Ung thư, HIV có thể phòng bằng vắc xin trong thập kỷ tới?

(Ngày Nay) - Các nhà khoa học vẫn đang nỗ lực tìm ra vắc xin để phòng các căn bệnh nguy hiểm như lậu, HIV, ung thư, Zika, Ebola...
Nhiều vắc xin đang được nghiên cứu để góp phần phòng chống bệnh tật cho con người. Ảnh: Natural News
Nhiều vắc xin đang được nghiên cứu để góp phần phòng chống bệnh tật cho con người. Ảnh: Natural News

Các nhà nghiên cứu vẫn đang nỗ lực để tìm ra các loại vắc xin ngăn ngừa bệnh tật, nhưng để được chấp thuận sử dụng trên người cần chứng minh được độ an toàn và có hiệu quả phòng ngừa. Quá trình này có thể kéo dài nhiều năm hoặc hàng thập kỷ.

Lậu

Bệnh lậu lây truyền qua đường tình dục, thường được điều trị bằng kháng sinh. Tuy nhiên, trong vài năm trở lại đây, một số trường hợp không điều trị được bằng kháng sinh, do tình trạng kháng kháng sinh. Các nhà nghiên cứu ở New Zealand đã phát hiện vi khuẩn gây viêm màng não và vi khuẩn gây bệnh lậu có mối liên hệ chặt chẽ. Loại vắc xin MeNZB được dùng để phòng bệnh viêm màng não B được dùng từ 2004-2006, nay không còn được sử dụng. Tuy nhiên, đây có thể là cơ hội để các nhà khoa học nghiên cứu để phát triển vắc xin này thành một loại vắc xin phòng bệnh lậu.

Ung thư

Một vài loại vắc xin giúp ngăn ngừa một số loại ung thư nhất định. Vắc xin chống virus HPV ở người có thể ngừa 6 chủng khác nhau, vắc xin phòng viêm gan B có tác dụng ngăn ngừa ung thư gan. Năm 2010, phương pháp điều trị bằng vắc xin đã được áp dụng với bệnh nhân mắc ung thư tuyến tiền liệt. Theo đó, hệ miễn dịch của bệnh nhân được lập trình lại với một protein đặc biệt giúp các tế bào miễn dịch tấn công vào khối u ác tính. Các loại vắc xin khác đang được nghiên cứu với cách tiếp cận cá nhân hóa, giúp xác định đột biến ở từng người và kích hoạt hệ thống miễn dịch chống lại một số căn bệnh ung thư

Sốt rét

Triệu chứng của sốt rét là ớn lạnh, sốt, buồn nôn. Khi xảy ra biến chứng, người mắc có thể bị suy thận. Tổ chức Y tế Thế giới cho biết hiện nay không có một loại vắc xin phòng sốt rét nào được được sử dụng rộng rãi. Từ năm 2018, ba quốc gia sẽ tham gia thử nghiệm vắc xin phòng sốt rét. Trong những năm qua, nhờ nỗ lực diệt muỗi của cơ quan y tế và người dân, số người tử vong do căn bệnh này đã giảm xuống.

Ebola

Trong một cuộc thử nghiệm với 6.000 người, vắc xin phòng Ebola của công ty dược Merck cho thấy có hiệu quả 100%. Loại vắc xin này có thể tạm thời  ngăn chặn các đợt bùng phát như giữa năm 2014 và 2016. Tuy nhiên, nó vẫn chưa được chính thức sử dụng. Các nhà nghiên khoa học vẫn đang nghiên cứu để tìm ra giải pháp lâu dài nhằm ngăn chặn Ebola. Trong một thử nghiệm ở giai đoạn đầu với 75 tình nguyện viên khỏe mạnh, kết quả cho thấy vắc xin phòng Ebola đã đáp ứng miễn dịch trong một năm. Một cuộc thử nghiệm với quy mô lớn hơn sẽ phải chứng minh được liệu vắc xin có tác dụng phòng ngừa Ebola lâu dài hay không.

HIV

Trong vài thập kỷ qua, nhiều nghiên cứu được thực hiện để tìm ra vắc xin phòng ngừa virus HIV, nhưng đều thất bại. Tháng 7/2017, công ty Johnson and Johnson tuyên bố đang trong giai đoạn đầu của quá trình thử nghiệm vắc xin HIV-1 ở người, kết quả cho thấy có thể tạo phản ứng miễn dịch và được "dung nạp tốt". Tuy nhiên, vẫn còn một chặng đường dài trước khi vắc xin phòng HIV được sử dụng rộng rãi. Bởi, vắc xin này phải chứng minh được hiệu quả trong ngăn ngừa HIV.

Norovirus

Norovirus là loại virus gây ngộ độc thực phẩm. Người bị nhiễm virus này có thể bị đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy và nôn. Norovirus ảnh hưởng đến 21 triệu người Mỹ mỗi năm. Nhiều cách để ngăn ngừa Norovirus, nhưng vẫn chưa có vắc xin để ngừa được loại virus này.

Công ty Vaxart đang phát triển một loại vắc xin có thể ngăn ngừa Norovirus. Tháng 2/2017, công ty này thông báo đã thành công trong thử nghiệm vắc xin này ở người. Vắc xin này được chứng minh an toàn và có khả năng thúc đẩy phản ứng miễn dịch. Trong giai đoạn thử nghiệm tiếp theo, vắc xin này phải chứng minh được tác dụng ngăn ngừa Norovirus, trước khi được chấp thuận sử dụng trên người.

