Nhà thơ Giang Nam - tác giả bài thơ 'Quê hương' đã về 'miền mây trắng'

0:00 / 0:00
0:00
(Ngày Nay) - Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều cho biết nhà thơ Giang Nam, tác giả bài thơ "Quê hương" đã qua đời sáng 23/1 (mùng Hai Tết), hưởng thọ 94 tuổi.
Nhà thơ Giang Nam (Ảnh: Người lao động)
Nhà thơ Giang Nam (Ảnh: Người lao động)

Theo thông tin từ Hội Nhà văn Việt Nam, nhà thơ Giang Nam – tác giả bài thơ “Quê hương” đã qua đời vào sáng 23/1, hưởng thọ 94 tuổi. Ông mất tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa do tuổi cao, sức kiệt.

Trong niềm tiếc thương nhà thơ Giang Nam, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều chia sẻ: "Ông là một con người đã chọn Tổ quốc và thơ ca là lẽ sống của đời mình. Và suốt đời ông đã đi trên con đường ấy. Không có bất cứ điều gì, không có thách thức nào có thể thay đổi con đường của ông. Nhà thơ Giang Nam sống hiền như cây, kiên định như cây, mạnh mẽ như cây và nở hoa kết trái như cây trong gió bão. Xin cúi đầu vĩnh biệt ông, nhà thơ của bài thơ ‘Quê hương’ bất diệt."

Nhà thơ Giang Nam tên thật là Nguyễn Sung, sinh năm 1929, trong một gia đình nhà nho bình dân yêu nước ở làng Bình Trị, xã Ninh Bình, huyện Ninh Hòa, Khánh Hòa. Ông tham gia hoạt động cách mạng từ khi còn trẻ, từng giữ các chức vụ: Phó tổng thư ký Hội Văn nghệ Giải phóng miền Nam, Tổng biên tập Báo Văn nghệ, Ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam khóa II, III; Đại biểu Quốc hội và là Ủy viên Uỷ ban Đối ngoại Quốc hội khóa 6 (1976-1981).

Ông sáng tác cả thơ và truyện. Nhà thơ Giang Nam nổi tiếng với các thi phẩm “Tháng Tám ngày mai” (1962), “Quê hương" (1965), “Vầng sáng phía chân trời” (1975), “Hạnh phúc từ nay” (1978), “Lắng nghe thời gian” (2008)...

Ngoài thơ, Giang Nam còn sáng tác văn xuôi, chủ yếu là truyện, truyện ngắn. Một số tác phẩm của ông như: “Vở kịch cô giáo” (tập truyện ngắn-1962); "Người Giồng Tre" (ký và truyện ngắn-1969); “Trên tuyến lửa” (ký-1984); “Rút từ sổ tay chiến tranh” (ký-1987); “Sống và viết ở chiến trường” (hồi ký-2004)… Ông từng sử dụng một số bút danh khác như Châu Giang, Hà Trung, Lê Minh...

Nhà thơ Giang Nam - tác giả bài thơ 'Quê hương' đã về 'miền mây trắng' ảnh 1
Nhà thơ Giang Nam. (Ảnh: Bảo tàng Văn học Việt Nam)

Nhà thơ Giang Nam đã được tặng Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Nguyễn Đình Chiểu (1960-1965) của Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam về thơ (tập thơ “Quê hương”), Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật năm 2001...

“Quê hương” (sáng tác năm 1960) là bài thơ nổi tiếng nhất của nhà thơ Giang Nam. Tác phẩm được đưa vào giảng dạy trong chương trình phổ thông, từng được nhạc sỹ Phạm Trọng Cầu phổ nhạc.

Hay tin nhà thơ Giang Nam đã về miền mây trắng, nhà thơ Trần Quang Khánh chia sẻ: “Thương tiếc ông, một con người với tác phẩm có tính khai sáng – ‘Quê hương.’ Bài thơ vực tuổi trẻ chúng tôi vượt qua bom đạn, đói khát, khích lệ bao người trẻ gắn bó máu thịt với đất nước, quê hương, đau thương mà anh hùng, nhân ái, vị tha.”

Chia sẻ với phóng viên Báo Điện tử VietnamPlus, nhà thơ-họa sỹ Nguyễn Tân Quảng khẳng định “Quê hương” là tác phẩm được nhiều thế hệ người Việt Nam thuộc lòng. Có thể nói, đây là bài thơ hay nhất của nhà thơ Giang Nam.

“Cho đến nay tôi vẫn thuộc bài thơ này. Những câu thơ rất trong sáng, tha thiết, gắn tình yêu lứa đôi với tình yêu quê hương đất nước. Đó cũng chính là yếu tố làm nên sức sống trường tồn cho tác phẩm,” nhà thơ Nguyễn Tân Quảng nhận định.

