Phòng ngừa COVID-19: Chủ động ứng phó thay vì hoang mang!

0:00 / 0:00
0:00
(Ngày Nay) - Tại sao virus COVID-19 biến chủng và có thể lây nhanh hơn?. Phương pháp phòng ngừa trong "tình hình mới" của dịch COVID-19 thế nào? Phóng viên Tạp chí Ngày Nay đã có buổi trao đổi với Bác Sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng Khoa Nhiễm bệnh viện Nhi đồng 1, TP.HCM về vấn đề này.

Thời gian qua, các nhà khoa học, dịch tễ đã phát hiện ra một vài biến chủng mới của COVID-19. Theo nhận định, cũng như tình hình diễn biến bệnh địch trên thế giới thì biến chủng COVID-19 này có khả năng làm tăng nguy cơ lây lan, nhưng độc lực thì tại thời điểm này vẫn chưa mạnh hơn.

Phóng viên Tạp chí Ngày Nay đã có buổi trao đổi với Bác Sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng Khoa Nhiễm bệnh viện Nhi đồng 1, TP.HCM về vấn đề này.

Phòng ngừa COVID-19: Chủ động ứng phó thay vì hoang mang! ảnh 1
Bác sĩ Trương Hữu Khanh (Trưởng Khoa Nhiễm bệnh viện Nhi đồng 1, TP.HCM)

PV: Thưa bác sĩ, trong thời gian gần đây, thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng đã ghi nhận một số ca mắc COVID-19 có mang biến chủng mới như ca bệnh 1435 (chủng mới được ghi nhận ở Anh)... Tại sao virus lại biến chủng thưa bác sĩ?

Bs Trương Hữu Khanh: Lý do đầu tiên là sự thích nghi, là bản năng sinh tồn của bất kỳ ai, từ sinh vật, động vật hay virus trên thế gian này. Lý do thứ 2, là vì virus hay tác nhân gây bệnh khác lúc nào cũng muốn sinh sôi ngày càng nhiều.

PV: Virus tồn tại như thế nào, thưa bác sĩ?

Bs Trương Hữu Khanh: Virus không thể tự tồn tại, tự nhân lên mà nó cần có ký chủ, virus sử dụng cấu trúc di truyền của ký chủ để nhân giống (con người, con vật). Có virus (hay tác nhân gây bệnh khác) chỉ tồn tại và nhân đôi ở loài vật mà không nhân đôi và phát tán ở loài người, có virus từ loài vật nhảy vào loài người nhân đôi làm loài người chết nhưng không phát tán (không lây từ người sang người như H5N1).

Và đương nhiên sẽ có virus từ vật nhảy vào người, nhảy vào nhiều người biến đổi lâu dần nhân đôi và phát tán lây từ người sang người. Thời gian tuỳ thuộc vào phát triển tự nhiên, mức độ giao lưu giữa người và vật, và nhất là lỗi của phòng thí nghiệm.

Việc xác định virus mới từ vật sang người đã lây từ người sang người hay chưa là rất quan trọng, chậm là đôi lúc phải trả giá. Vì bản năng sinh tồn và cấu trúc đơn giản nên virus rất dễ thay đổi cấu trúc và trong số đó lại có con rất hợp với người. Có thể sự thay đổi là tự nhiên và nó hợp với con người hơn chứ không phải nó thông minh tới mức cố tình biến đổi như vậy ( cũng có khi nó thông minh thật). Nhưng “nòi giống” của virus hợp với người sẽ được nhân và phát tán nhanh hơn (tất yếu).

Lịch sử loài người chắc cũng nhiều virus mới từ động vật nhảy sang người và tương lai con người sẽ kết nạp thêm nhiều virus từ vật.

Quy luật tất yếu, virus từ vật mới nhảy vô người lượng ít thì chẳng sao; nhảy vô lượng nhiều bệnh, chết hay tự hết, người chết là virus cũng chết theo; vài virus đột biến ráng nhảy sang người khác nhưng không được. Nhưng hiện tượng này lâu dần, đột biến hên xui (đa số là xui, thêm nhiều phòng thí nghiệm táy máy), gặp lúc xui nó nhảy từ người sang người và đi khắp thế gian. Càng ngày nó càng thuần với người, lây càng dễ và dễ thì là nhanh và cuối cùng nó là virus của người như H1N1.

COVID-19 cũng vậy, nhưng lây nhanh trong giai đoạn hiện nay thì đáng lo, càng chậm phát hiện ca mới trong cộng đồng, càng khó chặn đầu virus, càng tốn công khoanh vùng cách ly, vùng cách ly càng rộng vì vi rút nhảy nhanh hơn từ người này sang người khác. Nhảy nhanh thì sẽ nhanh đến đối tượng nguy cơ, mà đến đối tượng nguy cơ thì hậu quả thế nào ai cũng biết rồi. (trong khi vaccine thì không kịp).

