Những tập đoàn này không chỉ sở hữu các kênh truyền hình, đài phát thanh, tờ báo… mà còn điều hành các công ty sản xuất phim, nhà xuất bản sách, và nền tảng truyền phát trực tuyến, sàn thương mại điện tử…
“Những gã khổng lồ truyền thông” - công trình quan trọng nhất về các đế chế truyền thông toàn cầu
Truyền thông hiện đại đã trở thành một lực lượng mạnh mẽ trong việc định hình và ảnh hưởng đến văn hóa toàn cầu. Nhờ vào sự phát triển vượt bậc của công nghệ thông tin và internet, thông tin và hình ảnh từ khắp nơi trên thế giới có thể dễ dàng tiếp cận với mọi người chỉ trong vài giây.
Truyền thông không chỉ giới thiệu các nền văn hóa khác nhau đến với công chúng mà còn thúc đẩy sự trao đổi và hòa trộn văn hóa. Các hiện tượng văn hóa như âm nhạc, phim ảnh, thời trang, và phong cách sống từ các quốc gia khác nhau đã nhanh chóng lan tỏa và được đón nhận rộng rãi. Điều này tạo ra một nền văn hóa toàn cầu đa dạng nhưng cũng đặt ra thách thức về việc duy trì bản sắc văn hóa địa phương. Sự ảnh hưởng của truyền thông đến văn hóa toàn cầu là minh chứng rõ ràng cho sức mạnh của kết nối và sự phát triển không ngừng của công nghệ trong kỷ nguyên số.
Dự án nghiên cứu dài hơi "Global Media Giants" (tên tiếng Việt: "Những gã khổng lồ truyền thông qua góc nhìn kinh tế chính trị") là một công trình quan trọng được thực hiện bởi nhóm các học giả nghiên cứu khoa học truyền thông từ nhiều quốc gia. Dự án này nhằm phân tích và đánh giá sự ảnh hưởng của các tập đoàn truyền thông toàn cầu qua lăng kính kinh tế chính trị, giúp hiểu rõ hơn về cơ cấu, hoạt động và tác động của họ lên nền kinh tế và văn hóa toàn cầu.
Nhà xuất bản Routledge đã lần lượt công bố các kết quả nghiên cứu qua nhiều tập sách, mang đến cái nhìn sâu sắc và toàn diện về chủ đề này. Mới đây, 10 cuốn sách đầu tiên thuộc dự án đã được Book Hunter tổ chức dịch và ấn hành, mở ra cơ hội tiếp cận kiến thức quan trọng này cho độc giả Việt Nam. Bộ sách “Những gã khổng lồ truyền thông” không chỉ cung cấp thông tin học thuật giá trị mà còn là nguồn tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà nghiên cứu, sinh viên và những người quan tâm đến lĩnh vực truyền thông và kinh tế chính trị. Việc xuất bản và phổ biến các công trình nghiên cứu này tại Việt Nam đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao hiểu biết và nhận thức về sức mạnh và tầm ảnh hưởng của các tập đoàn truyền thông trên thế giới.
Mỗi cuốn sách trong bộ "Những gã khổng lồ truyền thông" đi sâu phân tích cách thức hoạt động của các tập đoàn truyền thông lớn trên toàn cầu, cả ở cấp độ khu vực và quốc gia. Bộ sách này bao gồm phân tích về ba tập đoàn Trung Quốc là Tencent, Baidu, và Alibaba, những gã khổng lồ công nghệ không chỉ thống trị thị trường nội địa mà còn mở rộng ảnh hưởng ra toàn cầu thông qua việc sử dụng công nghệ và dữ liệu để tạo ra hệ sinh thái dịch vụ đa dạng, từ mạng xã hội, thương mại điện tử đến dịch vụ tài chính.
Cuốn sách về Nintendo của Nhật Bản tập trung vào sự phát triển và chiến lược của công ty này trong lĩnh vực giải trí và công nghệ, từ các hệ máy chơi game nổi tiếng đến sự lan tỏa văn hóa qua các sản phẩm game đình đám. Trong khi đó, Alphabet và Amazon, hai tập đoàn của Mỹ, được phân tích về cách họ thay đổi cách thức kinh doanh và tiêu dùng toàn cầu thông qua công nghệ, dữ liệu lớn, và trí tuệ nhân tạo.
Ba tập đoàn châu Âu là Bertelsmann (Đức), Vivendi (Pháp), và Grupo Prisa (Tây Ban Nha) có ảnh hưởng mạnh mẽ trong các lĩnh vực xuất bản, truyền thông và giải trí, với chiến lược phát triển và mở rộng chi tiết trong và ngoài khu vực châu u.
Cuối cùng, cuốn sách về Grupo Clarín của Argentina xem xét vai trò của tập đoàn này trong thị trường truyền thông Nam Mỹ, từ báo chí, truyền hình đến truyền thông kỹ thuật số, và tác động của họ lên chính trị và xã hội tại Argentina. Việc phân tích này không chỉ làm rõ cách thức các tập đoàn vận hành mà còn cung cấp cái nhìn sâu sắc về sự tác động của họ đến nền kinh tế và văn hóa toàn cầu. Bộ sách là một nguồn tài liệu quý giá cho những ai muốn hiểu rõ hơn về sự phát triển và ảnh hưởng của các tập đoàn truyền thông lớn trên thế giới.
