Văn phòng Tổng thống Pháp cho biết bà Elisabeth Borne đã từ chức trong bối cảnh Tổng thống Emmanuel Macron đang tìm cách tạo động lực mới cho nhiệm kỳ thứ 2 của ông trước thềm cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu và Thế vận hội Paris vào mùa Hè tới.
Trong lá thư từ chức của mình, bà Borne cho biết bản thân mình và Tổng thống Macron đã đồng ý trong cuộc gặp gần đây nhất rằng “việc tiếp tục cải tổ là cần thiết hơn bao giờ hết”.
Tổng thống Macron đã làm dấy lên suy đoán về một cuộc cải tổ Chính phủ hồi tháng 12 năm ngoái bằng cách hứa hẹn đưa ra một sáng kiến chính trị mới, sau khi Pháp chịu ảnh hưởng bởi những cuộc khủng hoảng chính trị sau các cải cách hưu trí và luật nhập cư gây tranh cãi trong năm 2023.
Cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu dự kiến diễn ra vào tháng 6, với những người theo chủ nghĩa bài trừ đồng euro dự kiến sẽ ngày càng củng cố vị thế vào thời điểm công chúng bất mãn lan rộng trước chi phí sinh hoạt tăng cao và sự thất bại của các chính phủ châu Âu trong việc hạn chế dòng người di cư.
Tại Pháp, các cuộc thăm dò ý kiến cho thấy đảng cầm quyền của ông Macron đang kém đảng của nhà lãnh đạo cực hữu Marine Le Pen khoảng 8 đến 10% trước cuộc bầu cử.
Suy đoán về một cuộc cải tổ chính phủ đã được bàn luận trong nhiều tuần kể từ khi Quốc hội Pháp thông qua các quy định nhập cư cứng rắn hơn, một cuộc chiến làm bộc lộ những rạn nứt sâu sắc trong phe trung dung của ông Macron.
Trong số những người được coi là ứng cử viên tiềm năng thay thế bà Borne có Bộ trưởng Giáo dục Gabriel Attal, 34 tuổi, và Bộ trưởng Quốc phòng Sebastien Lecornu, 37 tuổi. Nếu được bổ nhiệm, cả hai đều sẽ là thủ tướng trẻ nhất của Pháp.
Benjamin Morel, nhà phân tích chính trị, nhận định trên đài phát thanh Franceinfo: “Với hồ sơ trẻ, năng động, có khả năng giao tiếp tốt, tân thủ tướng sẽ là một nhà vận động. Điều này cho thấy ưu tiên của ông Emmanuel Macron là bầu cử hơn là thông qua các dự luật”.
Cựu Bộ trưởng Nông nghiệp Julien Denormandie, Bộ trưởng Tài chính Bruno Le Maire và Bộ trưởng Nội vụ Gerald Darmanin, cũng được các nguồn tin chính trị nhắc đến như những lựa chọn khả thi.
Là một quan chức có giọng nói nhẹ nhàng, từng phục vụ nhiều bộ trưởng của Đảng Xã hội trước khi gia nhập chính quyền Macron, bà Elisabeth Borne, 62 tuổi, đã giữ chức Thủ tướng Pháp từ tháng 5 năm 2022. Bà là người phụ nữ thứ hai giữ chức vụ này.
Chính quyền Macron đã gặp khó khăn trong việc để đối phó với một quốc hội hỗn loạn hơn để thông qua luật kể từ khi mất đa số tuyệt đối ngay sau khi ông tái đắc cử nhiệm kỳ thứ hai vào năm 2022.
Các cố vấn của tổng thống Pháp cho biết Macron đã vượt qua được phần thách thức nhất trong tuyên ngôn kinh tế của mình trong 18 tháng đầu của nhiệm kỳ thứ hai, mặc dù không còn kiểm soát đa số tuyệt đối trong quốc hội.
Nhưng quyết định của ông Macron khi sử dụng quyền hành pháp vào năm ngoái để thông qua việc tăng tuổi nghỉ hưu lên 64 gây tranh cãi đã gây ra nhiều tuần biểu tình bạo lực.
Cựu Thủ tướng Borne được biết đến với biệt danh "Bà 49.3" vì đã viện dẫn các quyền lực đặc biệt được quy định trong điều 49.3 của hiến pháp Pháp khoảng 23 lần để thông qua các dự luật.
Cuộc cải tổ có thể sẽ làm tăng thêm cuộc chạy đua trong phe của Macron để kế nhiệm ông trong cuộc bầu cử tổng thống tiếp theo vào năm 2027, với cựu Thủ tướng Edouard Philippe, Bộ trưởng Nội vụ Gerald Darmanin và Bộ trưởng Tài chính Bruno Le Maire đều được coi là những ứng cử viên tiềm năng.
Nhưng với việc bà Le Pen của phe bảo thủ đã dành 18 tháng qua tại quốc hội để nỗ lực xóa bỏ hình ảnh và đánh bóng uy tín của mình với tư cách là một tổng thống tiềm năng, nhiều chính trị gia giờ đây suy đoán rằng bà có thể giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống tiếp theo vào năm 2027.