Dự kiến trong cuộc hội nghị thượng đỉnh G7 diễn ra từ 19-21/5 tại Hiroshima (Nhật Bản), tuyên bố chung sẽ được kết hợp với một đề xuất cách 7 nền kinh tế tiên tiến cùng nhau hợp tác để chống lại sự "cưỡng chế kinh tế" từ bất kỳ quốc gia nào.
Tuyên bố chính của G7 được thiết lập để bao gồm "một phần dành riêng cho Trung Quốc" với một danh sách các mối bận tâm bao gồm "sự ép buộc kinh tế và các hành vi khác từ Trung Quốc".
Các nhà phân tích nhận định rằng một tuyên bố an ninh kinh tế riêng biệt sẽ đề cập nhiều hơn đến các công cụ được sử dụng để chống lại các nỗ lực cưỡng chế từ bất kỳ quốc gia nào chịu trách nhiệm, bao gồm cả việc lập kế hoạch và điều phối.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã đặt Trung Quốc làm trọng tâm trong chính sách đối ngoại của mình, nỗ lực giữ cho mối quan hệ căng thẳng và cạnh tranh không chuyển thành một cuộc xung đột công khai, bao gồm cả vấn đề Đài Loan.
Các nước G7, bao gồm Canada, Pháp, Đức, Ý và Vương quốc Anh, có quan hệ kinh tế chặt chẽ với Trung Quốc, nhà xuất khẩu lớn nhất thế giới và là thị trường trọng điểm của nhiều công ty trong số 7 quốc gia.
Tháng trước, Trung Quốc đã gọi một tuyên bố của các ngoại trưởng G7 đề cập đến các chủ đề an ninh kinh tế là "đầy kiêu ngạo, có thành kiến với Trung Quốc" và gửi khiếu nại tới nước chủ nhà G7 năm nay là Nhật Bản.
Dưới thời người tiền nhiệm của ông Biden, cựu Tổng thống Donald Trump, các tuyên bố của G7 thường chỉ đề cập sơ qua về các vấn đề liên quan đến Trung Quốc. Chính quyền Biden đã thúc đẩy các tuyên bố trực tiếp hơn nhắm vào đối thủ tại châu Á.
Tuyên bố chung do tất cả các nhà lãnh đạo G7 đưa ra hàng năm nhằm báo hiệu rằng các cường quốc đang liên kết với nhau trong một loạt vấn đề chính trị và kinh tế.
Các thành viên G7 cũng sẽ đưa ra triển vọng hợp tác hơn nữa với Trung Quốc trong các lĩnh vực như khí hậu.
Các cuộc đàm phán về ngôn từ chính xác được sử dụng trong tuyên bố chung vẫn còn tùy thuộc vào cơ chế ngoại giao và điều chỉnh trước khi chúng được đưa ra trong hội nghị thượng đỉnh.
Thử thách cho liên minh
Hội nghị thượng đỉnh G7 sẽ là một bài kiểm tra xem các thành viên, vốn đều là các quốc gia phát triển, có thể đồng ý đến mức nào về một cách tiếp cận chung đối với Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
Các điều khoản liên quan tới vấn đề Trung Quốc là một chủ đề chính trong các cuộc đàm phán của các nhà lãnh đạo tài chính G7 ở Niigata (Nhật Bản). Cụ thể, các bộ trưởng tài chính đang tập trung thảo luận vào việc giảm "sự phụ thuộc quá mức" của chuỗi cung ứng vào Trung Quốc, bao gồm cả việc hợp tác với các nước có thu nhập trung bình.
Ông Josh Lipsky - Giám đốc Trung tâm Địa kinh tế của Hội đồng Đại Tây Dương, cho biết: “Mỹ muốn đạt được một điều gì đó rõ ràng trên văn bản về thỏa thuận và các quốc gia khác cũng quan tâm, nhưng họ không quan tâm đến việc đưa ra các chi tiết cụ thể trên văn bản về các công cụ quản lý kinh tế khác nhau này”.
Đặc biệt, một số thành viên G7 nghi ngờ về việc ký kết kiểm soát đầu tư ra nước ngoài ở Trung Quốc.
Các chính sách đang được soạn thảo một phần nhằm giúp ngăn chặn quân đội Trung Quốc tiếp cận các công nghệ phương Tây. Chính quyền Tổng thống Biden coi các công cụ của G7 sẽ bổ sung cho những biện pháp kiểm soát xuất khẩu một số chất bán cho Trung Quốc.
“Tất nhiên, mỗi thành viên của G7 ở một mức độ nào đó sẽ vạch ra con đường riêng của họ đối với Trung Quốc, tuy nhiên cũng có một bộ nguyên tắc thống nhất G7 theo cách tiếp cận chung đối với Trung Quốc”, một quan chức Mỹ giấu tên cho biết.
Trong chuyến công du dự cuộc họp tài chính G7 tại Nhật Bản, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen hôm thứ Năm cho biết Trung Quốc rõ ràng đã sử dụng biện pháp cưỡng chế kinh tế với Australia và Litva.
Nhiều khả năng, ông Biden sẽ tham dự hội nghị thượng đỉnh kéo dài hai ngày theo kế hoạch tại Hiroshima, sau đó lên đường tới Papua New Guinea và Australia nhằm củng cố cách tiếp cận của Washington đối với khu vực châu Á-Thái Bình Dương.