Được biết, con đập Oroville cao nhất nước Mỹ hiện vẫn đang hoạt động bình thường và không có trục trặc gì về mặt kỹ thuật; duy chỉ có phần hệ thống xả nước khẩn cấp - giúp đảm bảo nguồn nước không bị tràn tới đỉnh đập ở mùa nước cao - đã có dấu hiệu bị mòn từ hôm 13/2.
Sự việc đã làm nảy sinh mối quan ngại rằng nó có thể gây ra tình trạng vỡ đập, gây nguy hiểm tới nhiều cộng đồng người dân sinh sống ở vùng hạ lưu, và các chỉ thị sơ tán đã được chính quyền bang đưa ra tại nhiều thành phố và hạt gần hồ Oroville. Thống đốc bang California Jerry Brown cũng thông báo một mệnh lệnh khẩn cấp toàn bang để hỗ trợ các chính quyền địa phương ban bố tình trạng khẩn cấp và triển khai chiến dịch sơ tán diện rộng.
Trước đó, chính quyền bang đã nhận được thông tin cho hay cổng xả nước khẩn cấp của con đập - được sử dụng kể từ khi cổng xả chính bị thiệt hại gần đây - có một lỗ thủng và đang bị rò rỉ nước. Đáng lẽ sự việc không trở thành khủng hoảng như vậy, nhưng do Cơ quan quản lý nguồn nước của bang California (DWR) đánh giá rằng nước rò rỉ “không quá nhanh như họ nghĩ”, nên chính quyền bang buộc phải ra biện pháp phòng ngừa đặc biệt.
Kế hoạch sửa chữa hiện tại mà bang California đưa ra là sử dụng nhiều trực thăng thả đá vào kẽ hở nằm phía trên phần bị rò rỉ để lấp lỗ hổng. Giới chức DWR dự kiến lượng nước rò rỉ sẽ sớm ngừng lại hoàn toàn.
Sơ tán diện rộng
Trước khi kế hoạch lấp lỗ hổng tại đập Oroville được triển khai, chính quyền nhiều thành phố trong bang California đã ra thông báo với nội dung nghiêm trọng: “Đây không phải một cuộc diễn tập!”, đồng thời thúc giục người dân nhanh chóng sơ tán trước thảm họa có thể ập tới bất cứ lúc nào.
Theo thông báo này, sự rò rỉ nước có thể gây ra “một đợt tràn nước lớn, không thể kiểm soát từ hồ Oroville”, và có thể gây quá tại cho hàng loạt các hệ thống kênh ngòi dưới hạ nguồn.
“Đây là chỉ thị sơ tán khẩn cấp. Hãy lập tức đi sơ tán khỏi các vùng đất thấp của Oroville và các khu vực dưới hạ nguồn” - Một thông báo trên tài khoản Facebook của chính quyền bang California nêu rõ.
“Vài giờ tới sẽ là khoảng thời gian quyết định xem liệu cấu trúc bê-tông của cửa xả khẩn cấp có thể ngăn chặn được dòng nước khổng lồ hay không” - Thông báo của Hạ Butte, California, cho hay.
Trong một nỗ lực để kiểm soát tình hình, DWR đã liên tục xả nước từ các cửa xả chính, lên tới 100.000 mét khối nước/giây nhằm giảm sức ép đối với cửa xả nước khẩn cấp. Thông thường, lượng nước đi qua cửa xả chính chỉ vào khoảng 55.000 mét khối/giây. Cơ quan này cũng hướng dẫn người dân Oroville di chuyển về phía Bắc, tới thành phố Chico.
Theo hãng tin CNN, trong hôm 13/2, hàng loạt các lều tạm đã được chính quyền bang dựng lên tại các vùng đất cao ở Chico và Colusa. Văn phòng Tình trạng Khẩn cấp California cho hay, sẽ xảy ra “thảm họa” nếu như cửa xả lũ không thể chịu được sức ép từ lượng nước khổng lồ của con đập.
Hiện vẫn chưa rõ có bao nhiêu người bị ảnh hưởng từ lệnh sơ tán này, nhưng chỉ tính riêng tại 2 hạt là Yuba và Butte, thuộc hạ nguồn đập Oroville, dân số đã lên tới 300.000.
Người dân sống xung quanh con đập cao nhất nước Mỹ cũng cho hay họ theo dõi rất sát sao thông tin chỉ đạo, và tỏ ra lo lắng khi thấy dấu hiệu nước gia tăng trên các con sông. Tại Oroville, bà Judy Brandt, người sinh sống gần con đập Oroville, cho hay bà đã trông thấy dấu hiệu rất đáng ngại.
“Trước khi trời tối, tôi trông thấy mực nước sông gia tăng. Tôi thấy điều này rất đáng ngại cho thị trấn” - bà Brandt nói.
Đập Oroville quá tải
Nằm ở độ cao 770 ft (khoảng 235 m), Oroville là con đập cao nhất nước Mỹ. Ngoài chức năng kiểm soát lũ, nó còn cung cấp nước uống cho người dân và cấp nước cho nhà máy thủy điện. Con đập này nằm trên hồ Oroville, là nơi quy tụ của nhiều con sông ở khu vực phía Bắc, phía Nam và cả các nhánh phía Tây của sông Feather.
Trong mùa đông vừa qua, khu vực phía Bắc California đã phải tiếp nhận một lượng mưa lớn, khiến cho mực nước ở hồ Oroville gần đến mức quá tải. Điều này đã khiến cho các cửa xả, các hệ thống giúp giảm tải cho con đập, chịu sức ép lớn.
Không chỉ vậy, hồ Oroville còn là nơi tiếp nhận lượng nước khổng lồ từ dãy núi Sierra Nevada ở phía Bắc - nơi có khí hậu ẩm ướt cùng lượng mưa lớn nhất nước Mỹ trong năm nay. Các đài khí tượng Mỹ dự báo rằng lượng mưa sẽ còn tiếp tục tăng trong tuần này.
Theo Đại đoàn kết