Bài thơ “Quê hương” của nhà thơ Giang Nam

Thuở còn thơ ngày hai buổi đến trường

yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ:

“Ai bảo chăn trâu là khổ?”

Tôi mơ màng nghe chim hót trên cao

Những ngày trốn học

đuổi bướm cầu ao

Mẹ bắt được

chưa đánh roi nào đã khóc

Có cô bé nhà bên

nhìn tôi cười khúc khích...

***

Cách mạng bùng lên

rồi kháng chiến trường kỳ

Quê tôi đầy bóng giặc

Từ biệt mẹ tôi đi

Cô bé nhà bên (có ai ngờ)

cũng vào du kích

Hôm gặp tôi vẫn cười khúc khích

mắt đen tròn (thương thương quá đi thôi!)

Giữa cuộc hành quân không nói được một lời

Đơn vị đi qua, tôi ngoái đầu nhìn lại

Mưa đầy trời nhưng lòng tôi ấm mãi...

***

Hoà bình tôi trở về đây

với mái trường xưa, bãi mía, luống cày

Lại gặp em

thẹn thùng nép sau cánh cửa

vẫn khúc khích cười khi tôi hỏi nhỏ

Chuyện chồng con (khó nói lắm anh ơi!)

Tôi nắm bàn tay nhỏ nhắn ngậm ngùi

Em vẫn để yên trong tay tôi nóng bỏng

Hôm nay nhận được tin em

không tin được dù đó là sự thật

Giặc bắn em rồi quăng mất xác

chỉ vì em là du kích, em ơi!

Đau xé lòng anh, chết nửa con người!

Xưa yêu quê hương vì có chim có bướm

có những ngày trốn học bị đòn roi

Nay yêu quê hương vì trong từng nắm đất

có một phần xương thịt của em tôi.

Từ mai, nắng nóng kết thúc ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ
Từ mai, nắng nóng kết thúc ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ
(Ngày Nay) - Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, từ chiều tối 24 đến 25/3, Bắc Bộ chuyển mưa rào và dông rải rác. Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh. Từ ngày 25/3, nắng nóng kết thúc ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, ở Trung Trung Bộ nắng nóng giảm dần.
Phi hành gia Sultan Alneyadi trong một buổi phỏng vấn với Trạm Vũ trụ Quốc tế hôm 7/3. Ảnh: CNN
Phi hành gia Hồi giáo thực hành lễ Ramadan ngoài vũ trụ
(Ngày Nay) - Lễ Ramadan, thường diễn ra tháng thứ 9 theo lịch Hồi giáo, vốn được biết đến là thời gian ăn chay, hoài niệm và suy tư của những người theo đạo Hồi. Với các phi hành gia trên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS), họ vẫn có thể thực hành tín ngưỡng của mình theo một cách riêng.
Tội phạm buôn người lợi dụng 'lỗ hổng' của TikTok
Tội phạm buôn người lợi dụng 'lỗ hổng' của TikTok
(Ngày Nay) - Lợi dụng ứng dụng chia sẻ video ngắn TikTok, nhiều tội phạm thành thạo công nghệ đang tìm cách mời chào đưa người di cư vượt biên trái phép để tìm đến "miền đất hứa". Điều này đang ngày càng gây khó khăn cho các cơ quan chức năng Mỹ và Mexico trong cuộc chiến chống nạn di cư bất hợp pháp trong khu vực.
Bốn dấu hiệu tiết lộ trẻ hút thuốc lá điện tử
Bốn dấu hiệu tiết lộ trẻ hút thuốc lá điện tử
(Ngày Nay) - Mặc dù thuốc lá điện tử được coi như một công cụ hữu ích giúp nhiều người từ bỏ thói quen hút thuốc lá truyền thống, nhưng ngày càng có nhiều trẻ em sử dụng thuốc lá điện tử mà không có sự kiểm soát từ người lớn.
Ninh Bình: Nhiều trẻ em nhập viện do mắc cúm
Ninh Bình: Nhiều trẻ em nhập viện do mắc cúm
(Ngày Nay) -  Theo báo cáo của các cơ sở y tế tỉnh Ninh Bình, từ đầu tháng 3 đến nay, tình trạng trẻ em nhập viện gia tăng khá cao với các triệu chứng như sốt cao, ho nhiều, uống thuốc không hạ sốt, chảy dịch mũi nhiều, mệt mỏi, ăn uống kém, có một số trẻ xuất hiện cơn giật khi sốt cao…