Cúm

Hầu hết vắc xin chỉ cần tiêm một lần hoặc vài lần trong đời. Tuy nhiên, virus gây bệnh cúm thường xuyên có đột biến và thay đổi liên tục. Các nhà nghiên cứu tại công ty Sanofi đang bào chế một loại vắc xin phòng cúm phổ quát. Thay vì tiêm mỗi năm một lần, vắc xin này có thể giúp cơ thể chống lại virus cúm trong vài năm. Hiện, vắc xin cúm đang được sử dụng có thể ngăn ngừa 3-4 chủng sau khi tiêm. Loại vắc xin mới của Sanofi có thể giúp bảo vệ tốt hơn, chúng có thể chống chọi với bất kỳ đột biến nào của virus cúm. Tuy nhiên, ý tưởng này vẫn ở giai đoạn tiền lâm sàng.

Nghiện ma túy

Các nhà khoa học ở Mỹ đã nghiên cứu ra 2 loại vắc xin có tác dụng chống nghiện ma túy, nhưng đều chưa được thử nghiệm trên người. "Vắc xin này sẽ tiêu hủy ma túy được đưa vào cơ thể, trước khi nó tác động lên não và khiến người nghiện hưng phấn", Roger Crystal, công ty Opiant - nơi phát triển một trong hai loại vắc xin, cho hay. Ngoài ra, hai loại vắc xin này giúp người nghiện cải thiện, hồi phục sức khỏe.

Zika

Sau khi cả thế giới nhận thấy virus Zika có thể gây đại dịch toàn cầu vào năm 2016, các nhà khoa học đã bắt đầu tìm kiếm một loại vắc xin ngăn ngừa virus này. Sau đó, các nhà nghiên cứu đã bắt đầu thử nghiệm trên người một loại vắc xin để kiểm tra hiệu quả phòng bệnh. Tháng 3/2017, quá trình thử nghiệm giai đoạn 2 được thực hiện với 2.490 người. Dự kiến quá trình thử nghiệm này sẽ kết thúc vào năm 2019.

Theo Zing
Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hồ An Phong.
Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg: Bước ngoặt quan trọng cho ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 21 và 22/11/2024, Bộ VH,TT&DL đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Hội nghị được kỳ vọng trở thành bước đột phá, đặt nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của ngành công nghiệp văn hóa. Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam cũng cử đại diện tham dự hội nghị nhằm học hỏi kinh nghiệm thực tiễn để thúc đẩy công nghiệp văn hóa gắn liền với hợp tác toàn cầu.
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
(Ngày Nay) - Các nhà khoa học quốc tế ngày 20/11 đã công bố bản thiết kế đầu tiên về sự phát triển của hệ xương người, đánh dấu bước tiến quan trọng trong dự án Bản đồ Tế bào con người (Human Cell Atlas), một nỗ lực lớn nhằm tạo ra bản đồ sinh học chi tiết của mọi loại tế bào trong cơ thể người.
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
(Ngày Nay) - Gia Lai hiện có hàng trăm ngôi chùa, trong đó có nhiều chùa đã qua trăm năm lịch sử. Nhưng chỉ duy nhất chùa Tân An (đường Nguyễn Thiếp, phường Tây Sơn, thị xã An Khê) được sự công nhận và ban tặng của hoàng gia nhà Nguyễn, gọi là sắc tứ.
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
(Ngày Nay) - Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký ban hành các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2025 của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, gồm: An Giang, Đồng Tháp, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, TP Hồ Chí Minh, Phú Thọ, Sơn La, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Trà Vinh, Vĩnh Phúc, giai đoạn 2023 – 2025.
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
(Ngày Nay) - Tối 21/11, tại hồ Nguyên Phi Ỷ Lan (thành phố Bắc Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức Chương trình nghệ thuật dân ca trên thuyền và giao lưu các miền di sản chủ đề "Sắc màu di sản".
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
(Ngày Nay) - Mối quan hệ làng xóm cũng có những nhiêu khê và phức tạp, nếu không khéo thì từ thâm tình lại hóa ra giận ghét, thậm chí là oán thù. Cho nên Đức Phật rất tinh tế khi dạy phải thân kính với bà con.
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
(Ngày Nay) - Khi tôi nghe thấy tin có người nào đó vừa mất đi, tin ấy với tôi như tiếng chuông thức tỉnh. Tiếng chuông đó là một lời nhắc nhở sâu sắc về sự mong manh của kiếp người.
Oai nghi của người tu hành
Oai nghi của người tu hành
(Ngày Nay) - Oai nghi cùng với chánh kiến và tịnh giới là ba yếu tố làm nên đạo hạnh - phẩm chất của tu sĩ Phật giáo, như cố Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Siêu, bậc am tường kinh luật luận đã từng nhấn mạnh.
Tác phẩm có tên “Comedian” của nghệ sĩ người Italy Maurizio Cattelan ra mắt lần đầu năm 2019 tại triển lãm Art Basel ở Miami Beach, đã gây tranh cãi về việc có thể được coi là nghệ thuật hay không. Ảnh: AP
6,2 triệu USD cho quả chuối dán tường
(Ngày Nay) - 6,2 triệu USD là mức giá vừa được trả cho một tác phẩm nghệ thuật gây tranh cãi, một quả chuối tươi dán lên tường bằng băng dính bạc. Tác phẩm được đưa ra trong một cuộc bán đấu giá của Sotheby’s ở New York, Mỹ.