Nhà thơ Giang Nam - tác giả bài thơ 'Quê hương' đã về 'miền mây trắng'

0:00 / 0:00
0:00
(Ngày Nay) - Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều cho biết nhà thơ Giang Nam, tác giả bài thơ "Quê hương" đã qua đời sáng 23/1 (mùng Hai Tết), hưởng thọ 94 tuổi.
Nhà thơ Giang Nam (Ảnh: Người lao động)
Nhà thơ Giang Nam (Ảnh: Người lao động)

Theo thông tin từ Hội Nhà văn Việt Nam, nhà thơ Giang Nam – tác giả bài thơ “Quê hương” đã qua đời vào sáng 23/1, hưởng thọ 94 tuổi. Ông mất tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa do tuổi cao, sức kiệt.

Trong niềm tiếc thương nhà thơ Giang Nam, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều chia sẻ: "Ông là một con người đã chọn Tổ quốc và thơ ca là lẽ sống của đời mình. Và suốt đời ông đã đi trên con đường ấy. Không có bất cứ điều gì, không có thách thức nào có thể thay đổi con đường của ông. Nhà thơ Giang Nam sống hiền như cây, kiên định như cây, mạnh mẽ như cây và nở hoa kết trái như cây trong gió bão. Xin cúi đầu vĩnh biệt ông, nhà thơ của bài thơ ‘Quê hương’ bất diệt."

Nhà thơ Giang Nam tên thật là Nguyễn Sung, sinh năm 1929, trong một gia đình nhà nho bình dân yêu nước ở làng Bình Trị, xã Ninh Bình, huyện Ninh Hòa, Khánh Hòa. Ông tham gia hoạt động cách mạng từ khi còn trẻ, từng giữ các chức vụ: Phó tổng thư ký Hội Văn nghệ Giải phóng miền Nam, Tổng biên tập Báo Văn nghệ, Ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam khóa II, III; Đại biểu Quốc hội và là Ủy viên Uỷ ban Đối ngoại Quốc hội khóa 6 (1976-1981).

Ông sáng tác cả thơ và truyện. Nhà thơ Giang Nam nổi tiếng với các thi phẩm “Tháng Tám ngày mai” (1962), “Quê hương" (1965), “Vầng sáng phía chân trời” (1975), “Hạnh phúc từ nay” (1978), “Lắng nghe thời gian” (2008)...

Ngoài thơ, Giang Nam còn sáng tác văn xuôi, chủ yếu là truyện, truyện ngắn. Một số tác phẩm của ông như: “Vở kịch cô giáo” (tập truyện ngắn-1962); "Người Giồng Tre" (ký và truyện ngắn-1969); “Trên tuyến lửa” (ký-1984); “Rút từ sổ tay chiến tranh” (ký-1987); “Sống và viết ở chiến trường” (hồi ký-2004)… Ông từng sử dụng một số bút danh khác như Châu Giang, Hà Trung, Lê Minh...

Nhà thơ Giang Nam - tác giả bài thơ 'Quê hương' đã về 'miền mây trắng' ảnh 1
Nhà thơ Giang Nam. (Ảnh: Bảo tàng Văn học Việt Nam)

Nhà thơ Giang Nam đã được tặng Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Nguyễn Đình Chiểu (1960-1965) của Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam về thơ (tập thơ “Quê hương”), Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật năm 2001...

“Quê hương” (sáng tác năm 1960) là bài thơ nổi tiếng nhất của nhà thơ Giang Nam. Tác phẩm được đưa vào giảng dạy trong chương trình phổ thông, từng được nhạc sỹ Phạm Trọng Cầu phổ nhạc.

Hay tin nhà thơ Giang Nam đã về miền mây trắng, nhà thơ Trần Quang Khánh chia sẻ: “Thương tiếc ông, một con người với tác phẩm có tính khai sáng – ‘Quê hương.’ Bài thơ vực tuổi trẻ chúng tôi vượt qua bom đạn, đói khát, khích lệ bao người trẻ gắn bó máu thịt với đất nước, quê hương, đau thương mà anh hùng, nhân ái, vị tha.”

Chia sẻ với phóng viên Báo Điện tử VietnamPlus, nhà thơ-họa sỹ Nguyễn Tân Quảng khẳng định “Quê hương” là tác phẩm được nhiều thế hệ người Việt Nam thuộc lòng. Có thể nói, đây là bài thơ hay nhất của nhà thơ Giang Nam.

“Cho đến nay tôi vẫn thuộc bài thơ này. Những câu thơ rất trong sáng, tha thiết, gắn tình yêu lứa đôi với tình yêu quê hương đất nước. Đó cũng chính là yếu tố làm nên sức sống trường tồn cho tác phẩm,” nhà thơ Nguyễn Tân Quảng nhận định.

