Các nhà khoa học giải thích sự cao lên bất thường của “nóc nhà thế giới” Everest

(Ngày Nay) - Đỉnh Everest là ngọn núi cao nhất thế giới với độ cao 5,5 dặm (tương đương 8,85 km) so với mực nước biển và thực tế vẫn đang cao thêm.
Núi Everest được nhìn thấy trong ảnh chụp từ trên không, bên cạnh núi Ama Dablam. Ảnh: Desmond Boylan.
Núi Everest được nhìn thấy trong ảnh chụp từ trên không, bên cạnh núi Ama Dablam. Ảnh: Desmond Boylan.

Dãy Himalaya, bao gồm đỉnh Everest, vẫn đang tiếp tục quá trình nâng lên không ngừng kể từ khi hình thành cách đây khoảng 50 triệu năm. Khi tiểu lục địa Ấn Độ va chạm với lục địa Á-Âu, đỉnh Everest đang cao lên nhanh hơn dự kiến. Các nhà khoa học hiện tìm ra lý do, liên quan đến sự hợp nhất đáng kể của hai hệ thống sông gần đó.

Theo ước tính của các nhà nghiên cứu, Everest đã cao thêm khoảng 15-50 mét do sự thay đổi hệ thống sông trong khu vực, xuất phát từ việc sông Kosi hợp nhất với sông Arun cách đây khoảng 89.000 năm. Điều này tương đương với tốc độ nâng cao khoảng 0,2-0,5 mm mỗi năm.

Các nhà khoa học giải thích sự cao lên bất thường của “nóc nhà thế giới” Everest ảnh 1

Ảnh chụp từ trên không núi Everest. Ảnh: Desmond Boylan.

Các nhà khoa học cho biết quá trình địa chất đang diễn ra được gọi là “sự phục hồi đẳng tĩnh”. Hiện tượng này liên quan đến việc các khối đất trên vỏ Trái Đất nâng lên khi trọng lượng bề mặt giảm đi. Lớp Vỏ, lớp ngoài cùng của Trái đất, về cơ bản nổi trên một lớp manti được cấu tạo từ đá nóng chảy bán lỏng.

Với việc hợp nhất của hai con sông, sông Kosi chiếm ưu thế và thay đổi dòng chảy của sông Arun theo thời gian, dẫn đến quá trình xói mòn mạnh mẽ. Hiện tượng này đã cuốn trôi một lượng lớn đá và đất, làm giảm đáng kể trọng lượng của khu vực lân cận đỉnh Everest.

"Sự phục hồi đẳng tĩnh có thể được ví như một vật nổi điều chỉnh vị trí khi trọng lượng bị loại bỏ," Jin-Gen Dai, nhà địa chất học tại Đại học Địa chất Trung Quốc cho biết.

"Khi một vật thể lớn, chẳng hạn như băng hoặc đá bị xói mòn, được loại bỏ khỏi vỏ Trái Đất, phần đất bên dưới từ từ nâng lên để thích ứng, giống như một con thuyền nổi lên trong nước khi hàng hóa được dỡ xuống," Dai nói thêm.

Hẻm núi chính của hệ thống sông đã hợp nhất nằm cách đỉnh Everest khoảng 45 km về phía đông. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng mô hình số để mô phỏng quá trình phát triển của hệ thống sông. Họ ước tính hiện tượng “phục hồi đẳng tĩnh” đóng góp khoảng 10% vào tốc độ nâng hàng năm của đỉnh Everest.

Theo Reuters
Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hồ An Phong.
Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg: Bước ngoặt quan trọng cho ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 21 và 22/11/2024, Bộ VH,TT&DL đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Hội nghị được kỳ vọng trở thành bước đột phá, đặt nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của ngành công nghiệp văn hóa. Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam cũng cử đại diện tham dự hội nghị nhằm học hỏi kinh nghiệm thực tiễn để thúc đẩy công nghiệp văn hóa gắn liền với hợp tác toàn cầu.
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
(Ngày Nay) - Các nhà khoa học quốc tế ngày 20/11 đã công bố bản thiết kế đầu tiên về sự phát triển của hệ xương người, đánh dấu bước tiến quan trọng trong dự án Bản đồ Tế bào con người (Human Cell Atlas), một nỗ lực lớn nhằm tạo ra bản đồ sinh học chi tiết của mọi loại tế bào trong cơ thể người.
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
(Ngày Nay) - Gia Lai hiện có hàng trăm ngôi chùa, trong đó có nhiều chùa đã qua trăm năm lịch sử. Nhưng chỉ duy nhất chùa Tân An (đường Nguyễn Thiếp, phường Tây Sơn, thị xã An Khê) được sự công nhận và ban tặng của hoàng gia nhà Nguyễn, gọi là sắc tứ.
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
(Ngày Nay) - Tối 21/11, tại hồ Nguyên Phi Ỷ Lan (thành phố Bắc Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức Chương trình nghệ thuật dân ca trên thuyền và giao lưu các miền di sản chủ đề "Sắc màu di sản".
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
(Ngày Nay) - Mối quan hệ làng xóm cũng có những nhiêu khê và phức tạp, nếu không khéo thì từ thâm tình lại hóa ra giận ghét, thậm chí là oán thù. Cho nên Đức Phật rất tinh tế khi dạy phải thân kính với bà con.
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
(Ngày Nay) - Khi tôi nghe thấy tin có người nào đó vừa mất đi, tin ấy với tôi như tiếng chuông thức tỉnh. Tiếng chuông đó là một lời nhắc nhở sâu sắc về sự mong manh của kiếp người.
Oai nghi của người tu hành
Oai nghi của người tu hành
(Ngày Nay) - Oai nghi cùng với chánh kiến và tịnh giới là ba yếu tố làm nên đạo hạnh - phẩm chất của tu sĩ Phật giáo, như cố Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Siêu, bậc am tường kinh luật luận đã từng nhấn mạnh.
Tác phẩm có tên “Comedian” của nghệ sĩ người Italy Maurizio Cattelan ra mắt lần đầu năm 2019 tại triển lãm Art Basel ở Miami Beach, đã gây tranh cãi về việc có thể được coi là nghệ thuật hay không. Ảnh: AP
6,2 triệu USD cho quả chuối dán tường
(Ngày Nay) - 6,2 triệu USD là mức giá vừa được trả cho một tác phẩm nghệ thuật gây tranh cãi, một quả chuối tươi dán lên tường bằng băng dính bạc. Tác phẩm được đưa ra trong một cuộc bán đấu giá của Sotheby’s ở New York, Mỹ.