PV: Việc biến chủng virus COVID-19 có khó khăn cho công tác phòng ngừa, xét nghiệm và điều trị hay không thưa bác sĩ?

Bs Trương Hữu Khanh: Tới thời điểm này thì con đường của COVID-19 vẫn chủ yếu được ghi nhận qua hô hấp là chính. Do đó, cách phòng ngừa chung trong cộng đồng đơn giản và hiệu quả là đeo khẩu trang, rửa tay và hạn chế tiếp xúc gần không cần thiết. Công tác phát hiện, xét nghiệm thì trước đây vẫn hiệu quả. Các nhà nghiên cứu cũng cập nhật và có điều chỉnh phù hợp...về ngăn ngừa, hiện thế giới cũng đã có vaccine phòng ngừa COVID-19 của một số hãng đã được cấp phép, tỷ lệ phòng ngừa tới hơn 90%. Và khi có chủng mới thì nhà nghiên cứu, nhà sản xuất cũng điều chỉnh cho hiệu quả tối đa.

Nói tóm lại, biện pháp phòng ngừa hữu hiệu và đơn giản trong cộng đồng lúc này là ngăn chặn, không để virus lọt vào. Còn lại, mong mọi người đừng hoang mang quá và cũng không quá chủ quan. COVID-19 vẫn qua hô hấp, không độc hơn, nhưng sẽ tấn công nhanh đến đối tượng có nguy cơ hơn, và phòng ngừa khoanh vùng phải tích cực hơn.

Ông Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương
Ông Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương
(Ngày Nay) - Chiều 22/11, tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Bộ Chính trị về việc điều động, phân công, bổ nhiệm Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Thái Bình Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương.
Miễn vé tham quan Thành nhà Hồ trong Ngày Di sản văn hóa Việt Nam
Miễn vé tham quan Thành nhà Hồ trong Ngày Di sản văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 22/11, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ (huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) cho biết, nhân kỷ niệm Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11/2005 - 23/11/2024), Trung tâm sẽ miễn vé cho du khách trong nước và quốc tế đến tham quan, trải nghiệm tại di sản Thành nhà Hồ.
Kháng thuốc tăng nguy cơ lây lan bệnh, bệnh nặng và tử vong
Kháng thuốc tăng nguy cơ lây lan bệnh, bệnh nặng và tử vong
(Ngày Nay) - Ngày 22/11, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các đối tác quốc tế tổ chức mít tinh hưởng ứng “Tuần lễ Thế giới nâng cao nhận thức về kháng thuốc” từ ngày 18-24/11/2024 và Hội nghị triển khai Kế hoạch hành động phòng, chống kháng thuốc lĩnh vực y tế giai đoạn 2024 – 2025.
Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hồ An Phong.
Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg: Bước ngoặt quan trọng cho ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 21 và 22/11/2024, Bộ VH,TT&DL đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Hội nghị được kỳ vọng trở thành bước đột phá, đặt nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của ngành công nghiệp văn hóa. Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam cũng cử đại diện tham dự hội nghị nhằm học hỏi kinh nghiệm thực tiễn để thúc đẩy công nghiệp văn hóa gắn liền với hợp tác toàn cầu.
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
(Ngày Nay) - Các nhà khoa học quốc tế ngày 20/11 đã công bố bản thiết kế đầu tiên về sự phát triển của hệ xương người, đánh dấu bước tiến quan trọng trong dự án Bản đồ Tế bào con người (Human Cell Atlas), một nỗ lực lớn nhằm tạo ra bản đồ sinh học chi tiết của mọi loại tế bào trong cơ thể người.
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
(Ngày Nay) - Gia Lai hiện có hàng trăm ngôi chùa, trong đó có nhiều chùa đã qua trăm năm lịch sử. Nhưng chỉ duy nhất chùa Tân An (đường Nguyễn Thiếp, phường Tây Sơn, thị xã An Khê) được sự công nhận và ban tặng của hoàng gia nhà Nguyễn, gọi là sắc tứ.
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
(Ngày Nay) - Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký ban hành các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2025 của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, gồm: An Giang, Đồng Tháp, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, TP Hồ Chí Minh, Phú Thọ, Sơn La, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Trà Vinh, Vĩnh Phúc, giai đoạn 2023 – 2025.
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
(Ngày Nay) - Tối 21/11, tại hồ Nguyên Phi Ỷ Lan (thành phố Bắc Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức Chương trình nghệ thuật dân ca trên thuyền và giao lưu các miền di sản chủ đề "Sắc màu di sản".
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
(Ngày Nay) - Mối quan hệ làng xóm cũng có những nhiêu khê và phức tạp, nếu không khéo thì từ thâm tình lại hóa ra giận ghét, thậm chí là oán thù. Cho nên Đức Phật rất tinh tế khi dạy phải thân kính với bà con.