Biến thể ở Brazil lây nhiễm cho nhiều người từng mắc COVID-19

0:00 / 0:00
0:00
(Ngày Nay) - Các nghiên cứu chi tiết đầu tiên về biến thể P.1 cho thấy nó đã tàn phá một thành phố của Brazil như thế nào. 
Nghĩa trang Manaus tại Brazil gần như quá tải sau đỉnh điểm vào tháng 4 năm 2020. Ảnh: NY Times
Nghĩa trang Manaus tại Brazil gần như quá tải sau đỉnh điểm vào tháng 4 năm 2020. Ảnh: NY Times

Chỉ trong vài tuần, hai biến thể của SARS-CoV-2 đã trở nên phổ biến đến mức người ta không còn nhớ đến biến thể gốc ở Vũ Hán cách đây hơn một năm nữa.

Biến thể B.1.1.7, lần đầu tiên được xác định ở Anh, có tốc độ lây lan cực nhanh trên toàn cầu. Ở Nam Phi, một loại đột biến được gọi là B.1.351 có thể né tránh các kháng thể của con người, làm giảm hiệu quả của một số loại vaccine.

Các nhà khoa học cũng đang để mắt đến một biến thể liên quan thứ ba xuất hiện ở Brazil, được gọi là P.1. Nghiên cứu về P.1 chậm hơn do nó chỉ được phát hiện vào cuối tháng 12, khiến các nhà khoa học không chắc về mức độ lây lan của mầm bệnh này.

Theo giả thuyết mới nhất, biến thể P.1 đang hoành hành ở thành phố Manaus của Brazil đã phát sinh kể tw tháng 11 và sau đó gây ra làn sóng lây lan kỷ lục.

Đáng chú ý, biến thể mới này có khả năng lây nhiễm cho một số người có kháng thể COVID-19 từ các đợt dịch trước đó. Ngoài ra, các thí nghiệm cho thấy P.1 có thể làm suy yếu tác dụng bảo vệ của vaccine Trung Quốc hiện đang được sử dụng ở Brazil.

Các nghiên cứu mới vẫn chưa được công bố trên các tạp chí khoa học. Các tác giả lưu ý rằng những phát hiện trong phòng thí nghiệm không phải lúc nào cũng chính xác khi đưa ra thực tế.

Tiến sĩ Nuno Faria, một nhà virus học tại Đại học Imperial London, người đã dẫn đầu phần lớn nghiên cứu mới cho biết: “Nghiên cứu mới chỉ dừng lại ở Manaus, tôi không biết liệu chúng có đúng với những nơi khác hay không”.

Biến thể ở Brazil lây nhiễm cho nhiều người từng mắc COVID-19 ảnh 1

Khoa chăm sóc đặc biệt cho bệnh nhân COVID-19 tại Bệnh viện Gilberto Novaes ở Manaus vào tháng 5. Ảnh: NY Times

Nhưng ngay cả với những đặc tính của P.1 vẫn còn hết sức mù mờ, các chuyên gia cho biết biến thể này cần được xem xét một cách nghiêm túc.

Biến thể P.1 hiện đang lan rộng trên lãnh thổ Brazil và đã được tìm thấy ở 24 quốc gia khác.

Để giảm nguy cơ bùng phát và tái nhiễm P.1, tiến sĩ Faria cho biết điều quan trọng là phải tăng gấp đôi mọi biện pháp để làm chậm sự lây lan của mầm bệnh.

"Cần đẩy mạnh tất cả các nỗ lực tiêm chủng càng sớm càng tốt. Chúng ta cần phải đi trước virus một bước", ông Faria khẳng định.

Tiến sĩ Faria và các đồng nghiệp của ông bắt đầu theo dõi virus SARS-CoV-2 kể từ khi đại dịch bùng nổ ở Brazil vào mùa xuân năm ngoái. Manaus, một thành phố hai triệu người ở vùng Amazon của Brazil, đã bị ảnh hưởng đặc biệt nghiêm trọng. Vào thời kỳ đỉnh điểm, nghĩa trang Manaus ngập tràn thi thể của những người chết.