Bài thơ “Quê hương” của nhà thơ Giang Nam

Thuở còn thơ ngày hai buổi đến trường

yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ:

“Ai bảo chăn trâu là khổ?”

Tôi mơ màng nghe chim hót trên cao

Những ngày trốn học

đuổi bướm cầu ao

Mẹ bắt được

chưa đánh roi nào đã khóc

Có cô bé nhà bên

nhìn tôi cười khúc khích...

***

Cách mạng bùng lên

rồi kháng chiến trường kỳ

Quê tôi đầy bóng giặc

Từ biệt mẹ tôi đi

Cô bé nhà bên (có ai ngờ)

cũng vào du kích

Hôm gặp tôi vẫn cười khúc khích

mắt đen tròn (thương thương quá đi thôi!)

Giữa cuộc hành quân không nói được một lời

Đơn vị đi qua, tôi ngoái đầu nhìn lại

Mưa đầy trời nhưng lòng tôi ấm mãi...

***

Hoà bình tôi trở về đây

với mái trường xưa, bãi mía, luống cày

Lại gặp em

thẹn thùng nép sau cánh cửa

vẫn khúc khích cười khi tôi hỏi nhỏ

Chuyện chồng con (khó nói lắm anh ơi!)

Tôi nắm bàn tay nhỏ nhắn ngậm ngùi

Em vẫn để yên trong tay tôi nóng bỏng

Hôm nay nhận được tin em

không tin được dù đó là sự thật

Giặc bắn em rồi quăng mất xác

chỉ vì em là du kích, em ơi!

Đau xé lòng anh, chết nửa con người!

Xưa yêu quê hương vì có chim có bướm

có những ngày trốn học bị đòn roi

Nay yêu quê hương vì trong từng nắm đất

có một phần xương thịt của em tôi.

Dùng AI để dự đoán chính xác hơn nguồn gốc các khối u
Dùng AI để dự đoán chính xác hơn nguồn gốc các khối u
(Ngày Nay) - Một nhóm các nhà khoa học Trung Quốc đã thiết kế một công cụ sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) dự đoán nguồn gốc của các khối u khó xác định với độ chính xác ngang bằng hoặc thậm chí vượt qua khả năng phán đoán của các nhà bệnh lý học.
Lên Tinder để tìm việc
Lên Tinder để tìm việc
(Ngày Nay) - Đối mặt với tỷ lệ thất nghiệp cao và sự cạnh tranh khốc liệt, một bộ phận giới trẻ tại Trung Quốc đang sử dụng Tinder và các ứng dụng hẹn hò khác như một công cụ tìm kiếm cơ hội việc làm.
Những điều cần biết về Met Gala 2024
Những điều cần biết về Met Gala 2024
(Ngày Nay) - Trong vòng ba tuần nữa, các nhà thiết kế cùng những "nàng thơ" thời trang, giới mộ điệu và người có tầm ảnh hưởng nhất thế giới sẽ quy tụ tại Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan ở Thành phố New York cho đêm hội thời trang có quy mô lớn bậc nhất: Met Gala.
Tạo hành lang pháp lý cho ứng dụng trợ lý ảo phát triển
Tạo hành lang pháp lý cho ứng dụng trợ lý ảo phát triển
(Ngày Nay) - Theo ông Nguyễn Phú Tiến, Phó Cục trưởng Cục Chuyển đổi số Quốc gia (Bộ Thông tin và Truyền thông), tiến trình nghiên cứu quy định pháp lý liên quan đến trợ lý ảo nói riêng và các ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) nói chung tại Việt Nam đã và đang tiến hành tích cực.
Khai quật, khảo cổ học hệ thống nền móng điện Cần Chánh trong Đại Nội Huế.
Thừa Thiên-Huế: Sẵn sàng khởi công phục dựng Điện Cần Chánh
(Ngày Nay) - Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế Hoàng Việt Trung cho biết, dự án Tu bổ, phục hồi và tôn tạo di tích Điện Cần Chánh đang được trình Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thẩm định. Sau khi hoàn thành các thủ tục, dự kiến dự án sẽ được khởi công trong quý IV năm 2024.
Ban tổ chức tặng sách cho các thư viện công cộng, thư viện trường học, tủ sách tư nhân có phục vụ cộng đồng; các trại giam, trại tạm giam trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên - Huế.
Ngày Sách Việt Nam: Khơi dậy khát vọng cống hiến của tuổi trẻ
(Ngày Nay) - Ngày 19/4, tại Thư viện Tổng hợp tỉnh Thừa Thiên - Huế, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh phối hợp với Đại học Huế, Sở Giáo dục và Đào tạo, Viện Nghiên cứu phát triển tỉnh tổ chức khai mạc Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam; giới thiệu 2 ấn phẩm mới của Tủ sách Huế và phát động cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc năm 2024.