Virus SARS-CoV-2 và những điều cần biết về vaccine, sự suy giảm kháng thể và bộ nhớ hệ miễn dịch

0:00 / 0:00
0:00
Nhiều nước trên thế giới đã bắt đầu triển khai tiêm mũi tăng cường vaccine phòng COVID-19 trong bối cảnh vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều. Một số ý kiến cho rằng liệu có cần thiết phải tiêm mũi thứ ba sớm hay không khi mà bộ nhớ hệ miễn dịch vẫn hoạt động.
Virus SARS-CoV-2 và những điều cần biết về vaccine, sự suy giảm kháng thể và bộ nhớ hệ miễn dịch

"Nhiệm vụ" của vaccine là "huấn luyện” cơ thể chống lại một mầm bệnh cụ thể bằng cách sử dụng một phần bất hoạt hoặc được giảm độc lực của virus mầm bệnh, hoặc một bản sao của virus đó, nhờ đó thúc đẩy sự phản ứng của hệ miễn dịch. Khi các kháng thể dần ngừng hoạt động, các tế bào bộ nhớ vẫn hoạt động và được kích hoạt ngay khi gặp mầm bệnh thực sự. Quá trình này được gọi là sự phản ứng trí nhớ.

Theo các chuyên gia vaccine, việc hệ miễn dịch suy giảm sau một thời gian tiêm vaccine là bình thường. Giáo sư về dược phẩm thuộc Đại học King's College London, bà Penny Ward, nhấn mạnh tất cả các phản ứng miễn dịch đều suy giảm theo thời gian và mức độ kháng thể mà các loại vaccine phòng COVID-19 sản sinh hay tế bào T cũng vậy. Tế bào T là một loại tế báo bộ nhớ có thể giúp kích hoạt phản ứng của các tế bào khác để chống chọi với mầm bệnh.

Theo Giáo sư Ward, một số quốc gia đã khuyến nghị tiêm mũi tăng cường vaccine phòng COVID-19 cho nhóm nguy cơ cao như người già và những người bị suy giảm hệ miễn dịch bởi vaccine phòng COVID-19 không tạo ra phản ứng miễn dịch có chủ đích. Những người cao tuổi và những người bị suy giảm miễn dịch ở các mức độ khác nhau - do bệnh tật hoặc do điều trị ngoại sinh như ung thư - có thể không có phản ứng mạnh với liều tiêm chủng ban đầu và phản ứng miễn dịch ở những người này có thể sụt giảm nhanh hơn khiến họ có nguy cơ bị lây nhiễm cao hơn. Bà nhận định đối với những người thuộc nhóm nguy cơ cao, các mũi tăng cường có thể không tạo ra đủ miễn dịch. Do vậy, những người này có thể được bảo vệ tốt hơn bằng cách sử dụng kháng thể đơn dòng. Hiện nay, AstraZeneca đang tiến hành thử nghiệm giai đoạn cuối liệu pháp kháng thể đơn dòng trong điều trị và phòng ngừa COVID-19, sử dụng một liều duy nhất có thể giúp bảo vệ hệ miễn dịch trong vòng từ 6-12 tháng.

Các nghiên cứu về hệ miễn dịch trên khắp thế giới cho thấy mức độ kháng thể giảm dần ở những người tiêm các loại vaccine phòng COVID-19 khác nhau, bao gồm cả vaccine sử dụng công nghệ mRNA.

Bà Ward lưu ý rằng hiện các nhà khoa học trên thế giới vẫn chưa đi đến kết luận về mối tương quan về sự bảo vệ của vaccine hoặc mức tiêu chuẩn về phản ứng miễn dịch mà một loại vaccine sản sinh cung cấp sự bảo vệ đầy đủ cho cơ thể. Giáo sư đồng thời là nhà virus học Jin Dong-yan, thuộc Đại học Hong Kong, cho biết đối với virus SARS-CoV-2, chính kháng thể trung hòa chứ không phải là tế bào B , vốn sản sinh kháng thể, có mối liên hệ với sự bảo vệ. Ông cho rằng các tế bào T có thể có tác động đến sự bảo vệ giai đoạn cuối, làm giảm các ca bệnh nặng, song để bảo vệ một người tránh bị mắc COVID-19 trong trường hợp nghiêm trọng thì thực sự cần các kháng thể trung hòa.

