truyền thống".
Ông Baker cũng cho biết: "UNESCO vinh dự đồng hành cùng các cơ quan chức năng trong công tác gìn giữ và phát huy giá trị của các di sản Việt Nam, góp phần đề cao giá trị của di sản phi vật thể và đưa các giá trị đó vào đời sống hiện đại".
![]() |
Nghi thức Đổi gác tại Hoàng thành Thăng Long lần đầu tiên được phỏng dựng |
Cũng tại sự kiện, PGS.TS Trần Đức Cường, Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, chia sẻ: "Tết Nguyên đán không chỉ là dịp để kết nối gia đình mà còn là thời điểm để mỗi người dân Việt Nam ôn lại giá trị văn hóa truyền thống, bảo tồn và phát huy những nghi lễ đặc sắc từ thời kỳ phong kiến, đặc biệt là những nghi lễ cung đình. Những nghi lễ như lễ cúng ông Công ông Táo, lễ phất thức, lễ dựng nêu và các lễ hội khác đều phản ánh sự quan tâm sâu sắc đến việc duy trì và bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc trong những dịp lễ tết".
Theo đó, Tết Nguyên đán là dịp lễ truyền thống lớn trong năm của người dân Việt Nam, đánh dấu thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, là lúc khép lại những việc đã qua và đón chào những điều tốt đẹp cùng niềm vui và hy vọng. Đây là một trong những lễ tiết có nhiều phong tục độc đáo và mang đậm dấu ấn văn hóa bản địa của người Việt trên khắp lãnh thổ Việt Nam. Đặc biệt, tại thủ đô Hà Nội, văn hóa Tết Nguyên đán càng phong phú và đặc sắc, nơi hội tụ giữa nền văn hóa cung đình và văn hóa dân gian truyền thống.
Để phát huy giá trị các nghi lễ tết tiêu biểu của cung đình cũng như những phong tục tết dân gian truyền thống của Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội tổ chức chuỗi hoạt động Tết kéo dài từ ngày 20/1/2025 (Mùng 21 tháng Chạp năm Giáp Thìn) đến ngày 6/2/2025 (Mùng 9 Tháng Giêng năm Ất Tỵ) bao gồm nhiều hoạt động đặc sắc như:
1, Trưng bày Không gian Tết truyền thống với hai chuyên đề: Không gian trưng bày “Nghi lễ tết cung đình ngày xuân” & Không gian trưng bày “Tết xưa – Tết thời bao cấp” (Từ 20/1/2025 tức 21/Chạp năm Giáp Thìn).
2, Giới thiệu và trình diễn tái hiện nghi lễ “Tống cựu nghinh tân” tại Khu di sản Hoàng thành Thăng Long – Hà Nội trong ngày 23 tháng Chạp năm Giáp Thìn (22/1/2025).
3, Lễ Khai xuân tổ chức thường niên tại Khu Trung tâm Hoàng Thành Thăng Long Hà Nội vào ngày Mùng 9 tháng Giêng (02/2/2025).
4, Chương trình múa rối đặc sắc phục vụ du khách vào các ngày Mùng 2, 3, 4, 5 Tết (Tức ngày 30,31/1/2025 và ngày 1,2/2/2025) trong các cung giờ: 9h30; 10h30; 11h30; 15h; 16h.