Nhưng vào cuối tháng 4, Manaus dường như đã vượt qua thời kỳ tồi tệ nhất của đại dịch. Một số nhà khoa học cho rằng sự sụt giảm này đồng nghĩa với việc thành phố Manaus đã miễn dịch cộng đồng.

Tiến sĩ Faria và các đồng nghiệp của ông đã tìm kiếm kháng thể COVID-19 trong các mẫu từ ngân hàng máu Manaus vào tháng 6 và tháng 10. Họ xác định rằng khoảng 3/4 cư dân của Manaus đã bị nhiễm bệnh.

Nhưng gần cuối năm 2020, các ca bệnh mới bắt đầu tăng trở lại. Tiến sĩ Faria cho biết: “Thực tế đã có nhiều trường hợp mắc bệnh hơn nhiều so với mức cao điểm trước đó là vào cuối tháng 4. Điều đó rất khó hiểu đối với chúng tôi."

Tiến sĩ Faria và các đồng nghiệp của ông tự hỏi liệu các biến thể mới có thể là nguyên nhân dẫn đến sự hồi sinh làn sóng dịch bệnh hay không.

Để tìm kiếm các biến thể, tiến sĩ Faria và các đồng nghiệp đã bắt đầu nỗ lực giải trình tự bộ gen mới trong thành phố. Trong khi B.1.1.7 đã đến các vùng khác của Brazil, họ không tìm thấy nó ở Manaus. Thay vào đó, họ tìm thấy một biến thể mà chưa ai từng thấy trước đây.

Nhiều biến thể trong các mẫu của họ có 21 đột biến không thấy ở các loại virus khác đang lưu hành ở Brazil.

Một vài đột biến đặc biệt khiến ông lo lắng, bởi các nhà khoa học đã tìm thấy chúng trong những biến thể B.1.1.7 hoặc B.1.351. Các thí nghiệm cho thấy một số đột biến có thể làm cho các biến thể có khả năng lây nhiễm mạnh hơn. Các đột biến khác cho phép chúng trốn tránh các kháng thể.

Tiến sĩ Faria và các đồng nghiệp của ông đã đăng một mô tả về P.1 trên một diễn đàn virus học trực tuyến vào ngày 12/1.

Sau đó, họ điều tra lý do tại sao P.1 lại phổ biến như vậy. Các đột biến của nó có thể đã làm cho nó dễ lây lan hơn. Tình cờ khi biến thể đã xuất hiện ở Manaus khi thành phố đang thoải mái hơn về các biện pháp y tế công cộng.

Cũng có thể P.1 trở nên phổ biến vì nó kháng kháng thể của các bệnh nhân cũ. Thông thường, các trường hợp tái nhiễm COVID-19 rất hiếm, bởi vì các kháng thể do cơ thể sản sinh ra sau khi bị nhiễm có hiệu lực trong nhiều tháng. Nhưng có thể P.1 mang các đột biến khiến các kháng thể đó khó bám vào nó hơn, cho phép nó xâm nhập vào các tế bào và gây bệnh.

Kết hợp dữ liệu từ bộ gen, kháng thể và hồ sơ y tế ở Manaus, các nhà nghiên cứu kết luận rằng P.1 chinh phục thành phố không phải nhờ may mắn mà là do cơ chế sinh học: chính các đột biến của nó đã giúp biến thể này lan rộng. Giống như B.1.1.7, trung bình P.1 có thể lây nhiễm cho nhiều người hơn các biến thể khác. Các nhà khao học ước tính nó có khả năng lây truyền cao hơn từ 1,4 đến 2,2 lần so với các họ hàng khác.

Nhưng nó cũng có lợi thế từ các đột biến cho phép nó thoát khỏi các kháng thể từ các virus khác. Họ ước tính rằng trong 100 người bị nhiễm bệnh ở Manaus vào năm ngoái, khoảng 25 đến 61 người trong số họ có thể đã bị tái nhiễm bởi P.1.

“Có vẻ như ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy rằng hầu hết các trường hợp liên quan đến làn sóng thứ hai thực sự đã bị tái nhiễm", tiến sĩ Faria nói.

