Những ngộ nhận về quá trình trao đổi chất

0:00 / 0:00
0:00
(Ngày Nay) - Nam giới trao đổi chất tốt hơn nữ giới, hay người trưởng thành trao đổi chất tốt hơn trẻ nhỏ... Theo Herman Pontzer, Phó Giáo sư Nhân chủng học tiến hóa tại Đại học Duke, đó đều là những quan điểm sai lầm.
(Ảnh minh hoạ: New York Times)
(Ảnh minh hoạ: New York Times)

Trẻ nhỏ trao đổi chất tốt hơn người trưởng thành

Đa số đều nghĩ rằng, nếu lượng calo nạp vào cơ thể hàng ngày lớn hơn lượng calo tiêu thụ, họ sẽ tăng cân; trong trường hợp ngược lại, họ sẽ giảm cân. Và họ coi việc ăn kiêng và tập thể dục để giảm lượng calo nạp vào cơ thể, là những cách giảm cân hữu hiệu nhất.

Nhưng họ không biết rằng, 55% - 70% năng lượng từ đồ ăn và đồ uống sẽ được cung cấp cho quá trình trao đổi chất, để duy trì sự sống của chúng ta.

"Trao đổi chất không chỉ gói gọn trong việc tập thể dục," Herman Pontzer, Phó Giáo sư (PGS) Nhân chủng học tiến hóa tại Đại học Duke cho biết. "Tần suất hoạt động của các tế bào trong cơ thể mới là thước đo chính xác nhất về mức độ trao đổi chất." Theo ông Pontzer, tính tổng mức tiêu hao năng lượng cho chúng ta biết cơ thể cần bao nhiêu calo để duy trì sự sống, và nó đang hoạt động thế nào.

Những ngộ nhận về quá trình trao đổi chất ảnh 1

55% - 70% năng lượng từ đồ ăn và đồ uống sẽ được sử dụng cho quá trình trao đổi chất. (Ảnh: Internet)

Dù đã nghiên cứu gần một thế kỷ, các nhà khoa học vẫn chưa thể đo lường chính xác xem sự trao đổi chất thay đổi ra sao trong suốt cuộc đời một người. Cơ thể càng lớn thì sẽ càng có nhiều tế bào và tiêu hao nhiều năng lượng hơn - đó là kiến thức phổ thông. Nhưng các yếu tố như tuổi tác, giới tính, lối sống và bệnh tật ảnh hưởng tới tốc độ tiêu thụ năng lượng như thế nào, là câu hỏi rất khó trả lời. Điều này dẫn đến những giả định bắt nguồn từ kinh nghiệm cá nhân, ví dụ như quá trình trao đổi chất sẽ chậm lại khi ta bước vào tuổi trung niên; hay quá trình trao đổi chất ở nam giới mạnh hơn nữ giới, nên họ có thể giảm cân nhanh hơn...

"Tất cả những kinh nghiệm đó đều không được chứng minh bằng dữ liệu cụ thể. Chúng chỉ 'nghe có vẻ hợp lý' thôi," PGS Pontzer khẳng định.

Tháng trước, một nghiên cứu của PGS Pontzer và hơn 80 đồng tác giả đã tiết lộ rằng, phần lớn những gì chúng ta biết về trao đổi chất là sai lầm. Sử dụng dữ liệu thu thập từ hơn 6.400 người từ 8 ngày tuổi đến 95 tuổi, những nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, sự trao đổi chất trong cuộc đời mỗi người thường trải qua nhiều giai đoạn.

Mức độ trao đổi chất của trẻ sơ sinh tương tự như người lớn. Sau đó, khi trẻ được khoảng một tháng tuổi, mức độ bắt đầu tăng nhanh. Từ tháng thứ 9 tới tháng thứ 15, mỗi ngày trẻ cần khoảng 4.000 calo - cao gấp rưỡi một người đàn ông trưởng thành. Từ 1 đến 2 tuổi, mức tiêu hao năng lượng giảm dần cho đến năm 20 tuổi, và ổn định trong 40 năm tiếp theo. Sau đó, quá trình trao đổi chất mới bắt đầu chậm lại tới khi kết thúc vòng đời.

Những ngộ nhận về quá trình trao đổi chất ảnh 2

Trẻ từ 9 - 15 tháng tuổi cần tới 4.000 calo mỗi ngày, gấp rưỡi một người đàn ông trưởng thành. (Ảnh: mamamy)

Không chỉ vậy, theo nghiên cứu, ngoài tuổi tác, giới tính, lối sống và bệnh tật, 2 yếu tố khác là gen và lối sống cũng ảnh hưởng tới quá trình trao đổi chất. Điều này lý giải vì sao những người có cùng kích cỡ cơ thể với thói quen ăn uống lại khác nhau về mức độ trao đổi chất.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, tốc độ trao đổi chất của nam giới không nhanh hơn nữ giới. Họ tiêu thụ năng lượng nhiều hơn bởi họ thường có cơ thể lớn hơn, với tỷ lệ cơ bắp cao hơn.

