Ngày 15/3, trên VTV1 đã phát sóng bản tin về Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam. Đây cũng là lần đầu tiên ngày này được tổ chức theo quy định của Thủ tướng Chính phủ. Chủ đề của các hoạt động bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm nay là Quyền được an toàn của người tiêu dùng. Đây cũng là 1 trong 8 quyền cơ bản của người tiêu dùng đã được quy định trong Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Dưới đây là một sự khảo sát nhỏ của VTV1 về sự hiểu biết của một số người dân TP.HCM về quyền lợi của người tiêu dùng.
“Nếu tôi mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng thì tôi có quyền được khiếu nại. Nói là đi kiện nhưng những chuyện đó rất phiền phức”, một chị nội trợ cho biết.
“Theo tôi, quyền của người tiêu dùng là phải được bảo vệ sức khỏe, nhưng nói chung chung như thế thôi chứ thực tế lại hoàn toàn khác”, chị Mai - nhân viên văn phòng nêu ý kiến.
“Đó là quyền được mua sản phẩm sạch, giá phải chăng, sản phẩm phải an toàn vệ sinh thực phẩm”, bác Nam một người dân Q.1 chia sẻ.
Theo khảo sát trên, tất cả người tiêu dùng rõ ràng đều biết đến 2 quyền: Được mua hàng hóa, dịch vụ… theo nhu cầu điều kiện thực tế của mình; và khiếu nại, tố cáo, đề nghị tổ chức xã hội bảo về quyền lợi của mình.
Tuy nhiên, chỉ có 4/30 người sẵn sàng khiếu kiện khi mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng và không có người tiêu dùng nào biết mình có quyền được tham gia đóng góp xây dựng chính sách pháp luật để bảo vệ quyền lợi của mình cũng như được tư vấn hỗ trợ kiến thức về tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ...
Như vậy có thể nói, không có người tiêu dùng nào thực sự hiểu 8 quyền cơ bản mà mình cần được bảo vệ. Chính vì lẽ đó trong những trường hợp người tiêu dùng bị vi phạm quyền lợi, nhiều người đã không lên tiếng. Họ e ngại những rắc rối, e ngại thủ tục rườm rà và e ngại việc khiếu nại sẽ chẳng tới đâu.
Anh Nguyễn Quốc Lộc (Quận 3 TP HCM) mua chiếc võng của công ty Trường Thọ đã được 5 năm. Gần đây, anh thấy vòng bi chuyển động của phần đầu võng bị hỏng gây nguy hiểm cho con, nên mang đến cửa hàng để sửa. Thế nhưng anh lại nhận được thái độ thờ ơ của chủ cửa hàng dù võng vẫn còn trong thời hạn bảo hành.
Anh Lộc nói về chiếc võng Trường Thọ mua được 5 năm. Ảnh cắt từ clip.
“Tôi mang cái võng ra đó 1 tuần liền, đến khi tôi đem về cứ nghĩ là họ sửa rồi nhưng mang về treo thì cái võng vẫn y như cũ” anh Lộc bức xúc nói. Tuy nhiên anh Lộc vẫn quyết định bỏ qua mà không đi khiếu nại vì anh nghĩ sự việc không đáng với công sức bỏ ra mà khiếu nại thì cũng chẳng đi được đến đâu.
“Mình đã chẳng may mua nhầm một sản phẩm kém chất lượng của nhà cung cấp không có uy tín trên thị trường thì đành chấp nhận sử dụng trong thời gian ngắn và từ sau cũng không bao giờ mua lại nữa”, anh Lộc chia sẻ.
Trên thực tế có nhiều lý do dẫn đến tâm lý này. Nhưng theo đại diện Sở Công thương TP.HCM, dù người tiêu dùng có khiếu nại doanh nghiệp thì mức xử phạt cao nhất đối với doanh nghiệp cũng chỉ ở mức vài chục triệu đồng, trong khi đó, công sức bỏ ra đi khiếu kiện có thể lên đến vài năm trời, chi phí kiện cũng không phải là nhỏ.
Ông Trần Vinh Trung (Phó Giám đốc Sở Công thương TP.HCM) phát biểu: “Xử phạt với người kinh doanh bất chính thì không có tác dụng gì cả, phạt một nhưng người ta vẫn lời mười”.
Ngay cả đơn vị có chức năng như Hội Bảo vệ người tiêu dùng cũng chỉ có cách thương lượng với doanh nghiệp, mà thương lượng đối với các doanh nghiệp chưa bao giờ được coi là biện pháp hiệu quả.
Theo Điều 8, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, người tiêu dùng có 8 quyền cơ bản sau đây: – Thứ nhất là người tiêu dùng được bảo đảm an toàn tính mạng, sức khỏe, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp. – Thứ hai là được cung cấp thông tin chính xác về nguồn gốc, xuất xứ hàng hóa. – Thứ ba là quyền được lựa chọn hàng hóa, dịch vụ. – Thứ tư là quyền góp ý kiến với tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ về chính sách bán hàng. – Thứ năm là quyền tham gia xây dựng và thực thi chính sách, pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. – Thứ sáu là quyền được yêu cầu bồi thường thiệt hại khi hàng hóa, dịch vụ không đúng tiêu chuẩn cam kết. – Thứ bảy là quyền khiếu nại, tố cáo, khởi kiện hoặc đề nghị tổ chức xã hội khởi kiện để bảo vệ quyền lợi của mình theo quy định pháp luật. – Thứ tám là quyền được tư vấn, hỗ trợ, hướng dẫn kiến thức về tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ. |
Theo VTV