“Cuộc chiến”giá nguyên liệu trên rừng trà
Chỉ trong 2 tuần đầu của vụ trà rừng cổ thụ, mức giá trà Măng tím 480K/kg búp tươi đã được đẩy lên 520K, 570K, 580K và trên 600K/kg, song vẫn chưa đạt đỉnh. Dự báo giá trà đang tiếp tục “leo đỉnh”, ông Nguyễn Đăng Bền, CEO Thạch Cổ Trà “tiết lộ”: “Cuộc chiến giá nguyên liệu trên rừng trà cổ thụ đã thực sự bắt đầu. Tuần rồi, các nhà trà tranh nhau mua trà măng bằng giá, nhiều nhà trà đã phải chấp nhận bỏ cuộc chơi”.
Vẫn theo ông Bền, giá trà Măng nguyên liệu chạm mốc trên 600K/kg tươi. Hong gió, hong nắng trên 30 ngày mới ra được thành phẩm. Nếu làm khô đúng kỹ thuật (dưới 10% độ ẩm), chi phí nguyên liệu chưa bao gồm chi phí khác đã vào khoảng 6triệu đồng/kg trà măng. Đắt đỏ như vậy nhưng lượng hàng chuẩn, hàng xịn cũng chẳng có nhiều vì có “đào tung cả dãy Tây Côn Lĩnh cũng chỉ có vài tấn trà măng tươi hàng chuẩn”.
Trà măng đã vậy, trà shan tuyết cổ thụ tại các vùng trà di sản hàng trăm năm tuổi cũng khan hiếm không kém. Bởi vậy, thị trường bắt đầu xuất hiện trà giả cổ thụ (không phải trà từ các cây chè rừng cổ thụ hàng trăm năm tuổi mà là chè giống cổ thụ được trồng bán tự nhiên, mới có tuổi khoảng 10 đến 20 năm). Trà lên men chế biến từ nguyên liệu cây non này thường không thể chuyển hoá trong thời gian dài, được gọi là “trà giả lên men” Phổ Nhĩ.
 |
 |
 |
| Trà măng xịn hái tại Tây Côn Lĩnh |
Theo ông Bền, Phổ Nhĩ chuẩn phải đáp ứng yêu cầu: Bắt buộc sử dụng trà cổ thụ lá lớn (Đại diệp chủng) và trải qua quá trình phơi nắng; Không được phép phối trộn trà sấy lò, trà xanh sao chảo đã diệt men, hoặc bất kỳ nguyên liệu chế biến bằng công nghệ khác vào nguyên liệu trà Phổ Nhĩ.
Thành phẩm của Phổ Nhĩ chuẩn phải có vị khổ sáp (đắng chát), là tiêu chí hàng đầu, càng lưu trữ càng ngọt dịu (cam thuần). Vị đắng và chát là chỉ dấu của nội chất cao, polyphenol mạnh, catechin đầy đủ, nguyên liệu có tiềm năng lên men, tiềm năng lão hóa.
Phổ Nhĩ là trà lên men chậm theo thời gian. Để lên men tốt cần đắng chát đủ mạnh, là đặc trưng của “nhiên liệu” từ dòng lá lớn cho biến đổi polyphenol, từ đó mới sinh ra hương dược, vị cam ngọt, hậu sâu. Cấu trúc vị dày mới tạo được “trà khí” và tiềm năng lão hóa 5–30 năm.
“Tại triển lãm Cafe&Tea Show 2025, nhiều bạn trà của chúng tôi đã rất thích thú sau khi uống thử những phẩm trà chỉ lên men trong vòng 2-7 năm, mà đã chuyển hoá cực tốt, để lên mùi hương dược đặc trưng, hương tam thất, quả chín, hạnh nhân, sữa béo,.. cùng màu nước và vị biến đổi, trà khí mạnh mẽ mà thường không tìm thấy sản phẩm tương tự trên thị trường. Đây chính là giá trị đặc biệt của trà Phổ Nhĩ thương hiệu Thạch Cổ Trà, từ vùng nguyên liệu chuẩn- rừng trà lạnh nguyên sinh Túng Sán trên dãy Tây Côn Lĩnh”, ông Bền tự hào khẳng định.
Trà đầu tư cũng quý như vàng
Cầm trên tay gói trà măng thành phẩm vừa mang ra từ nhà máy, ông Nguyễn Đăng Bền cho biết, ngày càng nhiều bạn trà có kiến thức về trà xịn, trà chuẩn và họ không tiếc tiền chi cho những ấm trà cổ thụ đặc sản. Ví dụ như số trà măng này, Thạch Cổ Trà chưa kịp đưa ra thị trường đã được đặt mua hết. Nhiều người thích trà măng cho biết họ từng cất công lên tận các xưởng của người bản địa, quảng bá là có trà măng nhà hái được nhưng cuối cùng họ cũng chỉ mua được măng trộn đủ thứ búp na ná như búp cây sở, chồi ngủ dạng vảy của loài gỗ rừng như các loài Magnolia, Litsea, Lindera, hay Schima…
“Thực tình mà nói, thị trường trà đặc sản của mình hệt Trung Quốc 20 năm về trước, những thứ hữu hạn như trà cổ thụ thường nằm trong kho của các nhà trà lớn, không có chuyện ai cũng mua được trà ngon. Trà ngon, quý hiếm thì cũng không bao giờ có giá rẻ, nó tăng giá theo thời gian và với tốc độ tiêu thụ trà đặc sản cùng nguồn nguyên liệu càng ngày càng hạn hữu, chỉ sau năm 2026, không còn thời của trà ngon giá rẻ nữa”, ông Nguyễn Đăng Bền nhận định.