Sự suy giảm mức độ kháng thể sau khi tiêm vaccine hoặc mắc bệnh là bình thường trong nhiều tháng và nhiều năm sau, song điều này không có nghĩa là trí nhớ của hệ miễn dịch cũng suy giảm. Bà Ashley St John, Phó giáo sư tại Trường Y Duke-NUS, cho biết nếu cơ thể của một người đã tạo ra kháng thể trước đó thì nhiều khả năng cơ thể của họ có các tế bào B sống sót để nhanh chóng tạo ra kháng thể trở lại. Theo Phó Giáo sư St John, hệ miễn dịch sẽ tạo ra phản ứng nhanh hơn nếu đã được tiếp nhận với vaccine trước đó. Điều này phù hợp với những trường hợp đã tiêm chủng song vẫn mắc COVID-19, bởi có thể lượng kháng thể ở những người này đã suy giảm theo thời gian, song vẫn tránh được nguy cơ bệnh trở nặng.

Ông Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương
Ông Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương
(Ngày Nay) - Chiều 22/11, tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Bộ Chính trị về việc điều động, phân công, bổ nhiệm Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Thái Bình Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương.
Miễn vé tham quan Thành nhà Hồ trong Ngày Di sản văn hóa Việt Nam
Miễn vé tham quan Thành nhà Hồ trong Ngày Di sản văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 22/11, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ (huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) cho biết, nhân kỷ niệm Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11/2005 - 23/11/2024), Trung tâm sẽ miễn vé cho du khách trong nước và quốc tế đến tham quan, trải nghiệm tại di sản Thành nhà Hồ.
Kháng thuốc tăng nguy cơ lây lan bệnh, bệnh nặng và tử vong
Kháng thuốc tăng nguy cơ lây lan bệnh, bệnh nặng và tử vong
(Ngày Nay) - Ngày 22/11, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các đối tác quốc tế tổ chức mít tinh hưởng ứng “Tuần lễ Thế giới nâng cao nhận thức về kháng thuốc” từ ngày 18-24/11/2024 và Hội nghị triển khai Kế hoạch hành động phòng, chống kháng thuốc lĩnh vực y tế giai đoạn 2024 – 2025.
Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hồ An Phong.
Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg: Bước ngoặt quan trọng cho ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 21 và 22/11/2024, Bộ VH,TT&DL đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Hội nghị được kỳ vọng trở thành bước đột phá, đặt nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của ngành công nghiệp văn hóa. Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam cũng cử đại diện tham dự hội nghị nhằm học hỏi kinh nghiệm thực tiễn để thúc đẩy công nghiệp văn hóa gắn liền với hợp tác toàn cầu.
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
(Ngày Nay) - Các nhà khoa học quốc tế ngày 20/11 đã công bố bản thiết kế đầu tiên về sự phát triển của hệ xương người, đánh dấu bước tiến quan trọng trong dự án Bản đồ Tế bào con người (Human Cell Atlas), một nỗ lực lớn nhằm tạo ra bản đồ sinh học chi tiết của mọi loại tế bào trong cơ thể người.
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
(Ngày Nay) - Gia Lai hiện có hàng trăm ngôi chùa, trong đó có nhiều chùa đã qua trăm năm lịch sử. Nhưng chỉ duy nhất chùa Tân An (đường Nguyễn Thiếp, phường Tây Sơn, thị xã An Khê) được sự công nhận và ban tặng của hoàng gia nhà Nguyễn, gọi là sắc tứ.
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
(Ngày Nay) - Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký ban hành các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2025 của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, gồm: An Giang, Đồng Tháp, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, TP Hồ Chí Minh, Phú Thọ, Sơn La, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Trà Vinh, Vĩnh Phúc, giai đoạn 2023 – 2025.
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
(Ngày Nay) - Tối 21/11, tại hồ Nguyên Phi Ỷ Lan (thành phố Bắc Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức Chương trình nghệ thuật dân ca trên thuyền và giao lưu các miền di sản chủ đề "Sắc màu di sản".
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
(Ngày Nay) - Mối quan hệ làng xóm cũng có những nhiêu khê và phức tạp, nếu không khéo thì từ thâm tình lại hóa ra giận ghét, thậm chí là oán thù. Cho nên Đức Phật rất tinh tế khi dạy phải thân kính với bà con.