Việc sử dụng năng lượng địa nhiệt không phải là mới - con người đã sử dụng suối nước nóng và hồ nước nóng cho đa dạng mục đích, từ nấu ăn đến trị liệu kể từ thời tiền sử.
Gần đây hơn, và đặc biệt là ở các vùng nhiều núi lửa hoạt động như Iceland và quần đảo Azores, nhiệt sinh ra từ bên trong Trái đất đã được sử dụng để sản xuất điện và sưởi ấm cho các tòa nhà. Hai trong những tòa nhà đó là trụ sở của Công viên địa chất toàn cầu Azores và Công viên địa chất toàn cầu Reykjanes của UNESCO.
Tại Azores, các nhà máy địa nhiệt trên đảo São Miguel và Terceira sản xuất khoảng 25% tổng năng lượng được sản xuất trong khu vực. Năng lượng này được đưa vào lưới điện và giúp đảm bảo năng lượng cho các cơ sở công viên địa chất và nhà dân.
Tại Iceland, trong Công viên địa chất toàn cầu Reykjanes, HS ORKA - một công ty điện lực độc lập hoạt động gần như độc quyền về năng lượng địa nhiệt, đối tác của công viên địa chất, đã sản xuất hơn 174 MW năng lượng địa nhiệt, tạo ra trung tâm phát triển cho nhiều công ty xung quanh các nhà máy địa nhiệt của họ. Tại đây, các công ty như spa Blue Lagoon, nhà sản xuất mỹ phẩm, công ty công nghệ sinh học và doanh nghiệp nuôi trồng thủy sản phát triển bằng cách sử dụng năng lượng tái tạo và nước thải bền vững của các nhà máy điện địa nhiệt. Tất cả đều nằm trong khuôn viên của Công viên Địa chất Toàn cầu UNESCO Reykjanes.
Năng lượng địa nhiệt sâu
Các dự án địa nhiệt sâu cũng đang được tiến hành toàn cầu để thu giữ các chất lỏng ấm lưu thông ở độ sâu lớn trong vỏ Trái đất. Các nguồn địa nhiệt có nhiệt độ cao này được khai thác thông qua các giếng sâu (1-5 km) được khoan trong các thành tạo đá chứa các chất lỏng nóng.
UNESCO hỗ trợ một dự án nghiên cứu nhằm thúc đẩy việc sử dụng tài nguyên địa nhiệt làm năng lượng sạch, ít carbon, tải trọng cơ bản và tái tạo ở Nam Mỹ. Bằng cách thu thập dữ liệu và thông qua mô hình số, các nhà khoa học từ Colombia phát triển các kỹ thuật để hỗ trợ quản lý tài nguyên địa nhiệt tại núi lửa Nevada del Ruiz, đồng thời đánh giá nhận thức và sự chấp nhận của công chúng đối với năng lượng địa nhiệt. Cuối cùng, điều này sẽ tạo ra một khuôn khổ mà các nước đang phát triển có thể sử dụng để khai thác tốt nhất các nguồn địa nhiệt của mình nhằm cung cấp các dịch vụ điện thiết yếu.