Khái niệm "công nghiệp văn hóa" xuất hiện từ những năm 1940 ở Đức, nhưng ngành công nghiệp này đã chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ trên toàn cầu trong những thập kỷ gần đây. Đặc biệt, các quốc gia phát triển như Mỹ và Anh đã tận dụng tối đa tiềm năng của công nghiệp văn hóa, đóng góp một phần đáng kể vào GDP và tạo ra nhiều cơ hội việc làm. Theo thống kê, ngành công nghiệp văn hóa ở một số quốc gia có thể đóng góp từ 3% đến 11% GDP và chiếm từ 3% đến 8% tổng lực lượng lao động.
Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ cùng với sự xuất hiện của điện thoại thông minh, các thiết bị điện tử đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc sản xuất, phân phối và tiêu thụ các sản phẩm văn hóa. Điều này mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam để phát triển ngành công nghiệp văn hóa, góp phần vào sự tăng trưởng kinh tế và đa dạng hóa cơ cấu kinh tế.
Ông Nguyễn Hoa Cương, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu QLKT Trung ương, một trong những diễn giả chính tại hội nghị, đã chia sẻ những nhận định sâu sắc về tiềm năng của ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Theo ông, Việt Nam sở hữu một kho tàng văn hóa đồ sộ với hàng nghìn làng nghề truyền thống, hàng vạn lễ hội dân gian, di tích lịch sử và những giá trị văn hóa phi vật thể độc đáo. Đây là những nguồn lực vô cùng quý giá để phát triển các sản phẩm văn hóa có tính cạnh tranh cao trên thị trường quốc tế.
Ông Nguyễn Hoa Cương, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương. |
Chẳng hạn, riêng Hà Nội đã có trên dưới 100 di sản văn hóa phi vật thể, chưa kể các tỉnh thành khác. Bên cạnh đó, điện ảnh và âm nhạc Việt Nam cũng đang ngày càng khẳng định vị thế của mình. Những nguồn lực này chính là nền tảng vững chắc để xây dựng một nền công nghiệp văn hóa mạnh mẽ.
Tuy nhiên, việc sở hữu những nguồn lực văn hóa phong phú là chưa đủ. Để biến tiềm năng thành hiện thực, chúng ta cần có những giải pháp sáng tạo và hiệu quả hơn. Trên con đường phát triển ngành công nghiệp văn hóa, Việt Nam còn phải đối mặt với nhiều thách thức như thiếu chính sách hỗ trợ cụ thể, khó khăn trong tiếp cận vốn, chất lượng nhân lực chưa đáp ứng và khả năng cạnh tranh còn hạn chế so với các quốc gia khác. Để vượt qua những khó khăn này, cần có một sự phối hợp đồng bộ từ nhiều phía. Đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, hỗ trợ doanh nghiệp, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và xây dựng hình ảnh thương hiệu quốc gia là những giải pháp cấp thiết.