Theo tương truyền, cuối thể kỷ 19, ở Ninh Bình có chàng thanh niên trẻ tuổi tên là Đinh Hoàng Thăng ra Hà Nội làm công cho một hiệu ăn lớn của người Hoa. Hoàng Thăng đem lòng yêu con gái ông chủ nhưng bị nhà chủ phản đối. Do không lấy được con gái ông chủ, Hoàng Thăng bỏ việc trở về quê nhà. Trong thời gian làm việc tại cửa hàng, Hoàng Thăng đã học được không ít bí quyết chế biến các món ngon, ông đã sáng tạo và xây dựng một nhà hàng ăn chuyên về cơm cháy. Sau này, Đinh Hoàng Thăng lại được ông chủ cũ mời cộng tác mở nhiều nhà hàng mới và gả con gái cho. Từ đó, món cơm cháy thơm ngon do ông làm ra luôn gắn liền với câu chuyện tình yêu cảm động. Sau thành công của ông, nhiều cửa hàng khác dần mọc lên với món đặc sản - cơm cháy Ninh Bình.
Món cơm cháy bắt nguồn từ câu chuyện tình yêu cảm động của chàng Hoàng Thăng
Món cơm cháy bao gồm cơm cháy, thịt bò hoặc tim, cật lợn xào với hành tây, nấm rơm, cà rốt và cà chua. Công đoạn nấu cơm để làm cơm cháy luôn đòi hỏi sự tỉ mỉ. Để có món cơm cháy thơm ngon thì người ta thường dùng gạo nếp Hương, hạt gạo tròn và trong. Gạo phải được nấu lên sao cho thật vừa nước, đủ độ dẻo. Nấu bằng than củi là tốt nhất và phải giữ cho lửa thật đều, tạo cháy ở khắp đáy nồi, không chỗ dày, chỗ mỏng. Người ta thường dùng nồi gang dày để nấu cơm. Khi cơm chín tới phải nhanh lấy hết ra chỉ để lại phần cháy dưới đáy nồi. Rồi tiếp tục đun, lúc này vừa đun phải vừa xoay tròn nồi cho cơm chín đều, lớp cơm cháy mỏng, trắng đều sẽ được hình thành và tự bong ra khỏi thành nồi.
Để có món cơm cháy thơm ngon cần có rất nhiều công đoạn chế biến tỉ mỉ
Cơm cháy ngon có màu vàng nhạt, đều hạt, giòn mà vẫn dẻo
Những miếng cơm cháy giòn tan còn trở nên hấp dẫn hơn bởi các loại nước chấm ăn kèm. Nước sốt sóng sánh vị của nước mắm mỡ hành, ruốc… cũng có khi là tương nếp luôn là sự lựa chọn hàng đầu khi thưởng thức cùng cơm cháy. Tại nhiều nhà hàng ở Ninh Bình, nước sốt được làm từ chính thịt dê tạo nên sự kết hợp độc đáo cho hai món ăn món ăn đặc sản nơi đây. Nước sốt ăn kèm cơm cháy thường có vị cay, thơm, đủ độ sánh để ngấm vào miếng cháy.
Cơm cháy thường được ăn kèm với các loại nước sốt hoặc ruốc
Nước sốt ăn kèm cơm cháy thường có vị cay, thơm
Cơm cháy được người dân nơi đây chế biến và bày bán quanh năm, bất kể mùa đông hay mùa hè. Ngày lạnh người ta thưởng thức món cơm cháy chà bông (ruốc), còn mùa nóng là cơm cháy kèm nước sốt thơm ngon.
Cơm cháy được người dân nơi đây chế biến và bày bán quanh năm