Các di tích khảo cổ của Iraq nguy cơ bị cát chôn vùi do biến đổi khí hậu

0:00 / 0:00
0:00
(Ngày Nay) - Một số kỳ quan khảo cổ tại Iraq đã "sống sót" qua nhiều thiên niên kỷ và sự tàn phá của chiến tranh, nay đang đối mặt với nguy cơ bị phá hủy và chôn vùi dần bởi những cơn bão cát do biến đổi khí hậu gây ra.
Các di tích khảo cổ của Iraq nguy cơ bị cát chôn vùi do biến đổi khí hậu

Trong năm ngoái, Iraq đã phải hứng chịu hơn 10 trận bão cát mạnh khiến bầu trời khi đó biến thành màu cam, ảnh hưởng đến cuộc sống hằng ngày và sức khỏe người dân. Nhà khảo cổ học Aqeel al-Mansrawi cho rằng những cơn bão cát đang dần đảo ngược kết quả khai quật khảo cổ nhiều năm nay khi cát mịn phủ lên các ngôi đền và nhiều cổ vật quý giá, trong đó có thành phố Umm al-Aqarib của người Sumer cổ đại ở tỉnh sa mạc Dhi Qar, miền Nam Iraq. Các nhà khảo cổ đã phải thường xuyên xúc cát ra khỏi di tích, nhưng hiện tại lượng cát ngày càng tăng. Theo ông Aqeel al-Mansrawi, sau một thập kỷ hứng chịu những cơn bão cát ngày càng dữ dội, thành phố cổ đại Umm al-Aqarib có từ khoảng năm 2350 trước Công nguyên với diện tích hơn 5 km2 đã bị cát bao phủ một phần diện tích.

Trước đây, mối đe dọa lớn nhất đối với các di tích cổ đại là hành vi cướp bóc các cổ vật tại các địa điểm khảo cổ, nhưng chuyên gia Aqeel al-Mansrawi cho rằng những thay đổi thời tiết và tác động của khí hậu đối với đất đai hiện nay, đặc biệt là tình trạng sa mạc hóa ngày càng tăng, đang tăng thêm mối đe dọa đối với các di tích ở miền Nam Iraq. Theo ông, ước tính trong 10 năm tới, cát có thể bao phủ 80-90% diện tích các địa điểm khảo cổ tại Iraq.

Liên hợp quốc (LHQ) đánh giá Iraq là một trong 5 quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của tình trạng biến đổi khí hậu như hạn hán. Giáo sư khảo cổ học Jaafar al-Jotheri tại Đại học Al Qadisiyah cho biết nhiệt độ vào mùa Hè tại Iraq có thể lên tới 50 độ C, làm khô cằn các vùng đất nông nghiệp, khiến nông dân và người chăn nuôi gia súc phải di tản tới nơi khác. Điều này khiến tình trạng hạn hán và cát bao phủ các địa điểm khảo cổ trở nên nghiêm trọng hơn, do đất bị bỏ hoang tiếp xúc với gió nhiều hơn, theo đó nhiều mảnh trầm tích bị gió cuốn tới các địa điểm khảo cổ, gây ra hiện tượng phong hóa vật lý (hiện tượng đá bị phân hủy do tác động của thời tiết) và phá hủy các công trình.

Trong khi đó, Giáo sư khảo cổ học Mark Altaweel tại Đại học College London (UCL) cho biết vấn đề trở nên trầm trọng hơn do quá trình nhiễm mặn. Ông giải thích trong điều kiện thời tiết khô cùng với nhiệt độ cao, nước nhanh chóng bốc hơi và để lại cặn muối trên bề mặt, và bão cát có thể cuốn lượng muối này đến các công trình khảo cổ gây ra hiện tượng phong hóa hóa học (hiện tượng đá bị phân hủy do các phản ứng hóa học).

Giới chức ngành khảo cổ tỉnh Dhi Qar cho biết chính phủ đang nỗ lực giải quyết vấn đề phức tạp này, theo đó ngăn chặn sự hình thành các đụn cát bằng cách trồng “vành đai xanh” với chi phí khoảng 3,8 triệu USD.

Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hồ An Phong.
Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg: Bước ngoặt quan trọng cho ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 21 và 22/11/2024, Bộ VH,TT&DL đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Hội nghị được kỳ vọng trở thành bước đột phá, đặt nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của ngành công nghiệp văn hóa. Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam cũng cử đại diện tham dự hội nghị nhằm học hỏi kinh nghiệm thực tiễn để thúc đẩy công nghiệp văn hóa gắn liền với hợp tác toàn cầu.
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
(Ngày Nay) - Các nhà khoa học quốc tế ngày 20/11 đã công bố bản thiết kế đầu tiên về sự phát triển của hệ xương người, đánh dấu bước tiến quan trọng trong dự án Bản đồ Tế bào con người (Human Cell Atlas), một nỗ lực lớn nhằm tạo ra bản đồ sinh học chi tiết của mọi loại tế bào trong cơ thể người.
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
(Ngày Nay) - Gia Lai hiện có hàng trăm ngôi chùa, trong đó có nhiều chùa đã qua trăm năm lịch sử. Nhưng chỉ duy nhất chùa Tân An (đường Nguyễn Thiếp, phường Tây Sơn, thị xã An Khê) được sự công nhận và ban tặng của hoàng gia nhà Nguyễn, gọi là sắc tứ.
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
(Ngày Nay) - Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký ban hành các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2025 của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, gồm: An Giang, Đồng Tháp, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, TP Hồ Chí Minh, Phú Thọ, Sơn La, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Trà Vinh, Vĩnh Phúc, giai đoạn 2023 – 2025.
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
(Ngày Nay) - Tối 21/11, tại hồ Nguyên Phi Ỷ Lan (thành phố Bắc Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức Chương trình nghệ thuật dân ca trên thuyền và giao lưu các miền di sản chủ đề "Sắc màu di sản".
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
(Ngày Nay) - Mối quan hệ làng xóm cũng có những nhiêu khê và phức tạp, nếu không khéo thì từ thâm tình lại hóa ra giận ghét, thậm chí là oán thù. Cho nên Đức Phật rất tinh tế khi dạy phải thân kính với bà con.
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
(Ngày Nay) - Khi tôi nghe thấy tin có người nào đó vừa mất đi, tin ấy với tôi như tiếng chuông thức tỉnh. Tiếng chuông đó là một lời nhắc nhở sâu sắc về sự mong manh của kiếp người.
Oai nghi của người tu hành
Oai nghi của người tu hành
(Ngày Nay) - Oai nghi cùng với chánh kiến và tịnh giới là ba yếu tố làm nên đạo hạnh - phẩm chất của tu sĩ Phật giáo, như cố Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Siêu, bậc am tường kinh luật luận đã từng nhấn mạnh.
Tác phẩm có tên “Comedian” của nghệ sĩ người Italy Maurizio Cattelan ra mắt lần đầu năm 2019 tại triển lãm Art Basel ở Miami Beach, đã gây tranh cãi về việc có thể được coi là nghệ thuật hay không. Ảnh: AP
6,2 triệu USD cho quả chuối dán tường
(Ngày Nay) - 6,2 triệu USD là mức giá vừa được trả cho một tác phẩm nghệ thuật gây tranh cãi, một quả chuối tươi dán lên tường bằng băng dính bạc. Tác phẩm được đưa ra trong một cuộc bán đấu giá của Sotheby’s ở New York, Mỹ.