 |
 |
| Trà cổ thụ ngày càng kha hiếm và cần được bảo tồn |
Nắm bắt được xu thế này, từ năm ngoái Thạch Cổ Trà đã công bố chương trình Trà đầu tư. Theo đó, 999 bánh Phổ Nhĩ Thạch Cổ Trà vụ Xuân 2025 được số hóa bằng ứng dụng blockchain và NFT đảm bảo khả năng truy xuất nguồn gốc và thời gian sản xuất, tạo cho từng phẩm trà có đặc tính duy nhất, minh bạch và không thể làm giả. Đây là lần đầu tiên một thương hiệu trà cổ thụ của Việt Nam “số hóa” trà trở thành tài sản đầu tư hấp dẫn, thu hút đông đảo người yêu trà, giới sưu tầm trà trong và ngoài nước.
“Những nhà đầu tư trà năm ngoái giờ đã lãi nhiều rồi, chênh lệch giữa giá pre-order với giá bán hiện nay đã gấp hơn 2 lần (110-120%)”, Nguyễn Đăng Bền tự hào bật mí.
Tới kho lưu trữ trà của nhà trà này thời điểm cuối 2005 dễ dàng bắt gặp các nhà đầu tư hoan hỉ chốt đơn khách mua quà biếu cuối năm từ chính lô bánh của mình, được hỗ trợ xuất hoá đơn VAT cho bên thứ 3. Hoàn toàn yên tâm với dịch vụ lưu trữ, lên men đạt tiêu chuẩn an toàn thực phẩm Quốc tế cao nhất ISO 22000:2018, mà không mất thêm bất kỳ chi phí nào. Không những tăng chất nhờ quá trình chuyển hoá theo thời gian, giá trị thương hiệu của món quà biếu cũng đã tăng nhiều lần.
“Khi giá trị của từng sản phẩm (trà) có đặc tính duy nhất, minh bạch và không thể làm giả. Nó cũng hệt tựa như các tác phẩm nghệ thuật gốc (tranh, ảnh, điêu khắc...) có tính độc bản. Đây là những yếu tố giúp loại bỏ vấn đề trà giả năm tuổi hay chất lượng thấp. Họ đang tái định nghĩa trà Phổ Nhĩ Thạch Cổ như một kho lưu trữ giá trị kỹ thuật số, mang tính đại chúng và minh bạch hơn bao giờ hết”, ông Phan Hồng Quân - Trưởng ban Hội viên Hiệp Hội BlockChain Việt Nam nhận xét.
Mới đây, IGV Group chính thức được ICB cấp chứng nhận ISO 22000:2018 cho toàn bộ quy trình chế biến – đóng gói – bảo quản của Thạch Cổ Trà. Đây là tiêu chuẩn quốc tế hàng đầu về quản lý an toàn thực phẩm, áp dụng tại hơn 160 quốc gia.
Chứng nhận ISO 22000 khẳng định Thạch Cổ Trà đáp ứng hệ thống kiểm soát nghiêm ngặt từ nguyên liệu, vi sinh, lên men, đến đóng gói và truy xuất nguồn gốc. Điều này đặc biệt quan trọng với dòng trà lên men kỵ khí từ cây trà nguyên sinh cổ thụ hàng trăm năm tuổi – sản phẩm đặc hữu của thương hiệu.
ISO 22000 tạo nền tảng để Thạch Cổ Trà tiếp tục mở rộng ra thị trường quốc tế (Mỹ, EU, Nhật), tham gia chuỗi cung ứng khách sạn - bán lẻ - thương mại điện tử toàn cầu. Đồng thời củng cố niềm tin của khách hàng trong phân khúc trà cao cấp và trà đầu tư.
“Nhiều bạn hỏi chương trình đầu tư trà vụ Xuân 2026, nhưng thú thật, với sự biến đổi bất thường của thời tiết, dự báo khô hạn và có thể có rủi ro "chính sách địa phương", chúng tôi vẫn chưa thể công bố chương trình đầu tư trà cho năm mới”, ông Bền chia sẻ.
Được biết, khoảng ngày 15/12 tới đây, Thạch Cổ Trà sẽ công bố chính sách chương trình trà đầu tư 2026. Rất nhiều bạn trà và giới đầu tư trong và ngoài nước đang mong chờ sự kiện công bố trà đầu tư này, và cho rằng đây là cơ hội chưa từng có để tiếp cận một lĩnh vực trà đầu tư, nơi giá của trà lên men tăng trung bình 15% mỗi năm, trong suốt 20 năm qua trên toàn cầu, và một số bánh Phổ Nhĩ cao cấp lão niên có thể có giá lên tới hàng ngàn đô la Mỹ mỗi gram.