Định hình văn hóa toàn cầu
Thông qua bộ sách, ta có thể thấy rõ những phương thức thương mại, giao tiếp, học tập, vui chơi giải trí, và tiếp nhận thông tin, nói tóm lại là các định chế văn hóa toàn cầu, bị ảnh hưởng sâu sắc tới mức nào. Các tập đoàn truyền thông lớn như Tencent, Baidu, và Alibaba của Trung Quốc đã thay đổi cách con người mua sắm và sử dụng dịch vụ trực tuyến, tạo ra một hệ sinh thái kỹ thuật số toàn diện ảnh hưởng đến thói quen hàng ngày của hàng tỷ người. Nintendo của Nhật Bản không chỉ đưa ra những công nghệ chơi game tiên tiến mà còn lan tỏa các giá trị văn hóa và phong cách sống Nhật Bản ra khắp thế giới.
Ở Mỹ, Alphabet và Amazon đã cách mạng hóa cách con người tìm kiếm thông tin và mua sắm, sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn để cá nhân hóa trải nghiệm người dùng, đồng thời định hình lại toàn bộ ngành công nghiệp bán lẻ và dịch vụ trực tuyến. Các tập đoàn châu u như Bertelsmann, Vivendi, và Grupo Prisa đã đóng góp to lớn vào việc phát triển và phổ biến nội dung truyền thông, giải trí và giáo dục, không chỉ trong khu vực mà còn trên phạm vi toàn cầu.
Bertelsmann của Đức là một trong những tập đoàn truyền thông lớn nhất thế giới với hoạt động đa dạng trong các lĩnh vực như xuất bản, truyền hình, âm nhạc và dịch vụ kinh doanh, sở hữu nhiều thương hiệu nổi tiếng mà quan trọng nhất phải kể đến nhà xuất bản Penguin Random House.
Vivendi của Pháp là một tập đoàn đa quốc gia hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực âm nhạc, truyền hình, phim ảnh, và trò chơi điện tử. Vivendi sở hữu Universal Music Group, một trong những công ty âm nhạc lớn nhất thế giới, và Canal+, một mạng lưới truyền hình quốc tế. Vivendi đóng vai trò quan trọng trong việc định hình ngành công nghiệp giải trí toàn cầu, không chỉ thông qua sản xuất và phân phối âm nhạc mà còn qua việc đầu tư vào các nội dung truyền hình và điện ảnh chất lượng cao, tạo ra những sản phẩm văn hóa có sức ảnh hưởng lớn.
Grupo Prisa, tập đoàn truyền thông hàng đầu của Tây Ban Nha, nổi bật trong các lĩnh vực báo chí, radio, và truyền hình. Prisa sở hữu El País, một trong những tờ báo quan trọng nhất trong thế giới nói tiếng Tây Ban Nha, và Cadena SER, mạng lưới radio lớn nhất Tây Ban Nha. Grupo Prisa không chỉ có ảnh hưởng mạnh mẽ ở Tây Ban Nha mà còn lan rộng ra khắp châu Mỹ Latin, nơi họ cung cấp thông tin, tin tức và giải trí cho hàng triệu người.
Tại Nam Mỹ, Grupo Clarín của Argentina có ảnh hưởng mạnh mẽ đến truyền thông và chính trị, định hình nhận thức và thông tin của công chúng. Sự phân tích chi tiết trong bộ sách này cho thấy rõ cách các tập đoàn truyền thông toàn cầu không chỉ thay đổi cách thức con người tương tác và tiêu thụ nội dung mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến các giá trị và định chế văn hóa trên toàn thế giới. Qua đó, bộ sách trở thành một tài liệu quý báu, giúp người đọc hiểu rõ hơn về sự phát triển và tác động của các tập đoàn truyền thông lớn đối với văn hóa toàn cầu.
Dự án "Những gã khổng lồ truyền thông" đã nhận được sự đánh giá cao từ các chuyên gia quốc tế trong lĩnh vực truyền thông. Sử gia nghiên cứu thông tin truyền thông Dan Schiller từ Đại học Illinois gọi đây là "công trình tiên phong trong khảo sát quyền lực tư bản đối với truyền thông toàn cầu." Schiller nhấn mạnh rằng dự án này mang lại một cái nhìn sâu sắc và chi tiết về cách các tập đoàn tư bản chi phối và điều khiển các hệ thống truyền thông trên toàn thế giới.
Giáo sư Peter Golding, chuyên ngành Xã hội học tại Đại học Northumbria, cũng ca ngợi dự án là một "phân tích toàn diện và sâu sắc về sự thống trị ngày càng tăng của các tập đoàn tư nhân đối với văn hóa, thông tin và truyền thông." Golding cho rằng bộ sách không chỉ cung cấp thông tin chi tiết về hoạt động của các tập đoàn lớn như Bertelsmann, Vivendi, và Grupo Prisa mà còn mở rộng sự hiểu biết về tác động của họ đối với cấu trúc xã hội và văn hóa toàn cầu.
Những đánh giá này từ các học giả hàng đầu khẳng định tầm quan trọng và giá trị của dự án. Bộ sách không chỉ là một tài liệu học thuật quý giá mà còn là công cụ hữu ích để hiểu rõ hơn về cơ cấu quyền lực trong lĩnh vực truyền thông, và cách mà các tập đoàn lớn định hình, kiểm soát thông tin và văn hóa toàn cầu. Việc phân tích này không chỉ làm rõ sự vận hành của các tập đoàn mà còn cung cấp cái nhìn sâu sắc về sự tác động của họ đến nền kinh tế và văn hóa thế giới. Các công trình nghiên cứu mới thuộc dự án đang được các học giả triển khai, Book Hunter chia sẻ rằng đơn vị sách này mong muốn có đủ lực để theo đuổi toàn bộ dự án.
