Thư pháp gia Nam Phong Bùi Hải Nam - Gìn giữ mạch ngầm văn hóa từ nét chữ xưa

0:00 / 0:00
0:00
(Ngày Nay) - Trong căn phòng thoảng hương gỗ và mực tàu, thư pháp gia Nam Phong Bùi Hải Nam vừa hoàn thành bức khắc gỗ Bát Nhã Tâm Kinh, cao 1,7 mét, dài hơn 3,7 mét. Tác phẩm không chỉ là nhịp nối tự nhiên trong hành trình sáng tạo của một cá nhân mà còn góp thêm âm sắc vào nỗ lực bảo tồn loại hình nghệ thuật đặc biệt này.
Thư pháp gia Nam Phong Bùi Hải Nam (đầu tiên, trái)
Thư pháp gia Nam Phong Bùi Hải Nam (đầu tiên, trái)

Thư pháp gia Nam Phong kể rằng bản thân tìm đến với thư pháp khá tình cờ. Trong những buổi tập luyện, ông thường mượn nội dung Bát nhã tâm kinh làm chất liệu thử bút, viết đủ các thể chữ Triện, Lệ, Khải, Hành, Thảo. Từ đó, nhiều bản viết trên giấy lần lượt ra đời, đồng thời cũng gieo mầm cho một ý thức sáng tác, nuôi dưỡng khát vọng về một tác phẩm đặc biệt. Gần đây, khi một người bạn nhờ ông viết chữ để trang trí, ông gợi ý thực hiện một phiên bản khắc gỗ của Kinh bát nhã. Người bạn đồng ý và tác phẩm đã thành hình.

Thư pháp gia Nam Phong Bùi Hải Nam - Gìn giữ mạch ngầm văn hóa từ nét chữ xưa ảnh 1

Tác phẩm Kinh bát nhã bằng chữ Lệ ấn tượng với chiều cao 1,7 và dài 3,7 mét. Ảnh: NVCC

Khi được hỏi về quy mô “khổng lồ” của bức khắc, thư pháp gia Nam Phong cho biết: “Nếu gọi là khổng lồ thì hơi quá, bởi trước đây tôi từng viết những bức dài hơn, với bốn trăm hay cả ngàn chữ, trải dài cả chục mét trong các triển lãm Hàn mặc của Nhân Mỹ Học Đường. Với ông, mỗi tác phẩm không phải để so đo về kích thước, mà là một chặng đường thực hành, một trải nghiệm mới với chữ nghĩa.

Thư pháp gia Nam Phong Bùi Hải Nam - Gìn giữ mạch ngầm văn hóa từ nét chữ xưa ảnh 2

Một phần tác phẩm Kinh bát nhã khi chưa hoàn thiện. Ảnh: NVCC

Với công việc khắc gỗ, đưa ông vào một thử thách khác hẳn so với việc viết trên giấy. Nhưng khi đổi sang chất liệu gỗ, từng đường khắc đòi hỏi sự kiên trì gấp bội. Thư pháp gia Nam Phong nhận định: “Viết chữ thì không vấn đề gì, nhưng khắc gỗ lại là chuyện khác. Tôi không học điêu khắc, nên việc giữ thần thái của nét chữ từ bản viết sang bản khắc là rất khó. Ngay ở bức này, đường khắc đã làm mất đi nhiều tinh thần của bản viết”.

Thư pháp gia Nam Phong Bùi Hải Nam - Gìn giữ mạch ngầm văn hóa từ nét chữ xưa ảnh 3

Thư pháp gia Nam Phong giao lưu với các nhà thực hành thư pháp Trung Quốc tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Ảnh: NVCC

Trong cuộc trò chuyện, thư pháp gia Nam Phong nhiều lần nhấn mạnh đến sự đa dạng của các thể chữ. Người xem thường quen với Khải thư, Hành thư vì hai lối chữ này được dùng nhiều trong tục xin chữ mỗi dịp Tết đến Xuân về. Ngược lại, Triện, Lệ, Thảo ít phổ biến, dẫn đến tình trạng hiếm người thực hành bởi không nhiều tính ứng dụng. Ông khẳng định, chính sự đa dạng ấy mới tạo nên những phong cách khác nhau trong nghệ thuật thư pháp. Với ông, thư pháp không chỉ là sự khéo léo của mắt nhìn, mà còn là cách chạm tới ký ức văn hóa, để lịch sử và chữ nghĩa không bị lãng quên.