Chìa khoá chống lại sự lão hoá?

Richard Bribiescas, Giáo sư Nhân chủng học tại Đại học Yale, cho biết nghiên cứu trên đã đính chính nhiều ngộ nhận về hoạt động của cơ thể. "Sự trao đổi chất, hay cách cơ thể sử dụng năng lượng, đóng vai trò quan trọng trong kiến thức về bệnh tật và sức khoẻ con người."

Nghiên cứu trên đã đặt ra nhiều câu hỏi. Ví dụ, ảnh hưởng của quá trình trao đổi chất đến các khuyến nghị dinh dưỡng và liều lượng thuốc cho một người là gì? Có mối liên quan nào giữa sự suy giảm về trao đổi chất và sự gia tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính ở người trên 60 tuổi không?

"Tôi tin rằng cơ thể con người có một cơ chế điều khiển quá trình trao đổi chất ở từng giai đoạn khác nhau trong cuộc đời. Đây có thể là chìa khoá để chống lại sự lão hoá," Jennifer Rood, một trong 80 đồng tác giả tham gia vào nghiên cứu nhận xét. GS. Bribiescas cũng khẳng định, nắm bắt được cơ chế trên sẽ giúp các nhà nghiên cứu điều chỉnh lại nhiều kiến thức về sức khoẻ con người ở mọi lứa tuổi.

Theo New York Times
Ông Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương
Ông Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương
(Ngày Nay) - Chiều 22/11, tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Bộ Chính trị về việc điều động, phân công, bổ nhiệm Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Thái Bình Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương.
Miễn vé tham quan Thành nhà Hồ trong Ngày Di sản văn hóa Việt Nam
Miễn vé tham quan Thành nhà Hồ trong Ngày Di sản văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 22/11, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ (huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) cho biết, nhân kỷ niệm Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11/2005 - 23/11/2024), Trung tâm sẽ miễn vé cho du khách trong nước và quốc tế đến tham quan, trải nghiệm tại di sản Thành nhà Hồ.
Kháng thuốc tăng nguy cơ lây lan bệnh, bệnh nặng và tử vong
Kháng thuốc tăng nguy cơ lây lan bệnh, bệnh nặng và tử vong
(Ngày Nay) - Ngày 22/11, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các đối tác quốc tế tổ chức mít tinh hưởng ứng “Tuần lễ Thế giới nâng cao nhận thức về kháng thuốc” từ ngày 18-24/11/2024 và Hội nghị triển khai Kế hoạch hành động phòng, chống kháng thuốc lĩnh vực y tế giai đoạn 2024 – 2025.
Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hồ An Phong.
Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg: Bước ngoặt quan trọng cho ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 21 và 22/11/2024, Bộ VH,TT&DL đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Hội nghị được kỳ vọng trở thành bước đột phá, đặt nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của ngành công nghiệp văn hóa. Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam cũng cử đại diện tham dự hội nghị nhằm học hỏi kinh nghiệm thực tiễn để thúc đẩy công nghiệp văn hóa gắn liền với hợp tác toàn cầu.
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
(Ngày Nay) - Các nhà khoa học quốc tế ngày 20/11 đã công bố bản thiết kế đầu tiên về sự phát triển của hệ xương người, đánh dấu bước tiến quan trọng trong dự án Bản đồ Tế bào con người (Human Cell Atlas), một nỗ lực lớn nhằm tạo ra bản đồ sinh học chi tiết của mọi loại tế bào trong cơ thể người.
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
(Ngày Nay) - Gia Lai hiện có hàng trăm ngôi chùa, trong đó có nhiều chùa đã qua trăm năm lịch sử. Nhưng chỉ duy nhất chùa Tân An (đường Nguyễn Thiếp, phường Tây Sơn, thị xã An Khê) được sự công nhận và ban tặng của hoàng gia nhà Nguyễn, gọi là sắc tứ.
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
(Ngày Nay) - Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký ban hành các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2025 của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, gồm: An Giang, Đồng Tháp, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, TP Hồ Chí Minh, Phú Thọ, Sơn La, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Trà Vinh, Vĩnh Phúc, giai đoạn 2023 – 2025.
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
(Ngày Nay) - Tối 21/11, tại hồ Nguyên Phi Ỷ Lan (thành phố Bắc Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức Chương trình nghệ thuật dân ca trên thuyền và giao lưu các miền di sản chủ đề "Sắc màu di sản".
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
(Ngày Nay) - Mối quan hệ làng xóm cũng có những nhiêu khê và phức tạp, nếu không khéo thì từ thâm tình lại hóa ra giận ghét, thậm chí là oán thù. Cho nên Đức Phật rất tinh tế khi dạy phải thân kính với bà con.