Ngày 27/2 hằng năm đi vào lịch sử Việt Nam khi trở thành ngày cả xã hội tri ân, tôn vinh sự cống hiến to lớn và bày tỏ lòng biết ơn đội ngũ thầy thuốc nước nhà.
Trải qua 70 năm hình thành và phát triển, đội ngũ thầy thuốc Việt Nam đã không ngừng cống hiến, từ những năm tháng chiến tranh khốc liệt đến thời kỳ hội nhập, phát triển.
Họ không chỉ là những người chữa bệnh mà còn là những chiến sỹ kiên cường trên mặt trận y tế, hết lòng vì nhân dân, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và đưa nền y học nước nhà vươn tầm quốc tế.
Kiên cường trên tuyến đầu, viết nên trang sử y đức
Trong những cuộc kháng chiến bảo vệ Tổ quốc, bên cạnh những người lính cầm súng chiến đấu, các y, bác sĩ cũng đóng một vai trò quan trọng không thể thay thế.
Họ không chỉ giành giật sự sống cho thương binh giữa bom đạn ác liệt mà còn giữ vững hậu phương sức khỏe, góp phần to lớn vào chiến thắng của dân tộc. Dù không trực tiếp cầm súng, nhưng tinh thần dũng cảm, lòng tận tụy và sự hy sinh thầm lặng của họ đã để lại những dấu ấn sâu sắc trong lịch sử kháng chiến nước nhà.
Không ít người hy sinh hoặc để lại một phần cơ thể nơi chiến trường, mang trong mình những căn bệnh quái ác do chất độc hóa học của chiến tranh. Nhiều chiến sỹ áo trắng hiện vẫn còn nằm lại nơi chiến trường.
Trong các cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc, các y, bác sỹ luôn có mặt ở những nơi khốc liệt nhất để chăm sóc, cứu chữa bộ đội. Trong điều kiện thiếu đủ bề (thuốc khan hiếm, trang thiết bị y tế sơ sài), họ vẫn kiên cường thực hiện những ca phẫu thuật ngay trên chiến hào, dưới tán rừng Trường Sơn hay trong lòng địa đạo.
Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954 là một minh chứng rõ nét cho tinh thần quả cảm, vượt gian khó ấy. Dưới những cơn mưa bom bão đạn của địch, các bác sĩ quân y vẫn ngày đêm cứu chữa hàng nghìn thương binh, đảm bảo tối đa khả năng sống sót của chiến sĩ, góp phần làm nên chiến thắng “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu.”
Trong kháng chiến chống Mỹ, trên tuyến đường Trường Sơn huyền thoại, các bệnh viện dã chiến phải liên tục di dời để tránh sự đánh phá của không quân Mỹ, nhưng chưa bao giờ công tác cứu chữa bị gián đoạn.
Trong hoàn cảnh thiếu thốn, có khi phải dùng dao lam thay dao mổ, đèn dầu thay đèn phẫu thuật, những chiến sĩ áo trắng đã giữ lại sự sống cho hàng vạn chiến sĩ, tiếp thêm sức mạnh cho cuộc kháng chiến trường kỳ.
Các bác sỹ còn nỗ lực nghiên cứu, bào chế thuốc ngay trong điều kiện thiếu thốn, giúp giảm thiểu đáng kể thương vong do bệnh tật.
Nhiều bác sỹ tài năng như Đặng Văn Ngữ, Tôn Thất Tùng đã có những đóng góp quan trọng, đặt nền móng vững chắc cho nền y học Việt Nam sau này.
Đã có biết bao y, bác sỹ ngã xuống ngay trên đường hành quân, trong các bệnh viện dã chiến bị đánh bom hay khi đang nỗ lực giành giật sự sống cho thương binh giữa bom đạn của kẻ thù.
Một trong những tấm gương tiêu biểu là bác sỹ Đặng Thùy Trâm, người đã dành trọn tuổi trẻ để chăm sóc thương binh tại chiến trường Quảng Ngãi trong những năm kháng chiến chống Mỹ.
Cuốn nhật ký của bác sỹ Đặng Thùy Trâm được viết giữa những tháng ngày gian khổ ấy, đã trở thành biểu tượng cho lòng tận tụy của những người thầy thuốc nơi chiến trường.
Tuy chiến tranh khốc liệt, nhưng tinh thần nhân đạo và y đức của các y, bác sỹ vẫn luôn tỏa sáng. Họ không chỉ cứu chữa thương binh ta mà còn sẵn sàng giúp đỡ cả tù binh bị thương, thể hiện tinh thần cao đẹp của người Việt Nam.
Trong chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975, nhiều bác sỹ quân y đã cứu chữa không chỉ bộ đội ta mà cả tù binh bị thương trong các trận đánh. Những nghĩa cử ấy đã góp phần lan tỏa giá trị nhân văn của cách mạng Việt Nam, khẳng định một chân lý: dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, tinh thần “Lương y như từ mẫu” vẫn luôn là kim chỉ nam của những người làm nghề y.
Như vậy, có thể khẳng định rằng các y, bác sỹ trong thời chiến không chỉ là những người chữa bệnh, mà còn là những chiến sĩ quả cảm trên mặt trận đặc biệt - mặt trận y tế. Những vết khâu, những viên thuốc, những ca phẫu thuật trong điều kiện khắc nghiệt đã góp phần làm nên những chiến thắng vẻ vang của dân tộc.
