Người tình Hoa Bắc và mối tình đầu đầy nước mắt
Duras tên thật là Marguerite Donnadieu (1914- 1996), năm 1943 bà đổi thành Marguerite Duras theo tên một làng vùng Lot-et-Garonne, nơi có ngôi nhà của cha mẹ bà. Sinh tại Gia Định, Việt Nam, cha là một giáo sư toán và mẹ là một cô giáo tiểu học, hiệu trưởng của trường École De jeunes filles tức trường Tiểu học Trưng Vương ngày nay ở thị xã Sa Đéc.
M.Duras trong tà áo dài truyền thống |
Tuổi thơ và thời niên thiếu ở Việt Nam, đã gợi nên nhiều cảm hứng và in đậm trong những tác phẩm của bà. Năm 18 tuổi Duras trở về Pháp. Trong suốt cuộc đời bà đã viết 51 cuốn tiểu thuyết, thực hiện 15 bộ phim và hàng chục vở kịch khác nhau. Điều đó đã đưa bà trở thành một trong những nhà văn quan trọng nhất thế kỉ 20 của nước Pháp. Như những trang văn đẹp một cách khôn tả trong cuốn L’Amant ( Người tình), một tiểu thuyết mang đậm tính tự truyện của bà, cuộc đời Duras là cuộc đời của những mối tình si bất tận.
|
Tác phẩm nổi tiếng của nhà văn M.Duras |
"Mười lăm tuổi rưỡi, đang lúc qua sông..." chuỗi kí ức ăm ắp kỉ niệm về mối tình đầu tiên được khơi nguồn như thế, say đắm, ám ảnh, thấm đẫm nhục cảm. Mối tình tha thiết ấy được kể với bối cảnh Việt Nam những năm ba mươi, từ giải miệt vườn Sa Đéc mênh mông mà nghèo khó cho đến vùng Chợ Lớn - Gia Định đô hội, phồn hoa, từ ngôi nhà đẹp đến mê hồn của Người tình Hoa Bắc ở Vĩnh Long hoang sơ đến căn hộ kiểu Pháp giữa Chợ Lớn sầm uất. Và dòng sông Mekong cuồn cuộn chảy mê mải, rười rượi những đam mê cháy bỏng giữa cô gái nhỏ hiện thân của Duras và Người tình Hoa Bắc. Mặc dù phải chia tay người đàn ông Trung Hoa hơn gấp đôi tuổi mình ngay khi vừa tròn 18 tuổi để trở về mẫu quốc nhưng thiên tình sử đầy đau thương và nhục cảm ấy đã là một phần máu thịt của Duras, làm nên một nhà văn bất tử với những mối tình si làm ngây ngất lòng người.
Mối tình vừa sợ hãi vừa bi thương vừa u mê vừa chói sáng ấy còn ám ảnh nhà văn cho đến tận những năm tháng cuối cùng của cuộc đời. Sau này khi đã thành danh trở thành một trong những tiểu thuyết gia xuất sắc nhất thế kỉ 20 của nước Pháp khi nghe tin người tình xa xăm từ thủa thiếu thời tưởng đã khuất lấp nghìn trùng qua đời tất cả những kỉ niệm, những xúc cảm ấy vẫn ùa về nguyên sơ khao khát trong bà. Và bà lại tiếp tục cầm bút để làm nên kiệt tác L’Amant de la Chine du Nord (Người tình Hoa Bắc) vào năm 1991.
Trong những dòng đầu tiên của cuốn sách Duras viết: “Tôi được biết anh ấy qua đời từ nhiều năm nay. Đó là vào tháng 5 năm 90, như vậy là cách đây một năm. Tôi chưa bao giờ từng nghĩ đến sự ra đi của anh ấy. Người ta còn nói với tôi rằng anh được an táng ở Sa Đéc, rằng ngôi nhà màu xanh vẫn luôn ở chỗ đó, nơi gia đình và con cái anh cư ngụ. Rằng anh được người ta yêu mến ở Sa Đéc vì lòng tốt, vì tính giản dị của anh và cũng bởi vì anh trở nên rất mộ đạo vào lúc cuối đời. Tôi từ bỏ công việc đang làm. Tôi viết câu chuyện giữa người tình Hoa Bắc và đứa trẻ : cô bé vẫn chưa có mặt trong cuốn truyện Người tình, họ không có đủ thời gian. Tôi viết cuốn truyện này trong niềm hạnh phúc điên dại. Tôi đắm mình trong cuốn tiểu thuyết một năm, giam mình trong năm đó cùng với tình yêu giữa người đàn ông Trung Hoa và cô bé. Tôi không đi xa hơn chuyến khởi hành của con tàu, nghĩa là chuyến ra đi của cô bé. Tôi đã không hình dung ra được người đàn ông Trung Hoa lại có thể ra đi, sự ra đi của thân thể, của làn da, của đôi bàn tay anh. Trong suốt một năm, tôi đã thấy lại cái độ tuổi khi tôi đi qua dòng MeKong trên chuyến phà từ Vĩnh Long”.
Nguyên mẫu Người tình Hoa Bắc tên thật là Huỳnh Thủy Lê (1894 – 1990), con trai út đại địa chủ Huỳnh Cẩm Thuận những năm đầu thế kỉ XX ở Sa Đéc. Hiện nay ngôi nhà cổ của ông là một địa chỉ văn hóa nổi tiếng của tỉnh Đồng Tháp.
(còn nữa)