Tình trạng căng thẳng quân sự gia tăng ở nhiều khu vực trên thế giới đã khiến các nước tăng mạnh chi phí quốc phòng trong năm vừa qua.
So với năm 2014, tổng số tiền các nước chi cho quân sự trong năm 2015 đã tăng 1% lên tới con số khổng lồ 1,67 nghìn tỷ USD.
Các khu vực tăng mạnh chi phí quốc phòng chủ yếu là châu Á và Đông Âu và Trung Đông. Các nước phương Tây vẫn duy trì được cắt giảm chi tiêu quân sự như các năm trước.
Chi phí quân sự ở châu Á và châu Đại Dương tăng 5,4%, ước tính lên đến 438 tỉ USD, trong đó Trung Quốc chiếm 49%.
Ngân sách quốc phòng của Trung Quốc tăng 7,4% trong năm qua lên 215 tỷ USD. Trung Quốc trở thành quốc gia có mức chi tiêu quân sự cao thứ hai trên thế giới.
Chi tiêu quân sự của Washington trong năm 2015 là 596 tỷ USD, giảm 2,4% so với năm 2014 và giảm nhẹ so với mức chi trong những năm gần đây nhưng Mỹ vẫn là quốc gia có chi phí quốc phòng số một toàn cầu.
Trong giai đoạn 10 năm (2006-2015) trong khi ngân sách quân sự của Hoa Kỳ giảm 4% thì chi tiêu quân sự của Trung Quốc lại bùng nổ, tăng tới 132%. Các nước như Ả Rập Xê Út và Nga cũng tăng lần lượt từ 97% và 91%.
Các thống kê này được Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI) công bố ngày 4/4. Trong báo cáo của SIPRI cũng cho rằng giá dầu cao đã góp phần làm tăng chi tiêu quân sự ở nhiều nước trong thập kỷ qua.
Ngoài ra tình hình Nga ở Syria, tổ chức nhà nước Hồi giáo tự xưng IS và khối Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương NATO cũng là những yếu tố gia tăng mạnh chi phí quân sự.
Theo SIPRI, các bất ổn trong khu vực châu Á do tham vọng bành trướng Trung Quốc trên biển cũng như mối đe dọa hạt nhân của Bắc Triều Tiên khiến chi tiêu quân sự tại các nước Indonesia, Philippines, Nhật Bản tăng lên.
Cùng với đó chi tiêu quân sự ở Bắc Mỹ và Tây Âu và Trung Âu đã giảm kể từ năm 2009, phần lớn là kết quả của cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu, cũng như việc Mỹ và đồng minh rút quân khỏi Afghanistan và Iraq.
Ả Rập Xê Út với 87,2 tỷ USD, vượt qua Nga trở thành quốc gia thứ ba trong danh sách các nước mạnh tay chi cho quân sự. Trong khi đó, chi tiêu quân sự của Nga xếp ở mức thứ 4 với 66,4 tỷ USD.
Nếu trong năm 2014, Pháp là quốc gia thứ 4 có mức chi tiêu quân sự cao nhất thế giới, thì tới năm 2015 quốc gia này đã tụt xuống vị trí thứ 7, xếp sau Anh và Ấn Độ.
Chi tiêu quân sự của Iraq đã tăng 536 % từ khoảng giữa 2006 và 2015 - mức tăng lớn nhất so với bất cứ quốc gia nào thời điểm đó.
SIPRI cho rằng nếu chỉ dùng 10% ngân sách quốc phòng toàn cầu, chúng ta có thể xóa được nạn đói trên toàn thế giới.
Nếu mỗi 10 USD dành cho chi tiêu quốc phòng toàn cầu bỏ ra 1 USD trong đó, chỉ cần 15 năm số tiền này có thể giúp được cho toàn bộ người nghèo trên Trái đất.
Vũ Minh