Động thái này xảy ra sau khi nhà khoa học người Trung Quốc Hạ Kiến Khuê thông báo vào đầu tuần này rằng cặp song sinh nữ khỏe mạnh đã được sinh ra trong tháng này từ phôi thai đã bị điều chỉnh để miễn nhiễm với virus HIV.
Các nhà chức trách Trung Quốc gọi tuyên bố của Hạ là "cực kỳ ghê tởm về mặt tự nhiên" và vi phạm pháp luật, theo Tân Hoa Xã.
Ông Xu Nanping - Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trung Quốc, cho biết: "Việc chỉnh sửa gen của cặp song sinh đã vi phạm nghiêm trọng luật pháp và quy định của Trung Quốc và vi phạm đạo đức khoa học, cả hai vấn đề này đều gây sốc và không thể chấp nhận được".
Ông Hạ - một giáo sư tại Đại học Khoa học và Công nghệ miền Nam ở thành phố Thâm Quyến, tuyên bố đã sử dụng một công cụ chỉnh sửa gen được gọi là CRISPR-cas9, có thể chèn hoặc loại bỏ một số gen nhất định. CRISPR đã được ca ngợi là một sự đổi mới với tiềm năng to lớn, nhưng nhiều người trong cộng đồng khoa học tin rằng công nghệ này vẫn còn trong giai đoạn thử nghiệm và chưa sẵn sàng để ứng dụng cho loài người.
Người ta không biết liệu các thủ tục áp dụng phương pháp này có an toàn hoặc, nếu được sử dụng trong thai kỳ, nó có thể để lại hậu quả ngoài ý muốn cho các em bé sau này trong cuộc sống hoặc cho các thế hệ tương lai.
Việc chỉnh sửa gen của phôi thai dành cho thai thi bị cấm ở nhiều nước, kể cả Mỹ. Ở Vương quốc Anh, việc chỉnh sửa phôi thai có thể được phép vì các mục đích nghiên cứu với sự giám sát nghiêm ngặt theo quy định của chính phủ.
Trung Quốc từ lâu đã được xem là quốc gia đi đầu trong công nghệ chỉnh sửa gen, điều hành các dự án nghiên cứu tốn kém và có xu hướng áp đặt ít quy định hơn trong lĩnh vực này so với các quốc gia phương Tây.
Nhưng nghiên cứu của ông Hạ đã đặt ra những câu hỏi nghiêm túc về chuẩn mực đạo đức xung quanh tính minh bạch của công nghệ chỉnh sửa gen và thúc đẩy các lời kêu gọi xây dựng một bộ quy tắc ứng xử ràng buộc toàn cầu.
Tuyên bố của nhà khoa học Trung Quốc hiện vẫn chưa được xác minh. Ông cho biết nghiên cứu của mình đã được gửi cho một tạp chí khoa học để xem xét, mà không đặt tên ấn phẩm và xin lỗi vì kết quả của nghiên cứu bị rò rỉ "bất ngờ".
Hôm thứ Tư, ông Hạ đã công khai bảo vệ công trình của mình tại một hội nghị thượng đỉnh ở Hong Kong, nói rằng ông "tự hào" về thành tích của mình. Ông cũng nêu ra khả năng một đứa trẻ thứ ba được sinh ra, sau khi thông báo rằng một người phụ nữ đang mang thai ở giai đoạn đầu với phôi thai đã được chỉnh sửa gen.
Nhưng sau bài thuyết trình của ông Hạ, Chủ tịch hội nghị David Baltimore nói rằng nghiên cứu này không cần thiết về mặt y tế, vì có những cách điều trị khác đối với virus HIV. Các nhà tổ chức hội nghị kêu gọi một cuộc điều tra độc lập để "xác minh tuyên bố của ông Hạ và để xác định xem liệu những gì nhà khoa học này nói là thực sự có thật hay không".
Sau khi phát hiện của ông Hạ được công bố, chính phủ Trung Quốc đã ra lệnh "điều tra ngay lập tức" vụ việc.