Chia sẻ về ca bệnh điển hình rơi vào trạng thái stress do tính cách cầu toàn, hay lo lắng, TS, bác sĩ Dương Minh Tâm - Trưởng Phòng điều trị rối loạn liên quan đến stress, Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai cho biết bệnh nhân là một thanh niên 28 tuổi, làm nghề lái xe, công việc không quá vất vả căng thẳng. Tuy nhiên, do tính cách cẩn thận, hay lo lắng nên khi chuẩn bị cưới vợ, anh này sinh bệnh.
Cần có lối sống, cách tư duy tích cực, khi tiếp nhận một thông tin nên nhìn ở hướng mở, hướng vươn lên chứ không nên nhìn theo khía cạnh tiêu cực.
Bệnh nhân lo lắng quá mức từ chuyện lo cưới tốn kém không đủ tiền, lo chuyện hai người sau cưới có hợp nhau không… Rồi bệnh nhân lại nghĩ xa xôi sẽ có điều không may xảy ra với mình và gia đình; sợ lái xe gặp tai nạn nên không dám ra đường. Đến khi đám cưới xong xuôi được 5 tháng, chàng trai vẫn lo lắng lan man nhiều vấn đề khác.
Nỗi lo lắng kéo dài suốt hơn một năm, chàng trai luôn trong tình trạng ngủ kém, khó vào giấc, đêm dễ giật mình, mệt mỏi, hồi hộp, đánh trống ngực, tim đập nhanh, vã mồ hôi, căng thẳng sợ hãi; cảm giác nghẹn tức cổ, thở hụt hơi, hay phải gắng sức để thở; ăn uống kém hơn; đau căng tức đầu… Bệnh tình khiến sức khoẻ mệt mỏi, chàng trai phải nghỉ làm.
 Bác sĩ Dương Minh Tâm chia sẻ về ca bệnh do tính cách hay lo lắng dẫn đến stress |
Mặc dù đi khám ở nhiều nơi, nhiều chuyên khoa khác nhau nhưng chàng trai vẫn không được tìm ra bệnh. Mãi đến khi không còn biết khám ở đâu, bệnh nhân đã tìm đến Viện Sức khoẻ Tâm thần và được phát hiện mắc chứng rối loạn lo âu lan toả do stress.
Theo bác sĩ Dương Minh Tâm, có hai thể stress, một là stress bệnh lý cấp tính xuất hiện từ một tình huống không thể lường trước hoặc những tình huống quá dữ dội đối với chủ thể (như người thân bị bệnh nặng, bị tấn công, gặp nguy hiểm…); hai là stress bệnh nguyên, phát sinh từ sức ép trong công việc, học tập, thất vọng trong sự nghiệp, mâu thuẫn trong gia đình, xã hội, sự thiệt hại về kinh tế hoặc mất người thân. Tại Việt Nam, theo khảo sát của Bộ Y tế có khoảng 15% dân số mắc các rối loạn liên quan tới stress. Stress có gây bệnh được hay không phụ thuộc rất nhiều vào sự chống đỡ của nhân cách. Nhân cách không chỉ có vai trò trong gây bệnh mà còn ảnh hưởng đến việc hình thành thể bệnh. Một nhân cách vững mạnh, có lý tưởng, tự nguyện chịu đựng stress thì dù stress có mạnh cũng khó gây bệnh. Nếu bị bệnh mà người đó có nhân cách mạnh thì cũng dễ khỏi bệnh. Với người có nhân cách yếu hoặc những người có tính cách chi ly, cầu toàn thì có thể bị bệnh chỉ sau một stress nhẹ và bệnh chậm hồi phục. Những người có cảm xúc không ổn định, lo âu, căng thẳng, né tránh cũng là những nét nhân cách dễ bị tổn thương, bác sĩ Dương Minh Tâm nhấn mạnh.
Hiện nay, các rối loạn liên quan đến stress chiếm tỷ lệ cao trong cộng đồng và ngày một tăng hơn trong xã hội phát triển. Đa số người bệnh không phát hiện và điều trị kịp thời. Người bệnh thường phải mất nhiều thời gian đi khám trước khi đến được với chuyên khoa tâm thần gây nên nhiều gánh nặng cho xã hội và người bệnh. Để phòng bệnh, mỗi người cần có một cơ thể khỏe mạnh vì một cơ thể khoẻ mạnh, một môi trường tích cực sẽ hỗ trợ tốt cho nhân cách. Đồng thời, mỗi người nên tìm cho mình một môn thể thao, một cách vận động phù hợp với cơ thể và rèn luyện đều đặn.
