Khi chính quyền Vũ Hán nới lỏng các hạn chế đi lại vào ngày 8/4, chấm dứt 76 ngày phong tỏa toàn thành phố, người dân và các doanh nghiệp địa phương đều hiểu rằng quá trình mở cửa trở lại sẽ hết sức chậm chạp và tốn nhiều công sức.
Bất chấp việc dỡ bỏ hầu hết các quy định hạn chế đi lại, nhiều cửa hàng vẫn trong tình trạng đóng cửa, người dân nếu có ra ngoài đường thì sẽ vẫn đeo khẩu trang và cố ý né tránh tiếp xúc với người lạ.
Điều này rất khác với các tuyên bố chính thức từ chính quyền. Trong một cuộc họp báo vào ngày 8/4, ông Luo Ping - quan chức kiểm soát dịch bệnh ở Vũ Hán, nói rằng một số khu vực của thành phố đã 100% trở lại như ban đầu.
Trong một cuộc họp của chính quyền Vũ Hán vào ngày 25/4, các quan chức đã hứa hẹn một "chiến thắng kép" giữa việc kiểm soát dịch bệnh và tăng trưởng kinh tế.
Nhưng ngay cả truyền thông và chuyên gia kinh tế Trung Quốc cũng cho rằng kế hoạch đưa hoạt động sản xuất của thành phố trở lại vào cuối tháng 4 có thể là "quá lạc quan".
"Trong ngắn hạn, tất nhiên, sẽ có một sự phục hồi," Larry Hu, nhà kinh tế tại ngân hàng đầu tư Macquarie Capital Limited, nhận định. "Hoạt động sản xuất sẽ phục hồi đầu tiên và sau đó là tiêu thụ, bởi vì nhiều người vẫn không muốn ra ngoài. Nhưng đặt trong viễn cảnh 3 năm sau đại dịch, COVID-19 sẽ vẫn ảnh hưởng đến sự tăng trưởng dài hạn của Vũ Hán”.
Công cuộc tái khởi động đầy khó khăn
Vũ Hán là một đô thị với dân số hơn 11 triệu người, thủ phủ của tỉnh Hồ Bắc và được xem là thành phố hạng hai của Trung Quốc. Đây cũng là trung tâm sản xuất công nghiệp và điểm trung chuyển hàng hóa cho cả nước.
Khi lệnh phong tỏa được dỡ bỏ, chính quyền địa phương muốn nối lại hoạt động kinh doanh càng sớm càng tốt, bởi chính quyền trung ương đã gia tăng áp lực lên các địa phương để tái khởi động bộ máy kinh tế.
Bất chấp những kỳ vọng đầy tích cực, nền kinh tế của Hồ Bắc nói chung và Vũ Hán nói riêng có thể mất nhiều thời gian để phục hồi sau khi bị ngăn cách với cả thế giới.
Shaun Roache, chuyên gia kinh tế Châu Á Thái Bình Dương tại công ty tài chính S & P Global, nói rằng bài học của Vũ Hán cho phần còn lại của thế giới đó là các quyết định nhanh chóng, dứt khoát và có thể gây tổn thương cho nền kinh tế, nhưng có thể dẫn đến việc mở cửa trở lại nhanh hơn.
"Phong tỏa có tác động không tương xứng đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Các công ty này có ít quyền truy cập các khoản vay để giúp họ phục hồi và cũng có thể gặp khó để tái khởi động kinh doanh”, ông Roache nói.
Chỉ số GDP của Vũ Hán đã giảm gần 40% so với cùng kỳ trong quý đầu tiên của năm 2020, theo Tân Hoa Xã, với doanh số bán lẻ giảm hơn 15% chỉ trong tháng 3.
Chính quyền tuyên bố sẽ cho phép các doanh nghiệp thuê mặt bằng của nhà nước được miễn phí trong 3 tháng, nhưng còn đối với doanh nghiệp thuê mặt bằng tư nhân, gánh nặng chi phí và thiếu nguồn thu khiến họ rơi vào cảnh phá sả.
"Tôi đã mở cửa trong hai ngày. Không có khách hàng nào đến ăn, trong khi các đơn hàng online cũng chỉ đếm trên đầu ngón tay. Chi phí mặt bằng vượt quá doanh thu mỗi ngày, vì vậy tôi buộc phải đóng cửa”, một chủ nhà hàng trả lời từ Global Times.
Nỗi sợ làn sóng dịch bệnh mới
Một số chủ doanh nghiệp nhỏ đã bày tỏ mối lo ngại của họ rằng bất kỳ trợ giúp nào của chính phủ đã là quá muộn để cứu các cơ sở kinh doanh của họ. Các phòng tập thể dục và rạp chiếu phim vẫn chưa được phép mở cửa trở lại tại Vũ Hán.
Trong khi đó, hầu hết các cửa hàng mở cửa trở lại đã thay đổi mô hình kinh doanh của họ. Các chuỗi ăn uống lớn như Starbucks, McDonald, Burger King, KFC và Pizza Hut đã áp dụng quy định không cho khách bước vào bên trong cửa hàng mà chỉ được đặt đồ từ bên ngoài.
Chuyên gia Roache cho biết trong khi lĩnh vực sản xuất có thể phục hồi nhanh chóng sau đại dịch, nhưng ngành dịch vụ sẽ còn rất nhiều khó khăn để quay trở lại 100%. "Điều này rất quan trọng vì các ngành dịch vụ vốn tạo ra công ăn việc làm cho hầu hết người lao động trên cả nước", ông nói.
Điều tồi tệ hơn, đó là nỗi lo sợ “bóng ma” dịch bệnh vẫn có thể quay trở lại và khiến nhiều người không dám ở ngoài đường quá lâu.
Vào cuối tuần qua, Ủy ban Y tế Vũ Hán đã ghi nhận thêm 19 trường hợp nhiễm COVID-19 không có triệu chứng cụ thể, làm dấy lên lo ngại về một đợt bùng phát thứ hai.
Có thể người dân Vũ Hán và phần còn lại của thế giới sẽ còn một chặng đường dài để đi trước khi chúng ta có thể quay trở lại cuộc sống bình thường.