Dù bắt đầu với nghệ thuật thư pháp không quá sớm, thư pháp gia Nam Phong Bùi Hải Nam đã gặt hái nhiều thành tựu. Ông sáng tác, giảng dạy, mang lối viết chữ truyền thống đến gần hơn với đời sống. Không ít tác phẩm của ông được học trò, bè bạn và người yêu chữ treo trong không gian thờ, phòng khách, phòng đọc, phòng trà hay sân vườn. Qua đó, phần nào giúp thư pháp không còn là loại hình nghệ thuật đóng kín trong các văn bia, triển lãm… mà thực sự bước ra đời sống, hòa nhập vào hơi thở hằng ngày, hiện diện cả trong sự trang nghiêm lẫn những khoảng đời thường.

Thư pháp gia Nam Phong Bùi Hải Nam - Gìn giữ mạch ngầm văn hóa từ nét chữ xưa ảnh 4

Thư pháp gia Nam Phong Bùi Nam Hải (thứ tư, trái) nhận bằng khen cho tác phẩm tham gia triển lãm thư pháp Hương sắc Thăng Long tại nhà Thái Học. Ảnh: NVCC

Nhận định hướng đi của nghệ thuật thư pháp trong tương lai, thư pháp gia Nam Phong Bùi Hải Nam cho biết, điều quan trọng không nằm ở việc các cá nhân sáng tác được bao nhiêu tác phẩm hay mức độ độc đáo của chúng, mà ở chỗ theo đuổi loại hình nghệ thuật này có thể nuôi dưỡng đời sống tinh thần và gìn giữ mạch ngầm văn hóa.

Thư pháp gia Nam Phong Bùi Hải Nam - Gìn giữ mạch ngầm văn hóa từ nét chữ xưa ảnh 5

Các tác phẩm thư pháp được bày trí trong đời sống đương đại gợi nhớ về kho tàng tri thức truyền thống. Ảnh: NVCC

“Hán Nôm cũng như thư pháp Hán Nôm đã gắn bó với dân tộc ta hàng ngàn năm. Ngoài giá trị thẩm mỹ, quan trọng hơn cả, loại văn tự này truyền tải lịch sử, tư tưởng mà cha ông muốn gửi gắm cho đời sau. Việc thực hành và giảng dạy thư pháp Hán Nôm chính là góp phần bảo tồn bản sắc văn hóa truyền thống một cách bền vững”, thư pháp gia Nam Phong chia sẻ.

Tổng thống Vladimir Putin.
Ông Putin: Nga không tìm cách tái gia nhập G7
(Ngày Nay) - Tổng thống Vladimir Putin nói Nga không có kế hoạch quay lại Nhóm 7 nước công nghiệp phát triển (G7), đồng thời cho rằng tầm quan trọng của nhóm này tiếp tục suy giảm.
Ảnh minh hoạ.
Nhật Bản cấm cấy phôi thai đã qua chỉnh sửa gene
(Ngày Nay) - Ngày 4/12, một hội đồng chuyên gia của Chính phủ Nhật Bản cho biết nước này sẽ xây dựng quy định pháp lý cấm tuyệt đối việc cấy phôi thai đã chỉnh sửa gene vào cơ thể người hoặc động vật có vú, đồng thời áp dụng chế tài xử phạt đối với các vi phạm. Đây được xem là bước đi nhằm lấp khoảng trống pháp lý hiện nay và ngăn chặn việc tạo ra trẻ sơ sinh đã chỉnh sửa gene.
Nvidia công bố máy chủ AI mới có hiệu suất cao gấp 10 lần
Nvidia công bố máy chủ AI mới có hiệu suất cao gấp 10 lần
(Ngày Nay) - Nvidia đã công bố dữ liệu mới nhất cho thấy máy chủ trí tuệ nhân tạo (AI) mới của hãng có khả năng nâng cao hiệu suất của các mô hình AI tiên tiến, bao gồm những mô hình phổ biến từ Trung Quốc, lên đến 10 lần so với thế hệ máy chủ trước đó.
Nhà, đất đang rơi vào tay giới đầu cơ và trục lợi chính sách?
Nhà, đất đang rơi vào tay giới đầu cơ và trục lợi chính sách?
(Ngày Nay) -“Thị trường BĐS bị các đối tượng đầu cơ thao túng, đẩy giá, chính sách nhà ở xã hội bị trục lợi, giá nhà đất liên tục leo thang, vượt xa tầm với của người dân có nhu cầu ở thực dẫn tới tình trạng nhà, đất chủ yếu rơi vào tay giới đầu cơ và trục lợi chính sách”, là những vấn đề trăn trở được các chuyên gia BĐS và hoạch định chính sách bàn luận tại Diễn đàn “Xây dựng thị trường BĐS lành mạnh, bền vững – năm 2025” của Đài PTTH Hà Nội, nhằm tìm ra giải pháp chấn chỉnh, khắc phục.