Độc đáo nghi thức "Múa tắc xình" của người Sán Chay

Múa tắc xình là một hoạt động tín ngưỡng truyền thống nhằm tạ ơn trời đất, thần linh đã cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, bản làng no ấm và cầu mong sự che chở trong mùa vụ tiếp theo.
Độc đáo nghi thức "Múa tắc xình" của người Sán Chay

Múa tắc xình hay còn gọi là múa cầu mùa, là một điệu múa tập thể của người Sán Chay diễn ra trong lễ hội cầu mùa mỗi dịp xuân về. Điệu múa này phổ biến ở các xã như Tức Tranh, Yên Lạc, Phú Đô... thuộc huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên. Sở dĩ múa tắc xình được gọi là điệu múa tập thể bởi cả người diễn, người xem và nhạc công đều cùng tham gia nhảy múa trong một vòng tròn, không hạn chế về số lượng. Đồng thời, người múa cũng có thể là một nhạc công.

Độc đáo nghi thức "Múa tắc xình" của người Sán Chay - anh 1

Múa tắc xình là một điệu múa của người Sán Chay

Để chuẩn bị múa tắc xình, người Sán Chay thường đào sâu xuống đất khoảng 60 cm, đáy rộng khoảng 50-60 cm, phía trên rộng 20 cm. Tiếp theo, họ lấy vỏ cây gỗ treo bịt lên trên miệng hố, lấy dây rừng căng dài trên mặt đất, rồi dùng một nhánh cây nhỏ chống dây cho thật căng miệng trống. Sau đó, người nhạc công gõ vào dây là đã tạo ra được những âm thanh rất đặc trưng, lúc trầm, lúc bổng, lúc khoan lúc nhặt giữ nhịp cho điệu nhảy.
Độc đáo nghi thức "Múa tắc xình" của người Sán Chay - anh 2

Công đoạn chuẩn bị cho điệu múa tắc xình

Múa Tắc xình có chín điệu cơ bản gồm: Thăm đường, lập làng, bắt quyết, mài dao, phát nương dọn rẫy, tra mố, hái lượm, mừng mùa vụ và chim câu. Ngày 16/10/2014, “Múa Tắc xình của người Sán Chay” đã chính thức được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia theo quyết định số 2684/QĐ-BVHTTD của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch. Trước đó, năm 2013, trong Liên hoan Dân ca - Dân vũ Việt Nam, vũ điệu "Múa Tắc xình" của huyện Phú Lương đã giành giải A toàn quốc.

Độc đáo nghi thức "Múa tắc xình" của người Sán Chay - anh 3

Múa tắc xình được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia

Bên cạnh việc thể hiện ước nguyện của con người, cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, muôn loài sinh sôi, cầu cho bản làng bình yên, hạnh phúc, múa tắc xình còn thể hiện đạo lý nhớ ơn tổ tiên, mối quan hệ thế hệ trước và thế hệ sau, thắp lên niềm tin, khát vọng chinh phục thiên nhiên của người dân lao động.

Độc đáo nghi thức "Múa tắc xình" của người Sán Chay - anh 4

Dụng cụ tạo âm thanh trong múa tắc xình

Độc đáo nghi thức "Múa tắc xình" của người Sán Chay - anh 5

Múa tắc xình thể hiện ước nguyện của con người

Độc đáo nghi thức "Múa tắc xình" của người Sán Chay - anh 6

Xôi ngũ sắc, loại xôi truyền thống được sử dụng để cúng trong lễ cầu mùa của người Sán Chí ở Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên

Độc đáo nghi thức "Múa tắc xình" của người Sán Chay - anh 7

Người Sán Chay làm bánh chim câu, bánh sừng bò, trong lễ cầu mùa

Độc đáo nghi thức "Múa tắc xình" của người Sán Chay - anh 8

Các thiếu nữ đội lễ lên đình thổ công trong ngày lễ cầu mùa

Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hồ An Phong.
Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg: Bước ngoặt quan trọng cho ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 21 và 22/11/2024, Bộ VH,TT&DL đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Hội nghị được kỳ vọng trở thành bước đột phá, đặt nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của ngành công nghiệp văn hóa. Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam cũng cử đại diện tham dự hội nghị nhằm học hỏi kinh nghiệm thực tiễn để thúc đẩy công nghiệp văn hóa gắn liền với hợp tác toàn cầu.
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
(Ngày Nay) - Các nhà khoa học quốc tế ngày 20/11 đã công bố bản thiết kế đầu tiên về sự phát triển của hệ xương người, đánh dấu bước tiến quan trọng trong dự án Bản đồ Tế bào con người (Human Cell Atlas), một nỗ lực lớn nhằm tạo ra bản đồ sinh học chi tiết của mọi loại tế bào trong cơ thể người.
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
(Ngày Nay) - Gia Lai hiện có hàng trăm ngôi chùa, trong đó có nhiều chùa đã qua trăm năm lịch sử. Nhưng chỉ duy nhất chùa Tân An (đường Nguyễn Thiếp, phường Tây Sơn, thị xã An Khê) được sự công nhận và ban tặng của hoàng gia nhà Nguyễn, gọi là sắc tứ.
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
(Ngày Nay) - Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký ban hành các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2025 của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, gồm: An Giang, Đồng Tháp, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, TP Hồ Chí Minh, Phú Thọ, Sơn La, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Trà Vinh, Vĩnh Phúc, giai đoạn 2023 – 2025.
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
(Ngày Nay) - Tối 21/11, tại hồ Nguyên Phi Ỷ Lan (thành phố Bắc Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức Chương trình nghệ thuật dân ca trên thuyền và giao lưu các miền di sản chủ đề "Sắc màu di sản".
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
(Ngày Nay) - Mối quan hệ làng xóm cũng có những nhiêu khê và phức tạp, nếu không khéo thì từ thâm tình lại hóa ra giận ghét, thậm chí là oán thù. Cho nên Đức Phật rất tinh tế khi dạy phải thân kính với bà con.
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
(Ngày Nay) - Khi tôi nghe thấy tin có người nào đó vừa mất đi, tin ấy với tôi như tiếng chuông thức tỉnh. Tiếng chuông đó là một lời nhắc nhở sâu sắc về sự mong manh của kiếp người.
Oai nghi của người tu hành
Oai nghi của người tu hành
(Ngày Nay) - Oai nghi cùng với chánh kiến và tịnh giới là ba yếu tố làm nên đạo hạnh - phẩm chất của tu sĩ Phật giáo, như cố Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Siêu, bậc am tường kinh luật luận đã từng nhấn mạnh.
Tác phẩm có tên “Comedian” của nghệ sĩ người Italy Maurizio Cattelan ra mắt lần đầu năm 2019 tại triển lãm Art Basel ở Miami Beach, đã gây tranh cãi về việc có thể được coi là nghệ thuật hay không. Ảnh: AP
6,2 triệu USD cho quả chuối dán tường
(Ngày Nay) - 6,2 triệu USD là mức giá vừa được trả cho một tác phẩm nghệ thuật gây tranh cãi, một quả chuối tươi dán lên tường bằng băng dính bạc. Tác phẩm được đưa ra trong một cuộc bán đấu giá của Sotheby’s ở New York, Mỹ.