Trong các thí nghiệm của mình, tiến sĩ Faria và các đồng nghiệp của ông cũng đã kiểm tra kháng thể từ 8 người được tiêm CoronaVac, một loại vaccine do Trung Quốc sản xuất đã được sử dụng ở Brazil. Họ phát hiện ra rằng các kháng thể do vaccine tạo ra ít hiệu quả hơn trong việc ngăn chặn biến thể P.1 so với các loại khác.

Tiến sĩ Faria cảnh báo rằng những kết quả này, bắt nguồn từ các tế bào trong ống nghiệm, không nhất thiết có nghĩa là vaccine sẽ kém hiệu quả hơn trước biến thể P.1.

Vaccine rất có thể cung cấp sự bảo vệ mạnh mẽ khỏi P.1 ngay cả khi các kháng thể do chúng tạo ra không hoàn toàn mạnh.

Theo NY Times
Ông Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương
Ông Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương
(Ngày Nay) - Chiều 22/11, tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Bộ Chính trị về việc điều động, phân công, bổ nhiệm Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Thái Bình Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương.
Miễn vé tham quan Thành nhà Hồ trong Ngày Di sản văn hóa Việt Nam
Miễn vé tham quan Thành nhà Hồ trong Ngày Di sản văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 22/11, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ (huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) cho biết, nhân kỷ niệm Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11/2005 - 23/11/2024), Trung tâm sẽ miễn vé cho du khách trong nước và quốc tế đến tham quan, trải nghiệm tại di sản Thành nhà Hồ.
Kháng thuốc tăng nguy cơ lây lan bệnh, bệnh nặng và tử vong
Kháng thuốc tăng nguy cơ lây lan bệnh, bệnh nặng và tử vong
(Ngày Nay) - Ngày 22/11, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các đối tác quốc tế tổ chức mít tinh hưởng ứng “Tuần lễ Thế giới nâng cao nhận thức về kháng thuốc” từ ngày 18-24/11/2024 và Hội nghị triển khai Kế hoạch hành động phòng, chống kháng thuốc lĩnh vực y tế giai đoạn 2024 – 2025.
Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hồ An Phong.
Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg: Bước ngoặt quan trọng cho ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 21 và 22/11/2024, Bộ VH,TT&DL đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Hội nghị được kỳ vọng trở thành bước đột phá, đặt nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của ngành công nghiệp văn hóa. Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam cũng cử đại diện tham dự hội nghị nhằm học hỏi kinh nghiệm thực tiễn để thúc đẩy công nghiệp văn hóa gắn liền với hợp tác toàn cầu.
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
(Ngày Nay) - Các nhà khoa học quốc tế ngày 20/11 đã công bố bản thiết kế đầu tiên về sự phát triển của hệ xương người, đánh dấu bước tiến quan trọng trong dự án Bản đồ Tế bào con người (Human Cell Atlas), một nỗ lực lớn nhằm tạo ra bản đồ sinh học chi tiết của mọi loại tế bào trong cơ thể người.
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
(Ngày Nay) - Gia Lai hiện có hàng trăm ngôi chùa, trong đó có nhiều chùa đã qua trăm năm lịch sử. Nhưng chỉ duy nhất chùa Tân An (đường Nguyễn Thiếp, phường Tây Sơn, thị xã An Khê) được sự công nhận và ban tặng của hoàng gia nhà Nguyễn, gọi là sắc tứ.
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
(Ngày Nay) - Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký ban hành các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2025 của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, gồm: An Giang, Đồng Tháp, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, TP Hồ Chí Minh, Phú Thọ, Sơn La, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Trà Vinh, Vĩnh Phúc, giai đoạn 2023 – 2025.
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
(Ngày Nay) - Tối 21/11, tại hồ Nguyên Phi Ỷ Lan (thành phố Bắc Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức Chương trình nghệ thuật dân ca trên thuyền và giao lưu các miền di sản chủ đề "Sắc màu di sản".
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
(Ngày Nay) - Mối quan hệ làng xóm cũng có những nhiêu khê và phức tạp, nếu không khéo thì từ thâm tình lại hóa ra giận ghét, thậm chí là oán thù. Cho nên Đức Phật rất tinh tế khi dạy phải thân kính với bà con.