Cảnh báo nguy hiểm khi lạm dụng thuốc chống viêm ở trẻ nhỏ

0:00 / 0:00
0:00
(Ngày Nay) - Không chỉ riêng việc lạm dụng thuốc kháng sinh gây hại cho sức khoẻ con người; mà việc lạm dụng thuốc chống viêm cũng là một cảnh báo nguy hiểm cho người sử dụng, nhất là ở trẻ nhỏ.
Thuốc chống viêm được dùng trong điều trị nhiều bệnh. (Ảnh minh hoạ)
Thuốc chống viêm được dùng trong điều trị nhiều bệnh. (Ảnh minh hoạ)

Corticoid được sử dụng trong trường hợp nào?

Corticoid (tên đầy đủ là glucocorticoid) là một loại thuốc kháng viêm được chỉ định trong nhiều bệnh lý khác nhau. Corticoid dùng trong điều trị có tác dụng tương tự như hormone được sản xuất bởi tuyến thượng thận (hai tuyến nhỏ nằm phía trên thận).

Trên thị trường, thuốc chứa corticoid được sản xuất dưới nhiều dạng dùng khác nhau: Dạng viên (corticoid dùng đường uống): Mekocetin, betamethason, prednisolon...; dạng tiêm trực tiếp vào trong mạch máu, trong khớp, cơ; dạng hít qua miệng; dạng xịt mũi; dạng dung dịch dùng với máy khí dung; dạng kem, gel, thuốc mỡ.... dùng tại chỗ (bôi ngoài da, nhỏ mắt, mũi, tai...).

Corticoid được sử dụng điều trị cho trẻ trong nhiều bệnh lý khác nhau: Các bệnh tự miễn (bệnh Crohn, lupus ban đỏ...); hen phế quản; thay thế hormone tuyến thượng thận khi cơ thể không tự sản xuất đủ các hormone này. Corticoid còn được dùng trong các phản ứng dị ứng nặng (dùng trong thời gian ngắn để làm giảm các phản ứng dị ứng nặng) và một số bệnh lý ngoài da: Eczema, vảy nến, viêm da cơ địa, phát ban, kích ứng nhẹ do côn trùng đốt.

Trong một số bệnh lý hô hấp cấp tính ở trẻ có mức độ nghiêm trọng như: Hen phế quản, viêm thanh quản cấp, viêm mũi dị ứng nặng... có thể dùng corticoid nhưng phải dưới sự hướng dẫn chi tiết của bác sĩ chuyên khoa.

Lưu ý, không có chỉ định dùng corticoid trong những bệnh lý viêm hô hấp khác phổ biến ở trẻ như: Cảm thông thường, viêm mũi họng, viêm amidan, viêm phế quản, viêm phổi, viêm tiểu phế quản... vì không thấy rõ sự vượt trội giữa lợi ích và nguy cơ mang lại.

Cảnh báo lạm dụng corticoid ở trẻ

Hiện nay, có nhiều bậc phụ huynh lầm tưởng corticoid có tính chống viêm rất mạnh, làm đáp ứng viêm của cơ thể sẽ giảm, cùng nhiều cơ chế lý hóa phức tạp khác. Khi trẻ bị sốt cao, cơ thể đang gồng mình sinh miễn dịch để chống lại bệnh tật, việc uống corticoid vào thời điểm này đáp ứng miễn dịch sẽ giảm xuống, giúp trẻ hạ sốt… Điều này khiến nhiều phụ huynh lầm tưởng rằng “trẻ nhanh khỏi”. Tuy nhiên, thực tế không phải vậy.

Có vài nghiên cứu về sử dụng 1 liều duy nhất dexamethason với mục đích giảm đau họng (không phải để rút ngắn thời gian khỏi bệnh) trong viêm họng cấp ở trẻ em thì người ta hầu như không thấy tác dụng phụ gì đáng kể. Thế nhưng, nhiều người lại chuộng dùng loại thuốc này, mỗi đợt 5 -7 ngày. Điều này khiến gánh nặng về lạm dụng thuốc đè lên vai những đứa trẻ…

Nhiều bậc cha mẹ cho rằng việc dùng thuốc này có tác dụng hạ sốt, giảm viêm họng nên khi trẻ sốt, viêm họng là tự ý mua thuốc về cho uống. Hậu quả là nhiều trẻ bị tác dụng phụ nghiêm trọng của thuốc vì thói quen này. Nhiều trẻ bị “ốm vặt” cũng vì nguyên nhân thường xuyên sử dụng thuốc corticoid để chữa bệnh.

Cảnh báo nguy hiểm khi lạm dụng thuốc chống viêm ở trẻ nhỏ ảnh 1
Trẻ mắc Hội chứng Cushing do lạm dụng thuốc chống viêm.

Theo chỉ định, nếu sử dụng corticoid với liều thấp, ngắn ngày (dưới 7 ngày) và lâu lâu mới dùng một đợt thì hầu như sẽ không có tác dụng phụ gì đáng kể. Tuy nhiên, nếu dùng thường xuyên và kéo dài có thể dẫn đến một số tác dụng phụ nghiêm trọng.