Và trên hết, họ đã chiến đấu không chỉ bằng chuyên môn mà còn bằng lòng yêu nước, sự hy sinh và tinh thần kiên cường bất khuất. Những cống hiến ấy mãi mãi được ghi nhớ như một phần không thể tách rời trong lịch sử đấu tranh bảo vệ Tổ quốc của dân tộc Việt Nam.
Hết lòng vì người bệnh, nâng tầm y học Việt Nam
Sau những năm tháng chiến tranh gian lao mà anh dũng, đất nước bước vào thời kỳ hòa bình và phát triển, vai trò của đội ngũ y, bác sỹ không chỉ giới hạn trong việc khám chữa bệnh, cứu sống bệnh nhân, mà còn trải dài trên nhiều phương diện như phòng chống dịch bệnh, nghiên cứu khoa học và nâng cao sức khỏe cộng đồng.
Trong số đó, nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của các y, bác sỹ là chăm sóc sức khỏe nhân dân, góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh.
Trong các bệnh viện, phòng khám, các y, bác sỹ ngày đêm tận tụy với từng ca bệnh, từ những trường hợp cấp cứu nguy kịch đến những bệnh nhân mắc bệnh mãn tính cần theo dõi lâu dài.
Nhiều bác sỹ không chỉ làm việc ở tuyến trung ương với những trang thiết bị hiện đại, mà còn sẵn sàng đến vùng sâu, vùng xa, nơi điều kiện y tế còn nhiều khó khăn, để mang lại cơ hội chữa bệnh cho những người yếu thế. Với những nỗ lực ấy, nền y tế Việt Nam đã có những bước tiến vượt bậc, nhiều kỹ thuật y khoa tiên tiến đã được ứng dụng, giúp bệnh nhân được tiếp cận với dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng cao ngay trong nước.
Không chỉ tập trung vào công tác điều trị, đội ngũ y, bác sỹ còn đóng vai trò quan trọng trong việc phòng chống dịch bệnh và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Lịch sử đã chứng kiến nhiều đợt bùng phát dịch bệnh nguy hiểm, từ SARS, cúm A/H1N1 đến đại dịch COVID-19 và trong mọi tình huống, những "chiến sỹ áo trắng" luôn là lực lượng tiên phong.
Họ có mặt tại những điểm nóng, trực tiếp tham gia điều trị bệnh nhân, truy vết, khoanh vùng dịch tễ, góp phần kiểm soát dịch bệnh thành công. Ngay cả khi dịch bệnh không bùng phát, công tác dự phòng vẫn luôn được đặt lên hàng đầu.
Các chiến dịch tiêm chủng mở rộng, tuyên truyền nâng cao nhận thức về vệ sinh an toàn thực phẩm, phòng ngừa bệnh truyền nhiễm đều mang dấu ấn của đội ngũ y tế, giúp cộng đồng có ý thức hơn trong việc bảo vệ sức khỏe.
Song song với công tác khám chữa bệnh và phòng dịch, các y, bác sỹ còn góp phần quan trọng vào sự phát triển của nền y học nước nhà thông qua nghiên cứu khoa học.
Những thành tựu y học không chỉ giúp nâng cao chất lượng điều trị mà còn khẳng định vị thế Việt Nam trên bản đồ y tế thế giới. Nhiều công trình nghiên cứu về ghép tạng, phẫu thuật nội soi, ứng dụng tế bào gốc trong điều trị ung thư đã được thực hiện thành công.
Đặc biệt, Việt Nam cũng là một trong những quốc gia sản xuất vaccine hiệu quả, giúp chủ động trong công tác phòng chống dịch bệnh và đảm bảo an ninh y tế quốc gia.
Những nỗ lực không ngừng ấy không chỉ mang lại hy vọng sống cho hàng triệu bệnh nhân mà còn giúp y học Việt Nam ngày càng tiệm cận với trình độ quốc tế.
Bên cạnh những đóng góp về chuyên môn, các y, bác sỹ còn thể hiện tinh thần trách nhiệm xã hội cao cả thông qua những hoạt động thiện nguyện.
Ở những vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, nơi điều kiện sống còn nhiều khó khăn, hình ảnh những đoàn bác sỹ tình nguyện mang thuốc, trang thiết bị y tế đến giúp đỡ người dân đã trở nên quen thuộc.
Những chương trình khám bệnh miễn phí, hỗ trợ phẫu thuật cho trẻ em mắc bệnh tim bẩm sinh, hay các hoạt động chăm sóc sức khỏe cộng đồng đều là minh chứng cho tinh thần “lương y như từ mẫu.”
Không chỉ là những người chữa bệnh, họ còn là những người mang đến niềm tin và hy vọng cho biết bao số phận kém may mắn.
Có thể thấy, trong mọi giai đoạn lịch sử, các y, bác sỹ vẫn luôn gắn bó với sứ mệnh thiêng liêng là bảo vệ sức khỏe con người. Nếu trước đây, họ phải chiến đấu để giành giật sự sống giữa bom đạn, thì ngày nay, họ vẫn tiếp tục đối mặt với những thách thức không kém phần cam go để bảo vệ và nâng cao sức khỏe cộng đồng.
Sự cống hiến ấy không chỉ thể hiện ở từng ca cấp cứu, từng công trình nghiên cứu mà còn là tấm lòng nhân ái, tinh thần tận tụy với nghề.
Họ chính là những người hùng thầm lặng, góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững của đất nước, làm rạng danh ngành y Việt Nam.
