Đây là kết luận của Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi tại cuộc làm việc chuyên đề về nhà ở xã hội vừa được ban hành.
Để thực hiện mục tiêu trên, lãnh đạo TP Hồ Chí Minh giao Giám đốc Sở Xây dựng chủ trì mời các chủ đầu tư trao đổi về các nội dung liên quan đến đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, xác định danh mục dự án cụ thể và cam kết của các chủ đầu tư trong việc tập trung triển khai các dự án đảm bảo kế hoạch, báo cáo tham mưu UBND thành phố xem xét việc cập nhật, bổ sung dự án vào Kế hoạch phát triển nhà ở TP Hồ Chí Minh giai đoạn 2021 - 2025 theo đúng quy định.
Sở Quy hoạch Kiến trúc phối hợp Sở Xây dựng khẩn trương thực hiện chỉ đạo của UBND Thành phố về rà soát quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 đối với danh mục 88 dự án nhà ở xã hội để tham mưu UBND thành phố nội dung quy hoạch tổng thể và toàn diện về nhà ở xã hội xác định những vị trí cụ thể theo từng khu vực phát triển đô thị để cập nhật vào Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung thành phố làm cơ sở triển khai thực hiện theo đúng quy định.
Bên cạnh các dự án nhà ở xã hội đang triển khai thực hiện, Chủ tịch UBND Thành phố Phan Văn Mãi giao Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với các sở ngành căn cứ Nghị quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù của TP Hồ Chí Minh và các quy định pháp luật có liên quan để nghiên cứu, tham mưu đề xuất thực hiện xây dựng nhà ở xã hội cho đối tượng có thu nhập trung bình (công chức, viên chức, lực lượng vũ trang…), đối tượng văn nghệ sỹ, vận động viên thể dục thể thao đạt thành tích cao và cơ chế chính sách tạo điều kiện cho doanh nghiệp Nhà nước tham gia thực hiện đầu tư xây dựng nhà ở xã hội cho các đối tượng nêu trên theo quy định.
Về thủ tục đầu tư, Sở Xây dựng khẩn trương thực hiện chỉ đạo của UBND thành phố về việc rà soát, hoàn thiện Quy trình thủ tục thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên địa bàn TP Hồ Chí Minh do UBND Thành phố ban hành. Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với Sở Xây dựng làm việc với Quỹ phát triển nhà ở Thành phố để nghiên cứu xây dựng Đề án tái cấu trúc lại hoạt động của Quỹ phát triển nhà ở Thành phố theo quy định nhằm tăng cường năng lực và đảm bảo hoạt động hiệu quả trong lĩnh vực phát triển nhà ở trên địa bàn Thành phố.
Liên quan đến tháo gỡ khó khăn về thủ tục đầu tư dự án nhà ở xã hội, vừa qua, Hiệp hội Bất động sản Tp.Hồ Chí Minh cũng đã kiến nghị các cơ quan chức năng cần cần tập trung tháo gỡ vướng mắc về mặt thủ tục, cũng như bổ sung hoặc tăng thêm chính sách ưu đãi đối với chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội, mở rộng đối tượng được mua nhà ở xã hội.
Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh, vướng mắc về thủ tục là một trong những nguyên nhân dẫn đến kết quả phát triển nhà ở xã hội giai đoạn 2016 - 2020 của cả nước chỉ đạt khoảng 41% kế hoạch; trong đó, TP Hồ Chí Minh tuy đạt 75% kế hoạch nhưng số lượng thực tế chỉ có 15.000 căn nhà ở xã hội, chưa đáp ứng nhu cầu nhà ở xã hội rất lớn của thành phố.
Trong giai đoạn 2021 - 2023, TP Hồ Chí Minh chỉ hoàn thành, đưa vào sử dụng 2 dự án nhà ở xã hội với 623 căn hộ (chuyển tiếp từ giai đoạn 2016 - 2020) và đã khởi công 7 dự án nhà ở xã hội với 4.996 căn hộ nhưng do bị "vướng pháp lý" nên gần như chưa thể triển khai thi công.
Để thu hút doanh nghiệp đầu tư nhà ở xã hội, Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh đề nghị bổ sung hoặc tăng thêm chính sách ưu đãi đối với chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội để khuyến khích và thu hút nhiều nhà đầu tư tham gia thực hiện các dự án nhà ở xã hội. Chẳng hạn, xem xét tăng thêm lợi nhuận định mức đối với chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội lên mức 15% (thay vì chỉ 10% hiện nay) đối với trường hợp doanh nghiệp tự tạo lập quỹ đất, tự thương lượng "mua lại" quyền sử dụng đất của các cá nhân, hộ gia đình để thực hiện dự án nhà ở xã hội.
Đồng thời, theo ông Lê Hoàng Châu, các cơ quan chức năng nghiên cứu, cho phép chủ đầu tư được thế chấp bằng chính dự án nhà ở xã hội đó, chí ít là đối với trường hợp chủ đầu tư đã tự thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất, bởi lẽ hiện nay, các chủ đầu tư phải thế chấp bằng tài sản khác mới được vay vốn tín dụng để thực hiện dự án nhà ở xã hội.