Gồm: Tăng nguy cơ nhiễm trùng, tăng huyết áp, tăng đường huyết, tăng nguy cơ loét dạ dày tá tràng, đục thủy tinh thể, tăng nhãn áp, glocom, chậm lành vết thương, da teo mỏng, dễ bị bầm tím, chậm lớn, Hội chứng Cushing (hiện tượng mặt tròn như mặt trăng, lắng đọng mỡ ở vùng cổ, lưng trong khi chân tay teo nhỏ).

Đặc biệt, nếu dùng corticoid trong thời gian dài sẽ có nguy cơ teo tuyến thượng thận do tuyến này quen với tình trạng có thuốc trong cơ thể sẽ ngừng hoạt động, không còn duy trì chức năng bài tiết hormone bình thường nữa.

Do vậy, nếu trẻ buộc phải dùng corticoid trong thời gian dài, nên đưa trẻ tái khám và thực hiện các xét nghiệm định kỳ theo chỉ định của bác sĩ để phát hiện sớm các tác dụng phụ (nếu có).Corticoid (thuốc chống viêm) có rất nhiều tác dụng điều trị trong nhiều bệnh lý khác nhau.

Tuy nhiên, nếu không dùng theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa sẽ gặp những tác dụng phụ nguy hiểm có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Các bậc cha mẹ chớ lạm dụng corticoid mà khiến trẻ phải gánh chịu hậu quả.

Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hồ An Phong.
Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg: Bước ngoặt quan trọng cho ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 21 và 22/11/2024, Bộ VH,TT&DL đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Hội nghị được kỳ vọng trở thành bước đột phá, đặt nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của ngành công nghiệp văn hóa. Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam cũng cử đại diện tham dự hội nghị nhằm học hỏi kinh nghiệm thực tiễn để thúc đẩy công nghiệp văn hóa gắn liền với hợp tác toàn cầu.
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
(Ngày Nay) - Các nhà khoa học quốc tế ngày 20/11 đã công bố bản thiết kế đầu tiên về sự phát triển của hệ xương người, đánh dấu bước tiến quan trọng trong dự án Bản đồ Tế bào con người (Human Cell Atlas), một nỗ lực lớn nhằm tạo ra bản đồ sinh học chi tiết của mọi loại tế bào trong cơ thể người.
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
(Ngày Nay) - Gia Lai hiện có hàng trăm ngôi chùa, trong đó có nhiều chùa đã qua trăm năm lịch sử. Nhưng chỉ duy nhất chùa Tân An (đường Nguyễn Thiếp, phường Tây Sơn, thị xã An Khê) được sự công nhận và ban tặng của hoàng gia nhà Nguyễn, gọi là sắc tứ.
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
(Ngày Nay) - Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký ban hành các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2025 của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, gồm: An Giang, Đồng Tháp, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, TP Hồ Chí Minh, Phú Thọ, Sơn La, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Trà Vinh, Vĩnh Phúc, giai đoạn 2023 – 2025.
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
(Ngày Nay) - Tối 21/11, tại hồ Nguyên Phi Ỷ Lan (thành phố Bắc Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức Chương trình nghệ thuật dân ca trên thuyền và giao lưu các miền di sản chủ đề "Sắc màu di sản".
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
(Ngày Nay) - Mối quan hệ làng xóm cũng có những nhiêu khê và phức tạp, nếu không khéo thì từ thâm tình lại hóa ra giận ghét, thậm chí là oán thù. Cho nên Đức Phật rất tinh tế khi dạy phải thân kính với bà con.
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
(Ngày Nay) - Khi tôi nghe thấy tin có người nào đó vừa mất đi, tin ấy với tôi như tiếng chuông thức tỉnh. Tiếng chuông đó là một lời nhắc nhở sâu sắc về sự mong manh của kiếp người.
Oai nghi của người tu hành
Oai nghi của người tu hành
(Ngày Nay) - Oai nghi cùng với chánh kiến và tịnh giới là ba yếu tố làm nên đạo hạnh - phẩm chất của tu sĩ Phật giáo, như cố Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Siêu, bậc am tường kinh luật luận đã từng nhấn mạnh.
Tác phẩm có tên “Comedian” của nghệ sĩ người Italy Maurizio Cattelan ra mắt lần đầu năm 2019 tại triển lãm Art Basel ở Miami Beach, đã gây tranh cãi về việc có thể được coi là nghệ thuật hay không. Ảnh: AP
6,2 triệu USD cho quả chuối dán tường
(Ngày Nay) - 6,2 triệu USD là mức giá vừa được trả cho một tác phẩm nghệ thuật gây tranh cãi, một quả chuối tươi dán lên tường bằng băng dính bạc. Tác phẩm được đưa ra trong một cuộc bán đấu giá của Sotheby’s ở New York, Mỹ.